maandblad voor Heeswijk en Dinther Nummer 07 Jaargang 03 Juli 2006 Twintig jaar openbaar onderwijs in HaDee
3 Openbaar Voorwoord Het zijn van die feiten waar je niet zo bij stil staat, tot het moment waarop je het zwart op wit gedrukt ziet. Twintig jaar openbaar onderwijs in HaDee. Dat betekent dat OBS De Bolderik alweer twintig jaar bestaat. Vroeger, voor 1986 dus, waren er enkel katholieke basisscholen in HaDee; twee in Heeswijk en twee in Dinther. Die waren gemengd, maar de wat ouderen onder ons weten uiteraard vast nog wel dat ze alleen met seksegenoten in de klas zaten. Want nog vroeger had je meisjes- en jongensscholen. Van ieder eentje in Ha en Dee. Een schoolkeuze maken was dan ook niet moeilijk, jongens gingen naar de jongensschool, meisjes naar de meisjesschool. In het ‘eigen’ dorp. Later gingen meisjes gewoon naar de jongensschool en andersom. De ontwikkelingen in onderwijsland gingen ook aan HaDee niet voorbij. Scholen verdwenen door samenvoegingen, de katholieke namen werden vervangen door hippere namen op de gevels en de openbare school deed dus zijn intrede in HaDee. Twintig jaar geleden alweer. Wist u het, dat er al weer twee decennia lang een openbare school in HaDee bestaat? Wij staan er in deze HaDeejer even bij stil, of beter gezegd onze medewerker Bart van Schijndel doet dat door het een en ander op een rijtje te zetten in een artikel dat op de pagina’s 16 en 17 te lezen is. Natuurlijk ook uitgebreid aandacht voor het EST, het schutterstreffen dat een groots spektakel moet worden en vele tienduizenden mensen naar HaDee zal trekken. Voor de Dorpspraat gingen we de straat op om de meningen hierover te peilen. Jammer genoeg zijn we Harrie Droesen niet tegen gekomen, we hadden graag van hem geweten hoe zijn vakantie in HaDee (zie vorige nummer) bevalt. Maar ja, nu heeft ie het weer te druk met komkommers want gelukkig voor ons en voor u als lezer gaat die man zelfs tijdens zijn vakantie gewoon door met zijn werkzaamheden voor D’n HaDeejer. Op de Ingezondenpagina is te lezen wat Harrie nu weer bedacht heeft… Veel leesplezier De redactie Colofon D’n HaDeejer, maandblad voor inwoners van Heeswijk en Dinther Redactie: Annemieke van der Aa Jacques van der Meijden Harry Mikkers Ad van Schijndel Medewerkers aan dit nummer: Camiel Bissels Robert Deckers Kelly Dortmans Maartje van Eerd Henk Habraken Anita Jacobs Marko Konings Toon Konings Hans Lakwijk Tonny van Liempt Riet Mariën Cathelijn van der Meijden Jeroen de Mol René van der Pas Bart van Schijndel Jan Schuurmans Wim Smits Michel van de Wetering Vormgeving: Lobke van Aar Antje van Deursen Corina van Drunen Carlijn van der Steijn Monique van de Ven Fotografie: Astrid van den Broek René Kuijs Tamara Sigmans Trudy van de Wetering Piet van Zutphen Kopij/informatie: E-mail: redactie@hadeejer.nl Advertenties: E-mail: advertentie@hadeejer.nl Bel Harry Mikkers: 06-53222239 Vragen over bezorging: Bel Toon Konings 06-53584742 Jaarabonnement niet-inwoners: E 36,00 incl. verzendkosten Druk: Drukkerij Berne, Heeswijk Oplage: 3150 stuks D’n HaDeejer is een uitgave van Stichting Dorpsnieuws. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. 7
5 “We waren toe aan een nieuwe cd”, zo vertelt Jan Meulenbroek. Hij is de voorzitter van het gildekoor. “De eerste cd brachten we in 1990 uit, bij het 500 jarig bestaan van het gilde. In de tussentijd is er veel gebeurd rond het koor, veel optredens gehad. Nu was het tijd om met een nieuwe cd te komen.” Als voorzitter van de commissie gildekoor, een van de vele commissies binnen het gilde, is hij verantwoordelijk voor het regelen van de optredens, het bijhouden van de agenda en de bijbehorende administratie. “Het gildekoor bestaat eigenlijk sinds 1990, daarvoor hebben we samen met het mannenkoor wel eens wat liedjes gezongen.Maar toen dachten er een paar: Henk Habraken, Ingrid Verhoeven en René Habraken, dat