Nieuwe pastoraal werkster in HaDee maandblad voor Heeswijk en Dinther 57ste revue van de Lachspiegel Nummer 1 Jaargang 03 Januari 2006 Nieuwe kantine van De Kersouwe
Het blijft een goede gewoonte, goede voornemens maken voor het nieuwe jaar. Zo is een van onze adverteerders gestopt met roken. En het gaat al drie weken prima, liet hij weten. Andere voornemens zijn allang weer achterhaald. Interessant is in dit kader het stukje uit De Brug van 50 jaar geleden. Elkaar Zalig Nieuwjaar toewensen is geen zelfbedrog. Lees nog maar eens na. Ook lezen we daar dat een stuk van Dinther voor het eerst elektrisch licht krijgt, en dat de Avesteijnstraat van drinkwater wordt voorzien. In 1956 dus pas! Wie had dat gedacht? Benieuwd wat er dit jaar zal veranderen. In elk geval de lay-out van D’n HaDeejer. Die is in een nieuw jasje gestoken, wat ons betreft een enorme vooruitgang! In dit nummer gaan we verder met de politieke serie. Want over anderhalve maand weten we al weer welke mensen onze belangen gaan behartigen. Eerst is het nog carnaval en Carl Verhoeven laat ons alvast een en ander weten. Verder kijken we op cultureel niveau even achter de coulissen bij De Lachspiegel, die de 57e revue speelt, en bij De Kersouwe met een nieuw stuk en dito voorzitter. Op sportief gebied vindt u deze keer drie gevarieerde artikelen rond schietvereniging Hedilo, het GasGas Enduroteam en amateur-voetballer Kuipers. De sport kent waarlijk vele gezichten. We gingen op pad met Henk Habraken; je weet wel, onze columnist uit Dinther. Echt bijzonder is het gesprek met de nieuwe pastoraal werkster Manon van den Broek die met name enkele pittige stellingen voorgelegd kreeg. Tenslotte: onze oproep voor nieuwe medewerkers was niet tevergeefs. In het volgende nummer willen we ze aan u voorstellen. En misschien hebben ze dan al een artikel geschreven. Veel leesplezier! Spreuk van de maand Iedereen heeft er zeker één basiszorg bijgekregen Colofon D’n HaDeejer, maandblad voor inwoners van Heeswijk en Dinther Redactie: Annemieke van der Aa Jacques van der Meijden Harry Mikkers Ad van Schijndel Medewerkers aan dit nummer: Camiel Bissels Robert Deckers Henk Habraken Harold van der Heijden Marko Konings Toon Konings Riet Mariën Jeroen de Mol Jan Schuurmans Wim Smits Miriam Verkuijlen Michel van de Wetering Vormgeving: Lobke van Aar Antje van Deursen Corina van Drunen Jan-Pieter Habraken Carlijn van der Steijn Monique van de Ven Fotografie: Astrid van den Broek René Kuijs Tamara Sigmans Trudy van de Wetering Piet van Zutphen Kopij/informatie: E-mail: redactie@hadeejer.nl Advertenties: E-mail: advertentie@hadeejer.nl Bel Harry Mikkers: 06-53222239 Vragen over bezorging: Bel Toon Konings 06-53584742 Jaarabonnement niet-inwoners: € 36,00 incl. verzendkosten Druk: Drukkerij Berne, Heeswijk Oplage: 3150 stuks D’n HaDeejer is een uitgave van Stichting Dorpsnieuws. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. 3 Voorwoord Goede voornemens 1
Zaterdag 4 februari Supersonic & in ’t Wild Aanvang: zaal open 21.00 uur, entree gratis
Hernieuwde museumboerderij in het voorjaar kl De ‘skop’ ingericht als educatieve ruimte De museumboerderij, eigendom van Stichting ‘Het Geleer’ ontstaan uit de oude stichting ‘Wildhorstbeheer’, werd begin jaren negentig van de twintigste eeuw aangekocht van de gemeente. Reden hiervoor was dat bij menig Heeswijkenaar de vrees bestond dat door de toentertijd ophanden zijnde gemeentelijke samenvoeging de aandacht hiervoor wellicht zou verslappen. In 2001 werd een historisch en typologisch onderzoek verricht naar deze boerderij dat in een rapport werd vastgelegd. Aan de hand hiervan werd een restauratie in gang gezet waarbij niet alleen de rieten kap werd vernieuwd, ook de inrichting werd aan een kritische blik onderworpen. Het geheel moest namelijk aansluiten bij de woonsituatie van de Heeswijkse bevolking rond 1900 die eertijds voor 90% uit boeren bestond. De twee bestuursleden van ‘Het Geleer’, Ruud van den Berg en Leo van Uden, spreken bijna lyrisch over ‘hun’ Heeswijk. Van den Berg spreekt zelfs over een soort ‘schijf van vijf ’ waarmee hij de vijf lagen bedoelt die alle in het dorp hun vertegenwoordiging hebben. De bovenste twee lagen, adel en geestelijkheid, vinden domicilie in kasteel en abdij. De derde laag wordt weergegeven in de museumboerderij waarin het alledaagse leven van de boeren wordt verbeeld. De vierde laag is de Kilsdonkse olie- en graanmolen, onontbeerlijk voor het dorp.Tenslotte de vijfde laag waarmee hij de voormalige smidse van Thomassen aanduidt waar menig boer zijn paard liet beslaan. Behoudendheid familie Sigmans Dat de boerderij en het interieur bij aankoop rond 1975 door de gemeente nog zo authentiek waren, had alles te maken met de behoudendheid van de laatste eigenaar, de familie Sigmans, die weinig vernieuwingen toestond. Met de verkoop ervan namen een aantal dorpelingen, waar onder Diny Verkaar-van Uden en toenmalig voorzitter van de VVV, Robertus van den Berg, het initiatief om van deze boerderij een museumboerderij te maken. Hierbij was eveneens de nog immer als bestuurslid functionerende landbouwingenieur Anneke van Lierop betrokken. Samen met prof. Gerard Rooijakkers (adviserende functie) en diens vrouw Renate van de Weijer schreef zij het boek ‘De historie van een Brabants boerenhuis’. In 1975 werd de boerderij gerestaureerd met onder meer een nieuw dak waarvoor diverse instanties financiële steun gaven. Verder werden van alle kanten meubilair en andere huishoudelijke zaken aangeleverd. Om het plaatje verder helemaal te completeren en het toegenomen omvangrijk assortiment een plaats te geven, werd in 1984 bij de boerderij een zogenaamde ‘skop’, oftewel ‘schob’ (schuur) gebouwd in de stijl van 1900. Geen bestaansrecht zonder vrijwilligers De huidige restauratie van het gebouw dat onder ‘Het Geleer’ valt, is gefinancierd door Monumentenzorg, het Prins Bernhardfonds, de Provincie en een aanzienlijk deel door ‘Het Geleer’ zelf. De ‘Stichting Museum’, verantwoordelijk voor activiteiten in de skop ontving een aanzienlijk bedrag van Ceres (EG-subsidie) en gemeente. De skop wordt ingericht als een educatieve ruimte waarin wisselende tentoonstellingen en lezingen zullen worden gehouden. Ook audiovisuele apparatuur behoort tot de uitrusting. Voor de inrichting hiervan waren de aanwijzingen van Renate van de Weijer als conservatrice van het Arnhemse Openluchtmuseum van grote waarde. Op 1 maart wordt de bouw opgeleverd waarin aannemer CeGe-bouw en andere plaatselijke ondernemers participeerden. In april/mei zal de museumboerderij officieel worden geopend. Vanzelfsprekend een aantrekkelijke loot aan de Heeswijkse cultuurboom. Maar zonder de tientallen vrijwilligers heeft een dergelijk project als de museumboerderij geen bestaansrecht. Samen met hun bestuur en ondersteund door ‘Het Geleer’ zijn zij het die door middel van rondleidingen en talrijke andere activiteiten de museumboerderij een eigen gezicht geven. Om de boel echter draaiende te houden, is het bestuur op zoek naar nog meer vrijwilligers: nieuwe frisse jonge aanwas die geen moeite heeft met de moderne technologie. Daarom een oproep aan eenieder om zich aan te sluiten als vrijwilliger. Want een dergelijk prachtig project valt en staat immers door hun inzet! RM De verbouwde museumboerderij. Bedstee in den herd met boven het hoofdeind een plankje waarop een babymandje gezet wordt. 5