kunnen we zelf ook wel, zo’n mis in elkaar zetten. Was het toen nog een heet hangijzer om de financiering van de cd rond te krijgen, nu ging dat veel makkelijker. Commercieel is het nu natuurlijk ook erg interessant, zo net voor het grote gildefeest. Bovendien hebben we ons bestaansrecht wel bewezen. We zijn eigenlijk het enige gildekoor in onze soort, maar wij hebben dan ook Henk (Habraken). Hij schrijft de meeste muziek en de teksten. Niet alleen Latijn maar ook in het Nederlands en veel in het dialect. Dat geeft toch iets speciaals.” Eenheid Wanneer ik vraag of er wezenlijke verschillen zijn tussen een gewoon koor en een gildekoor barst Jan los. “Om te beginnen hebben wij een prominente rol voor de gildetrom in de muziek, dat geeft een effect dat kenmerkend is voor de gilden. Lange tijd was dat het enige instrument maar nu hebben we ook bazuinen, en dat merk je weer terug op de cd waar ook de trompet van Arian Deckers op te horen is. Net als de gitaarklanken van Rico van Hooren overigens, al jaren de vaste begeleider van het koor. Bestaande teksten zijn van een nieuwe melodie voorzien in een echt gildesausje. Maar ook de zelfgeschreven nummers ademen een unieke sfeer. Nummers van de vorige cd zijn nog altijd populair en worden bij verschillende gelegenheden gespeeld, zoals bij uitvaarten, huwelijken of jubilea. Ook de nieuwe cd, die de titel “Eenheid” heeft meegekregen heeft weer nummers die de mensen zullen raken. De rode draad, eenheid, komt steeds terug. Het gaat erover dat we in de wereld één moeten zijn met elkaar, elkaar niet laten ‘verrekken’. Een lied als ‘Alles heeft zijn tijd’ hebben we al vaker gezongen en geeft mensen een speciaal gevoel. Ook het nummer ‘Homo sapiëns’ heeft iets, het is een gedicht van dokter (en oud gildebroeder) Luykx dat door Henk op muziek is gezet.” Uniek “Wij hebben geen dirigent en ook geen bladmuziek. We krijgen een vel tekst in handen gedrukt en beginnen te zingen op de muziek. De optredens zijn geweldig, vooral de reacties van de mensen. Applaus doet ons meer dan de rest. Met de teksten wordt iets los gemaakt bij de mensen. Zo speelt het geloof bijvoorbeeld een grote rol, binnen het hele gilde trouwens. Mensen zien ons wel eens als een stel drinkebroeders maar dat lijkt maar zo. Op de cd hoor je dan ook dat we het vooral hebben over vriendschap en verbroedering. Het gildekoor is iets aparts, het is dan ook niet elke week te doen.” MK ‘Applaus van het publiek doet ons meer dan de rest’ Gildekoor van het Dintherse Sint Barbaragilde presenteert tweede cd Als over een paar weken de Gildebroeders uit vele Europese landen naar het Europees Schutters Treffen op de velden rond Kasteel Heeswijk komen, is ook het gildekoor van het Dintherse Sint Barbaragilde prominent aanwezig. Beroemd geworden in wijde gildekring zal het koor zowel de investituur- als de kroningsmis van de nieuwe Europese schutterskoning muzikaal op mogen luisteren. Muziek voor deze missen, en nog vele andere nummers, is terug te vinden op de nieuwe cd “Eenheid” van het gildekoor die op 13 augustus gepresenteerd zal worden in de Dintherse Sint Servatiuskerk. De aanvang is om 14.30 uur, de koffie staat klaar en de toegang is gratis. Het gildekoor van het Dintherse Barbaragilde. Jan Meulenbroek
In deze rubriek geven ‘immigranten’ hun visie over het wonen in HaDee. Deze keer gingen we op bezoek bij Ellen (59 jaar, geboren te Utrecht) en Pieter (61, Dommelen-Valkenswaard) Smeets. Zij wonen aan de Eikenhoek 51 in Dinther. Ellen en Pieter hebben elkaar leren kennen in hun studietijd, tijdens de lerarenopleiding op de Academie voor Kunstzinnige Vorming te Tilburg. Beiden werken nog steeds in het onderwijs, ze zijn parttime verbonden aan het Maurickcollege te Vught. De kinderen Lieke (27) en Joep (33) hebben het ouderlijk huis al verlaten. En er is ook al een kleinkind, van Joep, Fleur van 3 jaar. Ellen’s passie is schilderen en Pieter rommelt in zijn vrije tijd wat door het huis of in de tuin. Sinds 2004 woont het paar in HaDee. Hoe zijn jullie in HaDee terecht gekomen? Pieter: “Dat is puur toeval geweest. We woonden in Zaltbommel, in een appartement, en dat was geen succes, een miskoop kun je wel stellen. Aan het surfen geslagen op internet, en om een lang verhaal kort te maken, hier zitten we dan, in de Eikenhoek te Heeswijk-Dinther, waar we het uitstekend naar de zin hebben: mooi rustig wonen en leuke buren. Ook de Brabantse manier van leven bevalt ons prima.” Ellen zit al 33 jaar in het onderwijs, Pieter al 36 jaar. Nog steeds leuk? Pieter vindt het nog steeds lachen met die pubers. Ook Ellen gaat nog steeds met veel plezier naar het werk. Ellen: “Ik hou van de hectiek, van de drukte van de jonge mensen.En natuurlijk is er de laatste decennia veel veranderd in het onderwijs, maar nooit moeite mee gehad, integendeel, leuk zelfs. En ook de manier van lesgeven is hierin mee veranderd. De scholier van nu is veel assertiever, en van die interactie, daar hou ik wel van. De media, en als gevolg daarvan ook de publieke opinie, schetsen vaak een erg negatief beeld over het onderwijs en dat vind ik erg jammer en onterecht.” Merken jullie nog wat van de rivaliteit tussen Ha en Dee? Pieter vindt het allemaal maar onzin: “We hebben ook een tijd in Uden gewoond, daar speelde dat dus met Veghel. Daar snapten we ook al niks van, net zo min als we die rivaliteit tussen Ha en Dee ooit zullen snappen.” Motto van de familie Smeets? Ellen: “Maak je eigen feestje!” Wat kan er nog beter in HaDee? Beiden vinden de geboden faciliteiten voor een dorp als HaDee voldoende. Pieter: “Alleen jammer dat er geen echt centrum is en er zou wat gedaan moeten worden aan het vrachtverkeer dat in groten getale door het dorp rijdt. Ellen: “Maar verder prima wonen in HaDee en we hopen en denken dan ook tot in lengte van jaren hier in de Eikenhoek te HaDee te blijven.” RvdP Ellen (59 jaar, geboren te Utrecht) en Pieter (61, Dommelen-Valkenswaard) Smeets Verwarring Het is begin juli en ik ben in opperste verwarring. In het WK voetbal is oranje, na de veldslag tegen Portugal uitgeschakeld. Volgens Cruijff is dat de schuld van Rita Verdonk en Johan kan het weten! Geheel onverwacht trad onlangs de regering af. Waarom snap ik niet, maar volgens velen is dat ook de schuld van Rita Verdonk. Mijn verwarring werd nog groter toen de Tour de France begon zonder de favorieten Ullrich en Basso. “Ja,” dacht ik verbitterd, “dat zal dan ook wel de schuld van Rita Verdonk zijn. Mijn verbazing steeg ten top toen ik vernam dat Katja Brooijmans voorzitter werd van de Heeswijkse koninklijke fanfare. Als goed katholiek bad ik meteen: “Vader, vergeef het haar, want ze weet niet wat ze doet.” Katja hoort al jarenlang bij mijn vrienden. Zo verleende zij ook haar medewerking aan verschillende van mijn cd’s. Ruim acht jaar woont ze samen met René Habraken in Dinther. En nu, als Dintherse, voorzitter van de fanfare? Tientallen inwoners van Dinther én Heeswijk klampten mij aan. “Heddet al gehurd? Dè moet in d’n HaDeejer!” Katja als voorzitter van de fanfare is nog gekker dan moeder Theresa als leider van de Taliban of Ad van Schijndel als voorzitter van de KVO. Anderzijds hoorde ik van René dat de meeste bestuursleden van de fanfare nu in Dinther wonen. Heeswijk beseft kennelijk niet dat ze met Katja het paard vanTroje binnenhaalden, zodatDinther, over een tijdje, behalve een harmonie, ook een fanfare heeft. “Nou ja,” moeten ze in Heeswijk maar denken, “dat zal wel de schuld van Rita Verdonk zijn.” Henk Habraken Import over HaDee 7