Prolongatie gemeentedichter Weg Eind januari; de eerste maand van 2006 is nagenoeg voorbij. Wat dit jaar verder nog voor iedereen in petto heeft, is in veel gevallen ongewis en dat is maar goed ook. Wel weten we dat er dit jaar gemeenteraadsverkiezingen zijn. Duidelijk is dan wel dat hier het een en ander zal veranderen. Want de laatste tijd las ik in de krant: Peer Verkuylen weg, Mark van der Heijden weg, Hans van Sleuwen weg. Alsof ze voor een nieuw bouwplan in HaDee de straatnamen al aan het invullen zijn. “Nou ja”, denk ik dan, “wat komen moet, komt”. Door het nieuwe “Groene Boekje” blijft het Nederlands, ook in 2006, een levende taal. Velen, zoals NOS en Volkskrant, willen niet meedoen met de nieuwe spelling en stellen dus hun eigen regels op. “Als zij dat mogen”, dacht ik, “mag ik dat ook”. Het eerste wat ik dan wil, is het streepje tussen Heeswijk-Dinther vervangen door twee streepjes: Heeswijk = Dinther. Eigenlijk wil ik veel verder gaan en stel ik voor de straatnamen in HaDee aan te passen aan een hedendaagse begrijpelijke taal. Zo wil ik Droevendaal veranderen in Jankpad, Gedwongen Arbeidsstraat in Strafkamp, Lariestraat in Slappe Kletsweg, Elleboogsteeg in Carrièrelaan, Berg en Dalseweg in Decolletéstraat en Braaksesteeg in Kotsweg. Verder zou Balledonk, mijns inziens, net zo goed Notendreef kunnen heten of andersom. Mocht iemand nog suggesties hebben voor het een en ander, houd ik mij graag aanbevolen, want taal blijft veranderen. Nou ja, u moet maar denken: zolang een taal levend is, is het volk niet uitgestorven. Henk Habraken Ad van Schijndel is bijna een jaar dé dichter van de gemeente Bernheze. Zijn pennenvruchten die dit jaar verschenen waren voor zowel het gemeentebestuur als de BKK reden om de dichter te vragen zijn functie met een jaar te verlengen. Een vraag waar de dichter schoorvoetend en na licht aandringen een ‘Ja’ op gaf. Voor de BKK genoeg om een klein feestje te organiseren. Op de nationale Dag van het Gedicht, donderdag 26 januari, is Ad precies één jaar dichter van Bernheze en zal dus ook officieel zijn tweede jaar ingaan.Met enkele andere dichters zal dan op passende wijze de prolongatie worden gevierd! Vanaf 20.30 uur is iedereen van harte welkom in de Zwaan om de dichter de hand te schudden of een dichtwerk van eigen of andere hand ten gehore te brengen. De illustratie is gemaakt door onze vaste medewerkster Lobke van Aar die momenteel een opleiding illustreren volgt aan het Sint Joost College in Breda en is speciaal vervaardigd voor bijgaand gedicht. De Bernhezer KunstKring Eén seconde extra Men zegt: de tijd is niet lineair, maar een uitleg van het leven dat hoogstens even in het nu verstart: elke seconde maakt een nieuw moment waarin je net zo snel verdwenen bent. Automatisch plaats ik foto’s naast elkaar want wil de dagen steeds verklaren. Met mijn klok meet ik jouw beelden af van gisteren en nu en oh, van vroeger jaren, maar wat als ik in die trein wat wissel? Al voer gisteren voorbij op eigen spoor, er is geen reden voor dit tijdsysteem. De dagen van het jaar zijn niet te voorzien; de tijd vloeit voort als onzichtbaar water, kijkt nooit terug, laat staan naar later. Zij trekt zich van mijn tijdgebonden streven nooit iets aan. Wat moet ik dus met haar? De tijd gaan tellen in dit korte leven? Alle momenten met jou zijn samen onze eeuwigheid. Ik vergeet vandaag de tijd en streel dit ondeelbaar kort moment: tijdloos, lineair en zonder één seconde spijt. Ad van Schijndel 7
9 Ditmar van Grinsven: goede combinatie van ‘groen’ en ‘rood’ PP93 wil extra aandacht voor de zwakkere groepen De gemeente Bernheze heeft vier wethouders en 21 raadsleden, verdeeld over 7 partijen. In de aanloop naar de verkiezingen inmaart 2006 laat d’nHaDeejer partijen en/of aspirant-raadsleden aan het woord uit Heeswijk en Dinther. Deze keer Ditmar van Grinsven van PP93. Pp93 is een samenwerkingsverband van de Partij van de Arbeid, GroenLinks en Progressief Bernheze. PP93 heeft nu drie zetels in de raad. Ditmar van Grinsven staat op de zesde plaats op de lijst. Ditmar van Grinsven (35 jaar) woont aan de Rodenburgseweg en is getrouwd met Rianne van Uden. Ze hebben een zoon Janno van 2 jaar. Hij heeft tien jaar in Eindhoven gewoond, o.a. voor zijn studie bouwkunde aan de TU. Door zijn werk voor een adviesbureau (Amersfoort) heeft hij veel moeten reizen. Nu werkt hij als projectleider bij de gemeente Oss. Daar is hij bezig met allerlei ruimtelijke ontwikkelingen, bv. de woonwijk Piekehoef met 1100 woningen, het bedrijventerrein, en een compleet nieuw centrumplan voor Berghem. Uitgebreid gaat hij in op de rol van gemeente en projectontwikkelaars bij nieuwe plannen (redactie: misschien iets voor een andere keer). In zijn vrije tijd fietst hij fanatiek bij De Kachelders. Goed evenwicht “Pp93 is voor mij de enige partij waarin ik me kan vinden”, vertelt Ditmar, die zelf lid is van GroenLinks. “De nadruk ligt daar op ‘groen’ en ‘rood’. Ze maken de meest duidelijk afweging als het gaat om de sociale consequenties. De andere partijen zijn vaak te negatief over het functioneren van anderen. De menselijke kant moet blijven prevaleren. Een voorbeeld? We hebben gesprekken gevoerd met de bewoners van De Wildhorst. Daar zitten heel schrijnende gevallen tussen. Zonder meer toepassen van de ‘spelregels’ is dan niet juist.We zoeken andere oplossingen.” Zelf ziet Ditmar het raads(commissie)werk als een verlengde van zijn baan. Hij zit al vier jaar in de commissie Ruimtelijke Zaken en wil dat blijven doen: “Peer Verkuijlen stopt. Hij was (en is) een sterke troef op ruimtelijk gebied. Mede dank zij hem is er in het buitengebied veel goed geregeld; er is evenwicht tussen landbouw, natuur en recreatie. Ik durf te zeggen: een voorbeeldfunctie voor andere gemeenten! Ook rond de woningbouw heeft PP93 veel betekend; in Berheze, en dus ook in HeeswijkDinther is de laatste zeven jaar meer gebeurd dan in de vijftien jaar daarvoor. Met aandacht voor de zwakkere groepen. Voor deze zaken wil ik me in blijven zetten.” Communicatie PP93 heeft een nieuwe lijsttrekker in Hans van der Pas. Ditmar: “Hans zijn sterke kant ligt meer op het gebied van welzijn. Daar moeten we ons als partij ook meer op gaan richten.We moeten vooral open en menselijk blijven. Zo wil ik de communicatie binnen de partij én naar de burgers beter gaan organiseren. Ook al gaat dat moeizaam, het is permanent nodig. Ik ben pragmatisch, en dat is soms minder