De Nachten van het GevAAr is een kanotocht van zo’n zeventig kilometer die vrijdagavond begint. Dan worden rond de klok van tien uur de kano`s te water gelaten om door de donkere nacht over ‘s land mooiste riviertjes te varen. Hoe ziet zo’n weekeinde er eigenlijk uit? Medeorganisator Jeroen de Mol doet verslag. Dark Friday Aan de vrijdagnacht dankt dit evenement waarschijnlijk zijn naam, dan wordt er in het donker gevaren. Menigeen kan verhalen vertellen over het gevaar hiervan, donkerbruine ratten schieten langs je kano en vaar je door een tunneltje dan klinkt in de verte het geschreeuw van een hulpeloos iemand. Een keer is het zelfs gebeurd dat iemand tot drie uur `s nachts vermist was, hij had een rustplaats gemist en was rustig doorgevaren. Na een spectaculaire zoektocht vond men hem klunend met zijn kano op zoek naar de rest, zich er niet bewust dat men hem al uren aan het zoeken was. Sunny Saterday Zaterdag is waarschijnlijk de meest zware, maar ook de mooiste dag. Het eerste jaar was het zo heet dat vissen als rottende varkens langs je kano dreven en je een sombrero op moest zetten wilde je niet levend verbranden op het water. Een keer hebben we een extreem droog jaar gehad dat de deelnemers wel zo’n 15 kilometer hebben moeten klunen. Het is in de tien jaar twee keer voorgekomen dat het zo hard regende dat de mensen constant met een emmertje moest hozen anders waren ze naar de ratsmodee gegaan. De tenten en kleding waren dan ook natter dan het water waar we in kanoden. Over het gevAAr gesproken; wat betreft de Nachten valt er eigenlijk weinig te vertellen. Een keer hebben twee inzittenden van een tweepersoons kano benauwde momenten meegemaakt toen ze in aanvaring kwamen met een waterbus, dat liep op het nippertje goed af.Waarschijnlijk had de kapitein, die eerst een stukje achteruit moest varen om van wal te steken, de laag in het water liggende kano door een “dooie hoek” over het hoofd gezien. De kano van twee van onze deelnemers kwam in aanraking met de schroef van de waterbus en werd als door een snijmachine in mootjes gehakt. De schroef bereikte net niet de beide inzittende, zij belandden in de Merwede. Voor de rest zijn er wel eens mensen die van zichzelf eigenlijk een beetje te dik zijn of ik kan beter zeggen dat deze mensen in een kano zitten waarvan het gat iets te klein is, ondersteboven in het water komen bij het van de kant af glijden. Deze moeten dan echt wel gered worden door een van de andere deelnemers. Je hebt er natuurlijk ook altijd van die waaghalzen bij die gewoon van de grootste stuwen af kanoen of die tegen een waterval proberen op te klimmen, terwijl wij van de organisatie toch altijd met nadruk verkondigen dat dit ten strengste verboden is. Verder zijn er natuurlijk altijd mensen die bij de dokter of in het ziekenhuis belanden maar dat is dan altijd maar voor korte duur, dit is in de afgelopen negen jaar misschien maar vier keer voorgekomen. Bloody Sunday Zondag is de dag dat er nog een klein stukje word gekanood. Als alles wat met water te maken heeft dan eindelijk achter de rug is en ze zitten ‘s middags bij de barbecue en kan het weekeinde worden afgesloten. Omdat dit de tiende Nachten van het GevAAr zijn willen wij dan ook alle oud-deelnemers verzoeken om naar de reünie te komen op 22 september, hier worden dan oude foto’s tentoongesteld en er worden films gedraaid vanaf 1997 tot en met nu. Voor meer informatie, kijk op onze website: www.nachten.tk of bel 06 112 56 973. JdM Driedaagse kanotocht viert jubileum met tiende editie Nachten van het GevAAr: kanoën tot je erbij neervalt Menig kanoliefhebber houdt er ieder jaar rekening mee tijdens het laatste weekeinde van de bouwvakvakantie. De Nachten van het GevAAr, een driedaagse kanotocht die dit jaar voor de tiende keer wordt gehouden. Op 4, 5, en 6 Augustus kiezen zo’n 50 kano’s weer het ruime sop. Fotobijschrift Je hebt er natuurlijk ook altijd van die waaghalzen bij die gewoon van de grootste stuwen af kanoën. 9 V or veel kanoliefhebbers zijn de Nachten van het GevAAr een evenement waar ze ieder jaar reikhalzend naar uitkijken.