politiek. Maar in de politiek gaan groepsbelangen dikwijls een te grote rol spelen.” Openbare ruimte Binnen Heeswijk-Dinther is nog volop werk aan de winkel. Ditmar: “Een hot item is natuurlijk de ontsluiting van ’t Retsel. Maar zeker zo interessant zijn de ontwikkelingen bij Ter Weer en Den Tol. Op beide plaatsen moet een gevarieerde woningbouw komen, voor gezinnen, jongeren en ouderen. Voorzieningen moeten daarbij een duidelijk openbaar karakter krijgen.De hele openbare ruimte (bv. Plein 1969 en de Hoofdstraat) moeten we aantrekkelijker maken en beter toegankelijk maken voor de voetgangers. En laten we oppassen wat er met het landbouwontwikkelingsgebied gebeurt ten noordoosten van Dinther. De komende verkiezingen in maart ziet Ditmar van Grinsven wel zitten: “Links doet het goed, en dat verwacht ik hier ook. Politiek wil ik met twee benen op de grond blijven. Je moet reëel blijven vanuit je eigen filosofie. Ik hoop wel dat PP93 weer in het college komt; dan kun je meer doen. En nog één ding: ik wil een open bestuur dat buurt- en wijkgericht is. Nu is het té algemeen. Korter bij de burger voorkom je een hoop problemen, en dat is beter dan achteraf genezen…” AvS Politiek in HaDee
11 Reclame Vanuit Uden verhuisde Eric met zijn ouders naar Den Dungen, waar hij opgroeide. Hij ging naar de Mavo en Havo in Den Bosch en vervolgens naar Sint Lucas in Boxtel om zich te specialiseren in reclame- en presentatietechnieken. Vervolgens werkte hij bij verschillende reclamebureaus in de regio en begon daarna aan een uitdagende baan bij Dart Design in Amsterdam. Daar bleef hij zes jaar, tot hij begin december bij APS advertising in Heeswijk kwam als art-director. Lijsten Marina is geboren en getogen in Ewijk bij Nijmegen. Ze deed de opleiding Mode en Kleding aan het MBO in Arnhem, maar werken in een winkel bleek niet echt wat ze wilde. Ze besloot thuis te gaan helpen op het melkveebedrijf en deed daarnaast allerlei uitzendbaantjes. Daarna ging ze voor OBN uit Tegelen verkeersborden inventariseren en inspecteren, meestal in opdracht van de wegbeheerder. Even bevoorraadde ze sierraden bij C&A en Hema voor Van Santen, om daarna te belanden bij Larson-Juhl in Boxtel als verkoopmedewerkster binnendienst. Bij dit internationaal groothandels- en productiebedrijf van lijsten werkt ze sinds de geboorte van hun dochter Bente nog 3 dagen per week. Wat bracht jullie naar HaDee? “We leerden elkaar kennen tijdens een vakantie van Marina en haar nichtje, dat verkering had met een vriend van me”, vertelt Eric. “Na een tweede vakantie werd het serieus. Toen we wilden gaan samenwonen, leek het ons praktisch vanwege ons werk om in de buurt van Den Bosch iets te zoeken. We hadden een huis in Veghel bekeken en kwamen hier langs. Het leek van de weg af wat klein, maar toen we eens binnen waren wezen kijken, bleek het mooier dan verwacht, wel uitgeleefd, maar we zagen wel mogelijkheden. Dat bleek een goede keus want we wonen nu in een leuke buurt.” Wat missen jullie in HaDee? “Terrasjes rond de Raadhuisplaza of het marktplein. Kijk naar de kermis: die staat op het marktplein, maar er is geen enkel café of terras in de directe omgeving. Ook in de zomer kun je nergens op het terras in het echte centrum van Heeswijk-Dinther.” Waaraan ergeren jullie je in HaDee? “Het is geen groot nieuws, maar dat zijn absoluut de drempels en de smalle voetpaden. Wegbeheerders zouden meer moeten kijken naar de functie van een weg. Een doorgaande verbindingsweg moet je niet vol leggen met allerlei onnodige obstakels. Controleer de regels die we met zijn allen hebben afgesproken en beboet de overtreders, maar laat degenen die zich keurig aan de regels houden ongemoeid met die onnodige hindernissen.” Hebben jullie nog tips voor nieuwe inwoners van HaDee? “Beeld je niet teveel van tevoren in hoe het gaat worden, maar ga zelf kijken. Ga eens een eind wandelen of fietsen, word ‘Vriend van de Kersouwe’ en neem deel aan de culturele activiteiten in het dorp. Ga naar het open podium of bezoek de RUR-sessies of fiets de Multi-culti route. Er zijn zoveel leuke dingen te doen en leuke mensen te ontmoeten, dat je je vanzelf thuis voelt hier.” CB Ôn ‘t lijntje “De koste vur ’t leze van de volgende Kollum, zèn cirka tien grijs hoar per minuut. Plus de koste vur ’t gebruik van oew optiese hulpmiddele. Gè word nou durverbonde met de ‘kollum op moat’ seurves van ToKo produksjens, douw uurst op oew neus.” Tuut, tuut, klik: “Goejendag.Harteluk welkom op de kollumseurves ‘kollum op moat’ vanToKo Produksjens. Douw nog unne keer op oew neus um wijer te gôn.” Tuut, tuut klik: “Ge bent ôngekomme in ’t hoofdmenu van de kollumseurves ‘kollum op moat’ van Toko produksjens. Douw of drèij wè duime; de kollumgenerator wurd nou vur oew opgestart.” Tuut, tuut, klik. “ De kollumseurves ‘kollum op moat’ van Toko produksjens hi de kollumgenerator opgestart. Es gè op zuuk bent nar ’n kollum in Braille, druk dan op ’t nummer rechtsonder op de bladzijde. Es ge niks vuult; skréf dan unnen brief nar onze afdeling klachteseurves. Es ge wijer wilt gôn, douw dan nou HIER.” Tuut, tuut, klik “Toko produksjens dankt oe harteluk vur ’t bezoeke van de kollumgenerator van kollumseurves ‘kollum op moat’. Es ge wilt kunde nou oew eige kollum gon samestelle. Om dur te gôn, knipper dan mi oew linkeroog.” (stilte), klik. “De knippermelder van de kollumseurves ‘kollum op moat’ van Toko produksjens, hi oewe knipper nie herkend. Miskien hedde mi ’t verkeerde oog geknipperd. Knipper nog is mi oew oog. Vur alle duidelukheid: t linkeroog van hier af gezien.” Tuut, tuut, klik “Oew knipper is ontvangen. Wilde nou nor ’t spesjale menu um mè de kollumgenerator van kollumservice ‘kollum op moat’ van Toko produksjens ôn de gang te gôn douw dan DOAR.” Tuut, tuut, klik. “Gè bent nou int midde van ’t hoofdmenu. Tot nou toe bende nog niks wijzer geworre, dus ès ge nou zot stoppe, dan zô de pas echt weggegojt geld zèn! Knars mi oew taand ùm wijer te gôn.”Tuut, tuut, klik. “Helaas is ’t op ’t moment te druk vur de kollumgenerator, van onze kollumseurves ‘kollum op moat’van Toko produksjens. Ge word nou durverbonde mi één van onze twee medewerkers. Bal oew vuiste um dur te gôn.” Tuut, tuut, klik. “Goejendag. Ge sprikt mi de vojsmeel van de medewerker van de kollumgenerator van kollumseurves ‘kollum op moat’ vanToKo produksjens. Op di mement ben ik nie bereikbaar. Spreek nô de piep oew bankrekeningnummer, pincode en banksaldo in. Mochte iets te klage hebbe over de kollumgenerator van kollumseurves ‘kollum op moat’ vanToKo produksjens, bel dan nor de afdeling: ‘ôn ’t lijntje’. De verbinding word nou verbroke.” TK Import over HaDee In deze rubriek geven ‘immigranten’ maandelijks hun visie over het wonen in Heeswijk-Dinther. Deze maand gingen we op bezoek bij Eric van de Veerdonk (31) en Marina van den Born (33), die samen met hun dochter Bente (1) in een voormalige kapperswoning aan de Hoofdstraat wonen.
13 Schieten is vooral een wedstrijd tegen jezelf Hedilo op zoek naar (jeugd)leden Ondanks dat de vereniging er veel aan doet om bekendheid te geven aan de schietsport, is Hedilo voor veel mensen een onbekende club. Frans Jacobs zou de vereniging graag zien groeien. Vooral jeugdleden zijn van harte welkom, omdat die de vereniging nieuw leven in kunnen blazen. Enthousiast vertelt hij over de vereniging waar hij nu voor de tweede maal lid van is. Hoe oud de vereniging precies is, weet Frans Jacobs niet. “Volgens mij ben ik zo rond 1968 of 1969 bij schietvereniging Hedilo gekomen, en ben ik er toen een jaar of 10 lid van gebleven. Begin jaren 90 is de club echter ter ziele gegaan.” Als gevolg van een herseninfarct moest Jacobs later een boel inleveren. Zijn zicht werd beperkt waardoor veel zaken zoals bijvoorbeeld autorijden onmogelijk werden. “Wat kan ik nog wel?”, vroeg ik me toen af. “Via via kwam ik toen weer met de schietsport in aanraking, en dat bleek me nog wel te liggen. Maar er was geen vereniging meer. Die hebben we toen met een aantal oud-leden weer opnieuw opgericht op 1 januari 2002. Helemaal vlekkeloos verliep dat niet allemaal. Na verloopt van tijd was ik zowel penningmeester als secretaris. En dat ben ik nu nog.” Met Peter van de Nieuwenhuizen als voorzitter is de vereniging nu weer druk aan de weg aan het timmeren. Vers bloed “We hebben momenteel 10 leden, waaronder ook enkele dames”, aldus Jacobs, “maar graag zouden we er ook een jeugdafdeling bij hebben. Jeugdleden zijn toch de toekomst van een vereniging.” Ondanks vele inspanningen, zoals de jaarlijkse aanwezigheid op de braderie, kennen niet veel mensen Hedilo. Maar er zijn meer manieren om de mensen bekend te maken met de schietsport. Jacobs: “Regelmatig krijgen we buurtverenigingen over de vloer die bij ons een wedstrijd komen schieten. Daar hebben we enkele leden aan overgehouden. Alle buurt- of andere verenigingen die willen, kunnen bij ons eens komen schieten; dan merken ze zelf hoe leuk het is. We oefenen altijd op de vrijdagavond in ons clubgebouw, het cultureel centrum in Dinther. Vanaf 1 februari willen we starten met de juniorklasse, voor jeugdleden vanaf 15 jaar. Die schieten dan tussen 18.00 en 20.00 uur. Daarna oefenen de seniorleden. Geïnteresseerden kunnen met mij contact opnemen.” Echte sport De huidige leden schieten allemaal met een luchtgeweer, terwijl er één lid ook een luchtpistool heeft. Nieuwe leden hoeven niet direct een eigen geweer aan te schaffen; er zijn ook verenigingswapens beschikbaar, zelfs voor linkshandigen. “Een wapenvergunning is niet nodig voor een luchtgeweer. Een bewijs van goed gedrag binnenkort waarschijnlijk wel. Hoewel je speciale schietjassen, -petten, -schoenen en -handschoenen hebt, kun je ook best zonder zo’n uitrusting aan de sport beginnen. De wedstrijden worden georganiseerd via de KNSA. Men schiet gewoon op de eigen baan en de punten worden dan telefonisch doorgegeven aan de bond. Door de kaartnummers kan de KNSA later eventueel de scores komen controleren”, aldus Jacobs. “Er wordt geschoten in verschillende klasses, zodat het voor iedereen uitdagend is. Maar je schiet vooral tegen jezelf, je moet je concentreren, je afsluiten van de rest van de wereld. Zo probeer je steeds je grenzen te verleggen. Je houding is belangrijk, je ademhaling, en natuurlijk stilstaan en stil zijn.Maar het is ook een gezellige vereniging hoor, na afloop aan de bar.” MK Schieten met luchtgeweer Het schieten met een luchtgeweer is een goedkope tak van de schietsport. Hierdoor is het met name voor jongeren, maar ook voor ouderen, zeer populair. Schieten met een luchtgeweer of luchtpistool doe je over een afstand van 10 meter. De luchtdruk wordt opgebouwd door een zijspanner of door CO2 of persluchtcilinders. Gewicht luchtgeweer maximaal 5,5 kg. luchtpistool maximaal 1500 gram Munitie Diabolo 4,5mm = kaliber .177 Wedstrijd 40 schoten in 1 uur en 15 minuten Bond KNSA (Koninklijke Nederlandse Schutters Associatie) Voor aanmeldingen en informatie kun je contact opnemen met Frans Jacobs, tel. 296200.