11 Ben Cornelissen is 65 jaar en woont in Vorstenbosch. Hij was bedrijfsleider bij Heijmans wegen- en verkeerstechnieken. Het gevolg was dat hij in het gehele land veel vergaderde en relaties had. Maar in zijn vrije tijd zat Ben ook niet stil. Zo was hij oprichter en jarenlang muzikant en voorzitter van de Vorstenbossche fanfare. Sinds enige tijd bespeelt hij de tuba bij de Dintherse harmonie. Van gemeenschapshuis De Stuik is hij al 25 jaar voorzitter van de stichting. Voor deze zaken, plus nog een aantal andere functies, is Ben onlangs koninklijk onderscheiden. Op sportief gebied doet hij aan volleyen en lange-afstands-wandelen, maar zijn grootste passie is een tocht maken op zijn racefiets. Geen gildenbroeder en toch voorzitter van het EST. Leg dat eens uit! “Inderdaad, ik ben geen lid van een gilde en wist ook nauwelijks iets van het gildenwezen. Er was een bestuur gevormd door de vier Bernhezer gilden en men vond het beter dat er een neutraal persoon tot voorzitter benoemd zou worden. In augustus 2002 werd ik benaderd en na enige overweging heb ik toegezegd.” Je hebt een grote verantwoordelijkheid op je genomen. Hoe ga je daar mee om? “Ik bezocht in Oostenrijk het EST 2003 en was daar toch wel geschrokken toen ik zag hoe groots het wel was. Toen al is duidelijk geworden dat in onze organisatie in ieder geval een redelijk strakke planning moest komen. Commissievoorzitters hebben verantwoording gekregen en dat werkt heel goed. Soms moet ik wel eens té enthousiaste bestuursleden in bescherming nemen. Een bijkomend verhaal is dat er met vier gilden een verbroedering gerealiseerd diende te worden die doorloopt tot in de stichting. Een aanzet daartoe werd al genomen toen burgemeester Van Gorp afscheid nam. Toen werd er al gezamenlijk als één vereniging opgetreden.” Aan de top van het EGS staan enkele mannen met veel égards. Hoe sta jij daar tegenover? “Die zijn er wel bij, ja, maar daar prik ik doorheen. Zo heb ik van hun de teksten opgevraagd om te voorkomen dat men in toespraken in herhaling valt. Ik zal zelf ook geen lange speeches houden. Ik doe mijn best ervoor te zorgen dat alles goed verloopt. Ik zie mijzelf als een spil in het geheel, totaal afhankelijk van anderen. Het moet een prachtig feest worden met een spectaculaire opening en een waardige sluiting.” Willem-Alexander of Maxima? Of keizer Otto von Habsburg? “Ik zou nu nog niet kunnen zeggen óf er iemand komt en wie, maar onze burgemeester heeft met prinses Maxima gesproken. De kans dat er iemand van het koninklijk huis komt is nog steeds aanwezig. Mevrouw Maij-Weggen, de commissaris van de koningin van Noord-Brabant heeft toegezegd te zullen komen. De beschermheer van het overkoepelende EGS, de 93-jarige Zijne Keizerlijke Hoogheid Aartshertog Dr. Otto von Habsburg, zal zeker het EST bezoeken als zijn gezondheid dat toelaat.” Wat is jouw leven ná het EST? “Na het EST zullen we als bestuur het feest evalueren en verder afwikkelen. Dan ga ik samen met Mien een weekje op vakantie en verder volop genieten van de kinderen en kleinkinderen en van mijn vele hobby’s. Maar eerst hoop ik te kunnen genieten van een schitterend gildenfeest, samen met de vier gilden en vele inwoners van Bernheze en tot ver daarbuiten.” JvdM Europees Schutters Treffen Dinther Sint Barbara Heeswijk Sint Willebrordus Vorstenbosch Sint Antonius Abt Nistelrode Sint Antonius Abt - Sint Catharina 2006 ‘Neutrale’ Ben Cornelissen uit Vorstenbosch is voorzitter van het EST-stichtingsbestuur Verbroedering