15 Een nieuw stuk, een nieuwe voorzitter en een nieuwe kantine Veel veranderingen bij De Kersouwe Na het zestigjarig bestaan in 2005 van Natuurtheater De Kersouwe vinden in 2006 de echte grote veranderingen plaats. Zo is begin oktober de oude kantine ongeveer plat gegooid en wordt er naarstig gewerkt aan een grotere, goed geoutilleerde, nieuwe spelersruimte. Die moet voor aanvang van het seizoen klaar zijn. De spanten staan er al op. In de tweede plaats heeft het theater een nieuwe voorzitter. Henk Voets is gestopt (blijft wel in het bestuur) en Pieter-Jan van Hoof is de nieuwe voorzitter sinds één november. Verder is het nieuwe stuk bekend, namelijk ‘De drie musketiers’ naar een boek van Alexandre Dumas. Nieuwe voorzitter Pieter-Jan van Hoof (37 jaar) uit Berlicum is geen onbekende in Heeswijk-Dinther. Hij gaf acht jaar les aan De Bolderik en speelt al sinds 1995 mee in De Kersouwe. Sinds vier jaar is hij directeur van de Jenaplanschool in Hedel. Zondags hockeyt hij voor ‘Balkum’ in de competitie. “Ik wist eerst niet eens waar het theater lag,” vertelt Pieter-Jan, “maar toen ik Don Quichot gezien had, was ik verkocht. Ik zag mensen bezig die plezier hadden, en ben er nooit meer weggeweest. Je moet er gewoon komen!” De Kersouwe is een stichting met een 12-koppig bestuur met diverse commissies. In feite zijn er vier hoofdmoten: de grote productie, de jeugdproductie, de evenementen en het klassentheater. Daarnaast heb je natuurlijk het secretariaat, en de afdelingen gebouwen en terrein, PR, techniek, en archief en sponsoring. De stichting draait op 350 vrijwilligers. Afgelopen zomer werd Pieter-Jan gevraagd om van deze grote organisatie voorzitter te worden: “Tja, ik heb nooit in een commissie gezeten, maar bemoeide me wel overal mee. En na elf jaar spelen wilde ik wel een andere rol binnen de Kersouwe. Er zit een stuk verlengde van mijn werk in, en ik denk hier genoeg mensen te kennen.” Hij heeft een duidelijke visie op het theatergebeuren. Zo vindt hij de ruimte voor vrijwilligers superbelangrijk en moet het theater niet alleen open staan voor toneel, maar voor allerlei kunstuitingen. “Ik wil allerlei initiatieven stimuleren, en onze faciliteiten beschikbaar stellen. De Kersouwe is iets unieks, en dat moet bekend worden door heel Nederland. Heeswijk-Dinther moet trots zijn op zijn theater!” Nieuw spektakelstuk ‘De drie musketiers’ is het nieuwe stuk voor de zomer van 2006. Alexandre Dumas schreef het boek in 1844. Er bestaat geen toneelbewerking van. Winfred van Buren, die ook afgelopen jaar samen met Mark van de Veerdonk Robin Hood bewerkte, schrijft een toneelversie die helemaal toegespitst is op De Kersouwe. Het boek gaat over een zeker D’Artagnan die zich aan wil sluiten bij de musketiers, net op het moment dat deze worden opgeheven door de kardinaal. Er volgt een ingewikkeld complot met mooie mannen en slechte vrouwen. Er zijn veel intriges en gevechten, en natuurlijk een prachtige romance. Het motto van het stuk is: vriendschap boven alles. Volgens productieleider Herman Savelkouls zijn alle ingrediënten voor een echt Kersouwespektakel aanwezig. “Er is een evenwichtige verdeling van mannen- en vrouwenrollen, er zijn massascènes, het is een toegankelijk stuk met alles erop en eraan. Het moet een dynamisch gebeuren worden met zeker 120 mensen. En de sfeer wordt, zoals het nu ligt, echt negentiende-eeuws qua kleding en enscenering. Joop Mols heeft net als vorig jaar de regie. En: in 2005 hadden we vier keer volle bak. Dát record willen we breken!” ‘De drie musketiers’ wordt acht keer gespeeld. De première is op zes augustus en daarna speelt men telkens op zondag, woensdag en vrijdag. Voor de nieuwe kantine kan men het beste in het voorjaar gaan kijken, als eind mei de evenementen starten. Dat programma is nog niet volledig bekend. Of men bezoekt de jeugdvoorstelling ‘De sneeuwkoningin’, naar een verhaal van Hans Christiaan Andersen. Première op 21 juni. Dus volop nieuwe zaken in De Kersouwe. Avs De nieuwe kantine van De Kersouwe. Pieter-Jan van Hoof, de nieuwe voorzitter.
17 Ingezonden Ingezonden brief van een bezorger. Besten bôs van d’n Hadeejer, Ik breng vanaf ’t begin d’n Hadeejer in mèn wijk rond. ’t Is un skôn blad. Alle mensen lezen ’t gruweluk gèir. Dè merk ik ès ik ze bezûrg. Es ik ôn d’n inne kant van de stroat begin èn langs d’n andere kant terug gô, zie ik de mense on d’n uurste kant allemol al on ’t leze. Hier en doar vatte ze ‘m al mee ès ze de klep heure! En toch worter nou op mèn gegreenze! “Worrum krèig ik ‘m nou pas? In un aander buurt han ze ‘m giestere al.” Kik redaksie, dè is’t ‘m nou.Gullie brengt dènzus de doos bè de bezûrgers en tege de afsprake in gon d’r dan ’n aantal mee on de slag! Ik denk um ’n wit voetje te hoale bè hullie klante. Dè is nie irlijk. De leste woenzug van de mond rondbrenge, wanne! Ik wil gèir komplimente, gin grèinzers! Anders gô ‘k mar zingen bè dè koor mè de mooie naam Iddus (ik denk dè ‘k ‘r ûtskèi). Één vurdeel heb ik ès bezurger: ik lees ‘m altijd al dinzus. Band of Banaal? De Zwaan is altijd een moeilijk publiek, dat niet snel staat te joelen en te dansen. Maar als de Band Zonder Banaan hun jaarlijkse optreden in Januari komt geven, zou je toch verwachten dat de tent op zijn kop staat. Dit was dit jaar duidelijk niet het geval. Nadat de officiële setlist af was hoopte de zanger dat het publiek om meer zou schreeuwen. Dit gebeurde echter niet. Dus begon hij zelf maar “I want more” te roepen. Een beetje sneu vond ik het. Houd toch de eer aan jezelf en trek je conclusie. Het roepen hielp echter wel, want alle bandleden waren bereid om nog een paar nummertjes als toegift te doen. Een groep mensen vond dit maar niks en begon keihard “boeren” te scanderen. Gelukkig voor die mensen was de toegift kort genoeg. Al met al kreeg ik het gevoel dat het publiek het kleuterniveau een beetje beu is. Het verbaast me daarom dat de BZB dit repertoire nog in de Zwaan speelt. Het zijn goede muzikanten, die meer in hun mars hebben dan altijd dezelfde banale kinderliedjes. Eerlijk gezegd, vind ik ze daarom ook beter in de Toren passen. Harrie Droesen Beste Redactie van d’n HaDeejer, Na het lezen van Columm van Henk Habraken over ADHD, kon ik niet nalaten hierop te reageren. Ik ben zelf werkzaam als SPV in de kinder- en jeugd psychiatrie te Oss en zie dagelijks ouders van kinderen met ADHD en de daarbij horende kinderen. Geloof maar van mij dat ADHD wel degelijk bestaat en dat het niet een of andere verzonnen ziekte is. Vroeger werd dit echter niet gediagnosticeerd, maar door de moderne manier van lesgeven en de complexere wordende samenleving, missen deze kinderen de structuur en duidelijkheid die er vroeger veel meer was. Het is echter niet zo dat deze ziekte niet bestond, ze vielen alleen wat minder op, omdat ze in een omgeving leefden waar niet teveel van hen gevraagd werd, dus beter functioneerden. Ik hoop dat hierdoor toch duidelijk wordt dat deze mensen zich niet aanstellen, maar niet anders kunnen. Anita van Doorn-Lucius, geboren en getogen Dintherse Nieuwe kansen bij De Eijnderic De Eijnderic in Heeswijk heeft voor ieder wat wils. Zo kan de jeugd van 9 t/m 12 jaar bij de Eijnderic komen koken. In zes lessen, die eens per twee weken worden gegeven, worden door de kinderen twee aan twee diverse gerechten bereid. Op woensdag middag 8 februari start een nieuwe cursus waar nog wat plaatsjes op vrij zijn. In de avonduren kunnen de volwassenen deel nemen aan kookcursussen. Wat dacht u van koken met wijn (start op 9 maart), of de cursus salades en dressings (eerste les op 25 maart). Op beide cursussen leert u verschillende nieuwe recepten die zeer smakelijk zijn. De Eijnderic biedt u dit jaar ook een cursus over de Geschiedenis van Bernheze. Onze gemeente kent een heel interessante geschiedenis die terug gaat tot in de 12e eeuw. Voor meer informatie over de cursussen kunt u kijken in het cursusboek of de website www.eijnderic.nl bezoeken. Natuurlijk kunt u ook altijd bellen: 0412-454545. HaDee Kupke Ad van de Pas oud-uitbater van Café De Zwaan, inspirator van menig muzikant
Vader Van den Broek uit Heeswijk enmoeder Van den Broek uit Dinther verhuisden naar een plekje ergens tussen Vught en Esch waar zij een pluimveehouderij begonnen. Daar werd 45 jaar geleden Manon geboren. Op het Maurick College volgde zij de gymnasiumopleiding. Ze was amper 17 jaar toen ze op zichzelf ging wonen om in Wageningen te gaan studeren op de Landbouwuniversiteit. Plantenveredeling was haar studierichting, maar gedurende de opleiding werd dat steeds meer ontmoedigd. Ze nam een jaartje vrij en deed vrijwilligerswerk met geestelijk gehandicapten. Daarna weer terug naar de universiteit om uiteindelijk in de tuinbouw af te studeren, richting agrarische voorlichting. . Manon van den Broek ‘Drie parochies beschouw ik als rijkdom’ Waarom ben je theologie gaan studeren? “Vervolgens ben ik op freelancebasis gaan werken. Ik heb veel trainingen gegeven in sociale vaardigheden, het opzetten van voorlichtingsbijeenkomsten en het schrijven van teksten. In de jaren ’80 werd het heel belangrijk dat iedereen over zichzelf leerde: wie ben ik, hoe functioneer ik? Het kon altijd beter en iedereen moest werken aan zichzelf. Ik ben opgegroeid naast een fraterklooster waar veelal gepensioneerde onderwijzers zaten die goed met kinderen en het geloof konden omgaan. De kijk die zij hadden op mensen en leven, was veel breder en rijker dan het keurslijf waar ik in zat.Toen heb ik het roer omgegooid. Ik ben gestopt met werken en ben theologie gaan studeren, getrouwd en verhuisd naar Haarlem. De theologiestudie was in deeltijd in achtereenvolgens Amsterdam en Utrecht. Door allerlei omstandigheden (o.a. de geboorte van mijn 3 kinderen) duurde die studie 14 jaar. In de zomer van 2005 heb ik deze opleiding afgerond met de scriptie ‘morele leer van de kerk over seksualiteit’. Inmiddels waren we al verhuisd naar Rosmalen.” Wat ga je allemaal doen? “Van alles wat op mijn weg komt. Één van mijn taken is de diaconie, dienst van de kerk aan een ander. Hierbij valt te denken aan het begeleiden van de groepen zieken- en 18 HaDee interview Geboortebeperking en euthanasie: via de snelweg of binnendoor? Manon van den Broek, pastoraal werkster in Heeswijk, Dinther en Loosbroek
ouderenbezoek en de groepen voor Missie, Ontwikkeling en Vrede (MOV). De uitdaging zit hem juist in het feit dat diaconie vaak een ondergeschoven kindje is. Liturgie moet, zegt men. Catechese ook. Maar de zorg om onze naasten… dat is meestal een stille dienst die luider en duidelijker naar voren mag komen. De kerk is er ook om óm te zien naar een ander. Verder ga ik communie- en vormselgroepen begeleiden. In de toekomst zal ik mee gaan doen in de liturgie, maar pastoor Jansen en ik moeten nog zien hoe we dat gaan aanpakken. Ook gaan we ons terdege afvragen hoe we in de kerk van vandaag een plekje kunnen geven aan jongere generaties.” Is het lastig om in 3 parochies te werken? “Nee, de afstand is geen probleem en 3 parochies beschouw ik als een rijkdom. Verschillende invalshoeken en meningen leiden uiteindelijk tot een betere kijk op de zaak. De parochies kunnen goed dingen samen doen, maar dan moet het wel iets extra’s opleveren. Ik heb geen specifieke taak in het oprichten van een pastorale eenheid, maar de parochies hebben nu al iets gemeen. Pastoor Jansen en ik vormen één team voor de 3 parochies. Daarmee komt er vanzelf samenwerking op gang en we zullen best geleidelijk aan meer naar elkaar toegroeien.” Wat zijn je ervaringen sinds één november? “Juist in het begin krijg je heel veel indrukken. Ik tref welwillende mensen aan. Er is een groot potentieel geïnteresseerden. Het is duidelijk geen stad waar de mensen vaak wat onverschillig tegenover de kerk staan. De betrokkenheid is hier duidelijk merkbaar, soms klein of worstelend, maar wel aanwezig. Het zijn 3 verschillende parochies. Alle drie met een verleden en juist dat maakt het allemaal zo interessant.” Wat zijn je verwachtingen? “Ik denk dat het een plek is waarmee ik uit de voeten kan. Omdat ik nieuw ben, kan ik dus ook nieuwe dingen inbrengen. Ik hoop dat we elkaar tot zegen kunnen zijn.” ‘De zorg om naasten is meestal een stille dienst die duidelijker naar voren mag komen’ 19 1) De paus gaat onvoldoende mee met de tijd!!! “Daar ben ik het niet mee eens. Paus Benedictus VI is een echte West-Europeaan en kent heel goed het westers levensgevoel. Hij is een slimme man die weet wat er gaande is en hij doet zijn best om het westers gevoel te verbinden met christelijke gedachten.” 2) Vrouwen mogen geen belangrijke rol spelen in de kerk!!! “Daar ben ik het ook niet mee eens. De realiteit is dat vrouwen wereldwijd een belangrijke rol spelen in de basis van de kerk. Maar ik denk wel dat er meer aan gedaan kan worden om hun stemmen door te laten klinken in de bovenste regionen in Rome. Of vrouwen gewijd zouden moeten worden? Dat kan ik niet zo goed beantwoorden. Jezus was een man. Maar wat betekent dat precies voor mannen en vrouwen nu?” 3) Het celibaat past niet in deze eeuw!!! “Iedereen is er aan gehouden om de eigen seksualiteit te beheren. In die zin moet je de zaken niet te ver uit elkaar leggen. Het celibaat lijkt me een eervolle weg waarvoor je bewust gekozen hebt. Maar heiligheid moet je niet tegenover seksualiteit zetten; dat geeft een fout beeld.” 4) Geboortebeperking en euthanasie: laat de mensen toch zelf kiezen!!! “Ieder mens moet en mag zelf kiezen. Toch zijn de gedachten van de kerk, dus wat de kerk ons leert, het overwegen waard. De kerk heeft regels, een ‘morele leer’. Die regels zijn er niet om mensen te koeioneren. Het zijn oude leefregels die als het ware een verharde weg, brede weg, een snelweg vormen naar een ontmoeting met God.Als je van die snelweg afgaat, kan het lastiger worden. Het zijn richtingaanwijzers naar een goed leven. Zo zou je ze kunnen gebruiken.” 5) Als je al die ellende in de wereld ziet en meemaakt dan kan je niet meer geloven in God! “Als je denkt dat God een almachtige keizer is, dan moet je eens de bijbel ter hand nemen. Dan zie je dat er ook andere beelden van God zijn. Bijvoorbeeld een God en zijn volk, waarbij God de bruidegom is en het volk de bruid. Je ziet meteen dat beiden van goede wil zijn, maar dat het niet eenvoudig is een liefdevolle relatie te onderhouden. Het is een relatie van hard werken en veel leren. En zo is dat ook tussen God en de mensen.” JvdM Reacties Manon van den Broek op enkele stellingen