als basis voor een groots spektakel Op 25, 26 en 27 augustus 2006 vindt in Heeswijk-Dinther het Europees Schutters Treffen plaats (EST). Naar verwachting zullen ongeveer 10.000 gildenbroeders/zusters uit Europa deelnemen. De activiteiten worden gehouden op de weilanden langs de Gouverneursweg, met het Middeleeuws kasteel op de achtergrond. Voor de organisatie tekenen de vier Bernhezer gilden, die al ruim vier jaar bezig zijn met de voorbereidingen. In aanloop naar dit evenement heeft D’n HaDeejer maandenlang haar licht laten schijnen over het EST 2006. Deze editie is de laatste voordat het feest van start gaat en daarom spraken wij met Ben Cornelissen, voorzitter van het EST-stichtingsbestuur.
Ontwikkeling Digikrant HaDeejer vordert gestaag Al twee keer eerder vertelden we over het nieuwe initiatief van de stichting Dorpsnieuws, een overzichtelijke website met daarop al het dagelijkse nieuws uit Dinther en Heeswijk, maar met ook ruimte voor verenigingen, stichtingen en bedrijven. Zoals ook bij de oprichting van D’n HaDeejer gaan we daarbij zeer omzichtig te werk. Uitgangspunt is dat je slechts één keer de kans krijgt om een goede eerste indruk op bezoekers te maken. Als die eerste indruk tegenvalt is dat voor veel bezoekers aanleiding om niet meer terug te komen op een site, die bedoeld is om hen van dagelijkse informatie te voorzien. Enthousiast team Er is al enige tijd een enthousiaste club aan het werk om technisch een omgeving te bouwen, die garant staat voor het eenvoudig beheren van de site. Daarbij wordt de vormgeving volledig apart beheerd, waardoor deze later eenvoudig kan worden aangepast. We zijn nu op het punt gekomen waarop we kunnen starten met het vullen van de site. Behalve dagelijks nieuws willen we verenigingen, stichtingen en bedrijven ook de mogelijkheid bieden een aantal permanente gegevens te plaatsen. Daarvoor gaan we deze partijen nu benaderen met een invulformulier. Indien je informatie wilt plaatsen en nog geen invulformulier hebt ontvangen, kun je dit ook aanvragen op webredactie@hadeejer.nl. Medewerkers Ook als je graag zou willen meewerken, kun je je melden op bovenstaand e-mailadres. Er liggen ook voldoende taken voor personen zonder computerachtergrond, dus laat dat zeker geen drempel zijn. We willen de groep medewerkers het liefst samenstellen uit alle geledingen van de samenleving binnen Heeswijk-Dinther, want ook de site moet daarvan een weerspiegeling worden. Na de zomervakantie willen we met een proefsite in de lucht zijn, zodat ook een echt beeld te vormen is van wat wij van plan zijn. Tot die tijd houden we jullie nog even in spanning! Werkgroep Digikrant Zinloos gekweld Terwijl ik di zit te skrève ist buite dik dertig grade. Ja, tis wir ’s héét in Hezik en Dinther. ‘t Zweet gutst dan ôk onder m’n èrm vandôn.Toch heb ik abseluut gin hekel ôn di weer. Sommige mense zeggen nou wel: “Wij gôn nor Spanje op vekansie, doar ist anders heet.”Mar doar geleuf ik niks van.Want ès ge denkt dè ’t doar nojt benauwd heet is, dan vroagt oeweige mar ’s af wor de ùtdrukking ‘Spaans benauwd’ vandôn kumt. Toch zulle we d’r zuutjesôn ôn moete wenne, want ’t wurt op d’n aardbol steeds wèrmer. Bè Obragas wete ze dè ôk allang. Doar denke ze alvast vùrùt: over ’n dil joar hoefter niemes mer z’n huis wèrum te stoke, dus ze gôjje die gasprijze mar vast ùmhôg. Dès logies, zo Kruif zegge. Zo waar ’t ojt ‘s heel kauw op d’n aardbol: d’n ijstijd. Mar ès ’t nou overal snikheet wurt, hoe noeme we dè dan? Broajtijd? Zo wel