21 De Lachspiegel presenteert 57e Revue: “Zo is ’t leve” Eerbiedwaardige historie De vier voorstellingen van eind januari 2006 zijn de 57e revue in de 59-jarige geschiedenis van De Lachspiegel. Slechts 2 jaar (1950 en 1951) hebben ontbroken in de rijke geschiedenis van deze groep, ontstaan als TOG (Tot Ons Genoegen), overgenomen door de KAJ (De Kajotters), de Katholieke ArbeidersJeugd, en daarna verder gegaan als cabaretgroep De Lachspiegel. Jarenlang werd De Lachspiegel vereenzelvigd met MartienWijgergangs, die de teksten en liedjes schreef en regisseerde. Op dit moment is het veel meer een collectief. “Een jaar ben je bezig” Als in januari/februari (maar in ieder geval voor carnaval) de voorstellingen afgelopen zijn is er eventjes een pas op de plaats. Maar in april al vindt de jaarvergadering van de Vereniging plaats en in mei zit men alweer bij elkaar om de eerste contouren te schetsen voor het nieuwe jaar. In de zomer wordt er gewerkt aan de teksten van de sketches en aan de liedjes. In november beginnen dan de zangrepetities en vanaf december ook de tekstrepetities. Men streeft ernaar om de intensiefste repetitieperiode te beperken tot een drie maanden. De opzet van de revue wordt samen bepaald door de hele groep en iedereen die zich daartoe geroepen voelt schrijft mee. Anderen leveren hun bijdrage in de vorm van commentaar of voorstellen voor verbetering. Zo wordt het echt een collectief gebeuren. Een échte revue Men streeft ernaar om een echte revue te brengen. Dat wil zeggen een grote proloog en een grote finale en daartussenin een afwisseling van sketches (met groepjes), liedjes (met de grote groep, kleinere groepjes en ook solo’s). Sommige stukken spelen zich voor het doek af. In totaal zijn er zo 20 items. Het komt heel nauw om die in de goede volgorde en met de juiste tussentijd te plannen, want het is duidelijk dat er nogal wat afgesjouwd wordt achter de coulissen om alles een passend plaatsje te geven en om telkens op tijd te zijn voor het volgende nummer. Vroeger bestond een belangrijk deel van het programma uit dorpspolitiek. Dat zit er nu nog wel een beetje in, maar in veel beperkter mate. De revue is nu algemener, belicht gebeurtenissen uit het hele land en uit eenieders leven. De groep is groter dan wat je te zien krijgt De optredende groep bestaat uit 8 spelers/zangers.Maar daarnaast heeft de groep nog 3 mensen voor de techniek (decor etc.), 1 voor de muziek, 2 voor het licht en het geluid 1 souffleuze en nog eens 3 voor de grime. In totaal zijn er dus 18 personen bij de voorstelling betrokken. Deze groep verzorgt een voorstelling van dik twee uur. En dat allemaal in de hoogste vorm van zelfwerkzaamheid. En zo is De Lachspiegel, ondanks dipjes en tegenvallers (op dit moment geen regisseur en geen voorzitter en vaak ook problemen om de bezetting rond te krijgen) nog steeds een gezellige en bloeiende club, die er elk jaar toch maar weer in slaagt om gedurende vier avonden een volle zaal te trekken. BvS Er wordt driftig geoefend door de 8-koppige (4 dames, 4 heren) bemanning van de cabaretgroep De Lachspiegel.Ter voorbereiding op de première op 28 januari a.s. wordt er van 19.00 tot 20.00 uur druk gezongen en daarna worden de sketches gerepeteerd. Wij woonden voor de HaDeejer een deel van de repetitie in het parochiehuis bij en hadden een gesprek met twee van de medewerkers, Jan de Visser (foto links) en Marc Kennis. Voorstellingen: zaterdag 28 en zondag 29 januari en vrijdag 3 en zaterdag 4 februari Plaats: Parochiehuis Heeswijk. Aanvang: 20.00 uur Kaarten: € 6,- per stuk Plaats bespreken: Kunerastraat 16, tel.: 0413 – 292640. Tijdens de repetitie: Jan de Visser, Ger Sanders, Anja van Schijndel, Jeanne van de Middegaal,Marc Kennis,Marijke van Katwijk, Ad van de Ven. Achter het keyboard Jos Raaijmakers.
18 Babs Grefkens (...) Ik vind elk jaargetijde geweldig. In de winter toont de boom zijn geraamte, dat komt prachtig over. Met de schrale winterlucht lekker gaan wandelen. Sneeuw is mooi, zo’n maagdelijk kleed,maar het geeft wel troep op de weg.En als het buiten vroeg donker is lekker binnen de kaarsjes aan. Ingrid Geubbels (37) Ik kan erg genieten van de mooie sneeuw. De heldere lucht, wanneer het windstil is en niet al te koud. En het is natuurlijk heerlijk om met de kinderen sleetje te gaan rijden. En zelf hou ik er van om een paar dagen lekker te gaan skiën. Jan Leensen (26) Winterpret is voor mij heerlijk skiën! Het maakt mij niet zo veel uit waar, Oostenrijk of Spanje, als er maar voldoende sneeuw ligt om te skiën. Verder ben ik niet emotioneel weersafhankelijk, als het maar droog is dan vind ik het verder wel best. De mannenbroeders Co, Ad en Paul Potters en hun betrokkenheid bij hun Kilsdonkse molen Derde aflevering Dorpspraat vanuit de Jumbo: Wat is voor De vader van Co en Ad Potters, de in 1891 geboren Jan Potters, kocht de molen in 1928 voor fl. 11.000,-. In datzelfde jaar trouwde Jan met Helena (Leen) Poldermans waarna ze samen in de watermolen gingen wonen. Helaas niet lang, want in 1937 raakte Jan op 46-jarige leeftijd met zijn hoofd bekneld in de draaiende molen en overleed enkele dagen later. Een zeer tragische gebeurtenis waarbij de 35-jarige zwangere Leen met zes kleine kinderen achterbleef. Gedreven door onmacht nam ze voor de werkzaamheden een knecht in dienst, Marinus Spierings. Naderhand kreeg deze een huurcontract van acht jaar. Leen verhuisde met haar vier kinderen naar het dorp, naast de toenmalige slager Cooymans. In die dagen was het niet ongebruikelijk dat in tijden van nood, kinderen bij familieleden werden ondergebracht. Dit gebeurde ook met drie van haar kinderen. De oudste zoon Co ‘verhuisde’ hierdoor op zijn achtste naar een oom en tante in West-Brabant waar hij uiteindelijk tien jaar zou verblijven. Zowel Co als Ad beschrijven hun moeder als een zeer kranige vrouw die op allerlei manieren probeerde de eindjes aan elkaar te knopen. Zo deed ze verschillende werkzaamheden in het huis van Cooymans waarvoor ze in ruil met hen de dagelijkse voedselpot mocht delen. Co en Ad Potters Na het aflopen van het contract in 1948 met Spierings, keerde Leen terug naar de molen. Co was in 1947 al teruggekomen om een jaar te gaan werken bij molenaar Toon van Heeswijk in Uden. In 1948 begon hij definitief de Kilsdonkse molen te bedienen. Het vak had hij geleerd bij zijn oom in Wouw en op school had hij zijn molenaarsdiploma behaald. Het bedrijf dat de naam ‘Weduwe J.P.Potters, Graan- en Meelhandel’ had aangenomen, had inmiddels de windmolen laten vervangen door een dieselmotor. In 1951 werd nog eens een hogere capaciteit dieselmotor aangeschaft en weer later werd deze elektrisch aangedreven. Vanwege het ontzettende lawaai dat de dieselmotor gaf, werd in 1954 aan de overkant 22 Interview