hèndig zèn, zônnen broajtijd. ’n Eijke koke: gewoon èfkes in de sloot gôjje en ’n minuut of aacht, nege lôte ligge. De erpel hôlde gekôkt en wel ùt de grond. Unnen pizza legde gewoon op oewen pakkendrager in de zon, en unne speklap snèjde zo van ’n vùrgebakke koe. Magnetrons, oves en kooktoestelle kunne gelijk nar de skroothoop. Hil oew vekansiegeld kunde bestéje ôn wè ge mar wilt, want ge hoeft niemèr ùre te reize um de hitte te zuuke. Gin gedoe mèr mi duur saunas, nee gewoon int washok tusse de onderbokse, ’n bietje gôn zitte dampe. Bovendien gin geruzie mèr tusse de blanke en de bruine, want we worre ollemol autematies bruin in d’n broajtijd. Nouja, opMajkel Djeksun nô dan. Nee die wèrmte, dôr ben ik nie zô bang vùr. ’t Zô veul erger zèn ès de wirrelt opins zô vergôn. Zô dochte sommige mense ’n tètje geleje, dè de wirrelt op 06/06/06 zô vergôn, um dè driej zesse ’t nummer van d’n duvel zô zen. Nou dôr heb ik nojt iets van geleufd, umdè ’t ôk ojt 6/6/6 is gewist! En toen verging de wirrelt al net zô min. Mar witte wè’k ’t ergste zô vèine ès de wirrelt zô vergôn? Nou, jôrrelang heb ik muneige zitte kwelle, mi achterluke bùnnekes van de koffiepakke knippe. Ollemol bewoard in de keukelôj. Pèkskes van 250, 500 en 1000, mi ’n stiekske derum. En dè zô ik dan hillemol vùr niks gedôn hebbe! Toon Konings 13
15 Even Goeie Vrienden speelt “Iets Minder” Cabaretgroep Even Goeie Vrienden (Robert Deckers en Harold van der Heijden uit HaDee) speelt op vrijdag 11 augustus tweemaal de show “Iets Minder” in gemeenschaphuis De Stuik in Vorstenbosch. Van der Heijden en Deckers deden 2,5 jaar geleden hun eerste stukje cabaret bij het open podium in de Zwaan. Na nog wat korte optredens in de buurt, hebben zij meegedaan aan het Festival Cabareteske in Eindhoven. Dat leverde hun een nominatie voor de finale op en een contract bij een impresariaat. Nu gaan zij het komende jaar in het hele land optreden. Hiervoor heeft het duo een half uur durende show opgezet die uit oud en nieuw materiaal bestaat. De optredens in de Stuik zijn mede bedoeld als try-out voor die show en beginnen om 20.30 en 22.00 uur. De entree is gratis. In verband met de zaalgrootte is het fijn als je laat weten hoe laat je eventueel wilt komen via harold@evengoeievrienden.nl. Robert Deckers Rectificatie In het juninummer van D’n HaDeejer staat bij het artikel ‘Een groene, culturele en gastvrije gemeente’ op pagina 17 het verkeerde foto-onderschrift.Het juiste onderschrift moet zijn: ‘Henri van Boxmeer, voorzitter van de Toeristische Recreatieve Vereniging Bernheze’. De redactie Komkommertijd Als er geen nieuws is, dan moet je het maar maken. Ik ga dus naar onze supermarkten en groenteboer om daar een komkommer te kopen en deze op een aantal punten te vergelijken. Het eerste wat me opvalt is dat er tot zo’n 20% verschil zit in de lengte. Echter dat wordt gecompenseerd door de prijs. In de prijs per centimeter zit nog maar 3% verschil. Interessant daarbij is dat de kleinste komkommer wel het meeste bultjes (192) aan de buitenkant heeft. Later blijkt dat ook de komkommer met het meeste zaadjes (573) te zijn. Ik heb de komkommers ook nog vergeleken op smaak, structuur en houdbaarheid. Dit blijkt allemaal weinig uit te maken. Alhoewel in het ene geval, de bij aankoop aanwezige condoom om de komkommer, mij wel een plastic zakje uitspaart. Voor de rest komen ze wat mij betreft allemaal uit dezelfde kas (op de bultjes na dan). Mijn eindconclusie is dat u na het doorgronden van deze testresultaten niet veel wijzer bent geworden. Het enige wat u nu weet is dat u aan mij niet hoeft te vragen waar je het beste een komkommer kunt kopen in HaDee. Maar dat was u waarschijnlijk toch al niet van plan. Toon Konings, Toon Kunnings skrèver van allerlei skôn eppistels en opperbezörger van deez blöike. Spreuk van de maand Wie met de bouwvak in Loosbroek op vakantie gaat, heeft het rijk alleen Ingezonden HaDee Kupke