19 Annie Timmermans (59) Elk seizoen is mooi. In de winter hou ik van de gezelligheid binnen, maar buiten is het dan ook zo mooi. Het weer is dan zo gezond en de natuur heeft dan zulke mooie aspecten, zoals de sneeuw en de mooie luchten. Je moet het alleen allemaal wel wíllen zien. Peter van Velsen (48) De sneeuw vind ik prachtig, het landschap dat je dan ziet. En ik hou van schaatsen, het liefst op natuurijs. Voor mijn vrije tijd kies ik daarom voor een koude winter, voor mijn werk niet. Eind november met die sneeuwbuien zat ik Amsterdam, ik heb daar toen maar overnacht. Twan van Menzel (34) Ik heb geen winterpret. Als het zondagavond is en ik hoef de deur niet meer uit en buiten is alles wit, dan vind ik het wel mooi. Maar dan moet het op maandagmorgen als ik de deur uit ga wel weg zijn! Ik wacht nu alweer op de zomer. Als is de Kersttijd met de familie wel gezellig, maar dan wel binnen! MK een huis gebouwd dat Ad nu nog steeds bewoont. Toen werd ook de windmolen ontmanteld. De wieken kregen een tweede leven in Deventer waar ze thans nog steeds lustig de wind vangen. Ad startte gediplomeerd en wel in 1957 met een brandstoffenhandel. In 1959 namen de gebroeders Potters het kolenbedrijf over van Janus Evers. Aanvankelijk was het kolenbedrijf zeer winstgevend, maar door het intredende aardgas ging het bergafwaarts en in 1985 werd de laatste zak kolen afgeleverd. Tussen 1949 en 1953 werd regelmatig geprobeerd geld van de overheid te krijgen voor de restauratie van de molen, maar dit verzoek werd afgewezen. En zelf de boel bekostigen was financieeleconomisch onhaalbaar. Na 1970 kwam het accent steeds meer te liggen op handel in en de productie van mengvoeders, maar in 1996 kwam ook hieraan een einde en in 2000 werd het bedrijf definitief uitgeschreven bij de Kamer van Koophandel. Tot die tijd is Co betrokken geweest bij de molen, toen stopte hij in verband met zijn leeftijd. Hij had nog wel in het watermolengebouw willen gaan wonen, maar kreeg daarvoor geen vergunning. Het aandeel van Ad was al in 1979 verminderd toen hij een baan vond bij Victoria Mengvoeders in Veghel. Paul de nieuwe molenaar De in 1967 geboren Paul, zoon van Ad, is net als zijn broer en zus, intens verweven met de molen. Maar om het werk op de molen voort te zetten, bestond noch bij de kinderen van Co, noch bij die van Ad aanvankelijk belangstelling. Wel werd de molen, die tot 1998 zowel aan Co als Ad behoorde, gekocht door de drie kinderen van Ad. Uiteindelijk bleken Paul en zijn vriendin Lisette de meeste affiniteit ermee te hebben en in 2001 werden zij eigenaren van de molen, hoewel de sleutels hiervan inmiddels weer zijn overgegaan naar de stichting ‘De Kilsdonkse Molen’. Het oorspronkelijke voornemen om in de oliemolen te gaan wonen, werd aangepast omdat niet alleen de watervluchtmolen, maar ook deze molen zeer bijzonder bleek te zijn. In het nieuwe concept wordt achter de molens een beheerderswoning gebouwd. Zo krijgt de molen permanent toezicht en een actief molenaar in de buurt. Paul als bestuurslid van de stichting ‘De Kilsdonkse Molen’ is ondertussen met veel gedrevenheid begonnen aan de opleiding voor watermolenaar. Hij wil met de molens vanaf 2008 opnieuw koren gaan malen en olie gaan slaan. Zijn huidige werkzaamheden blijft hij daarbij zoveel mogelijk aanhouden. Om echter de molens volop te laten draaien, zullen er in de toekomst meerdere molenaars aangetrokken moeten worden, ook de Dinthernaar Jo van den Heuvel is kandidaat. Al met al een prachtig toekomstperspectief, voor zowel de Kilsdonkse molen als kleinschalige toeristische attractie, als voor de familie Potters die daarmee haar levenswerk onbedreigd ziet.Maar vooral voor Paul en zijn gezin die hiermee een prachtige oude traditie kan voortzetten op een molencomplex dat zelfs uniek blijkt te zijn in geheel Europa! De volgende keer het slot van de geschiedenis van deze molen. RM 23 ‘Om echter de molens volop te laten draaien, zullen er in de toekomst meerdere molenaars aangetrokken moeten worden’ Een gedeelte van de familie Potters. r jou winterpret?
25 Pieter Kuijpers ziet Oranje als ‘leuke bijbaan’ Mijn naam is Pieter Kuijpers, geboren in de Oranjestraat op 19 juli 1985. Mijn hobby`s zijn voetbal zowel in het veld als in de zaal. Ik ben ook min of meer contactpersoon bij m`n vriendenclub (Langenhuizen). Verder houd ik van films, eten, slapen en ik heb een fantastische vriendin. Ook cabaret vind ik prachtig, dat is eigenlijk het mooiste wat er is. Schijndel hoofdklasse Ik speelde met de e’tjes bij Avesteyn; daarna heb ik anderhalf jaar bij P.S.V. gespeeld, alvorens ik voor acht jaar naar Den Bosch ging. Ik speel nu bij Schijndel in de hoofdklasse, waar ik overigens nog geen vaste basisplaats heb. Ik ben door bondscoach Marco Bout geselecteerd voor het Nederlands amateur-team onder de 23 jaar. Hij stelt het elftal samen van spelers uit de zaterdag en zondaghoofdklassers.Tegenstanders in deze vriendschappelijke competitie waren de laatste 10 jaar uitsluitend Engeland en België. Sinds vorig jaar is hier Italië bijgekomen. Het Nederlands amateur-elftal is eigenlijk voortgekomen vanuit de Olympische Spelen; daar mochten vroeger uitsluitend amateurs aan deelnemen. Iedere hoofdklasser kan jonge spelers opgegeven voor de selectie, zo ook Schijndel. Ik heb toen een paar goede wedstrijden gespeeld en ben er zodoende terechtgekomen. Voor mij was dit overigens ook een leuke, onverwachte verrassing. Inmiddels hebben we de wedstrijd tegen Italië met 2-1 gewonnen en moeten we in februari tegen België. School en sport Ik woon en zit op school in Den Bosch en loop stage in Amersfoort bij Puma.Daar heb ik het prima naar mijn zin; ik ben op deze manier toch met sport bezig en dan het daarbij horende marketing verhaal (sportmarketing) maar ook hoe vrijwilligers of sponsors te krijgen bij bv. Avesteyn. De school waar ik op zit is de Johan Cruijff University. Dat is een studie en sport combinatie. Hier ben ik terechtgekomen in mijn tijd toen ik nog bij FC Den Bosch voetbalde. Deze school is voor sporters die tegelijkertijd willen studeren. Er zit bv. een shorttracker in de klas die het hele jaar in Frankrijk verblijft en de hele studie via internet volgt; dat kan dus ook. Twee keer per jaar komt hij terug en doet al zijn tentamens. Het is een unieke opleiding met allemaal sporters en iedereen doet zijn ding en de sfeer is er goed. Ikzelf studeer commerciële sporteconomie. Ik ga nu twee keer in de week naar school, de rest is thuisstudie. Leuke bijbaan Ik was niet goed genoeg voor Den Bosch. Je kunt het op allerlei manieren uitleggen, maar ik zeg altijd zo, als je het niet haalt ben je gewoon niet goed genoeg. Je kunt er wel om heen draaien dat je toen nog te klein was of dat je ruzie hebt gehad met de trainer, maar als je echt goed bent, dan haal je het, klaar. Daar moet je niet moeilijk over doen! Er speelt wel wat meer mee dan het niet goed genoeg zijn. Er zijn vele factoren die mee moeten zitten; je moet ook erg veel geluk hebben. Alleen al als je ziet hoeveel werkeloze voetballers er tegenwoordig rondlopen! Als student zijnde kun je het voetballen, zoals ik nu doe bij Schijndel, zien als een leuke bijbaan. Ik hoef niet b.v. ‘s avonds in de kroeg te gaan werken of in de supermarkt vakken bij te vullen. Het is een luxe dat je met je hobby, drie keer in de week trainen en een wedstrijd, je studie kunt betalen. JdM/MvdW HaDeejer Pieter Kuijpers is een van de achttien geselecteerde spelers voor het Nederlands amateur-elftal onder de drieëntwintig jaar. Pieter Kuijpers vertelt. Pieter Kuijpers: “Selectie was voor mij een leuke, onverwachte verrassing.”
www.hadeejer.nlRkJQdWJsaXNoZXIy MjU2Mzc=