16 De Bolderik: twintig jaar openbaar onderwijs in HaDee Openbare school zocht en vond eigen plaats binnen gemeenschap De precieze datum van oprichting ligt ongeveer 20 jaar terug. Ongeveer ja, want: is het de eerste dag van de officiële bekostiging? Dan is het 1 augustus 1986. Is het de dag van het raadsbesluit? Dan is het eind 1985. Is het de dag dat Fred Lennings als directeur in dienst trad? Dan is het 1 juni 1986. Maar welke dag je ook neemt, één ding is zeker: openbare basisschool De Bolderik heeft een vaste plaats verworven in het Heeswijk-Dintherse onderwijs. Begonnen als eerste en enige openbare school in de moderne tijd (vroeger waren alle scholen openbaar) in HeeswijkDinther, is De Bolderik nu onderdeel van de Stichting OOG (Openbaar Onderwijs Groep), waar 19 scholen onder vallen met ongeveer 350 leerkrachten en 3.500 leerlingen in de gemeentes Bernheze, Veghel, Uden, Boekel, St. Oedenrode, Landerd, Ravenstein en Oss. Moderner In de jaren tachtig van de 20e eeuw waren er in Heeswijk-Dinther vier basisscholen. De voormalige jongensscholen van Heeswijk en Dinther en de vrouwelijke tegenhangsters daarvan, de voormalige meisjesscholen. Dat waren natuurlijk alle vier katholieke scholen, verdeeld over twee katholieke besturen, een in Dinther en een in Heeswijk. Een enkeling uit HeeswijkDinther was principieel voorstander van openbaar onderwijs en stuurde zijn kinderen dan ook naar de openbare school in Veghel. Maar de grote meerderheid had weinig bezwaren tegen het katholieke karakter van het basisonderwijs. Wel was er vraag naar ander,moderner onderwijs. Binnen het schoolbestuur van Heeswijk was al eens het plan gemaakt om de toenmalige Norbertusschool om te vormen tot een modernere school, maar dat stuitte toen zozeer op verzet van het personeel, dat er van die plannen niets terechtkwam. Regiofunctie Voor degenen die vernieuwend onderwijs wilden binnen de gemeentegrenzen zat er toen niets anders op dan de oprichting van een openbare school. Je kon geen nieuwe school oprichten om ander, vernieuwend en beter basisonderwijs te realiseren. Je kon wel een nieuwe school oprichten op basis van een andere overtuiging. Dus toen werd maar voor die weg gekozen. De oprichters waren zeker wel voorstanders van openbaar onderwijs, maar hun eerste doelstelling was toch moderner onderwijs en niet zozeer openbaar onderwijs. Het openbaar karakter van De Bolderik is nu nog minder een argument dan bij de oprichting, hoewel de school ook nog wel een regiofunctie heeft. Er zitten ook kinderen uit Middelrode, Nistelrode en Vinkel. Maar het onderwijskundig concept is toch meer een reden om De Bolderik te kiezen dan het openbaar karakter.
17 ‘Van alle bestaande systemen worden de krenten uit de pap gepikt en die worden dan in een eigen Bolderiks systeem verwerkt’ De missie De nieuwe school kreeg als missie van de oprichters de volgende opdracht mee: - individueler onderwijs, minder klas- sikaal; - meer zorg voor kinderen die minder goed meekunnen en ook voor kinder en die er bovenuit steken; - een goed pedagogisch klimaat, wat moet blijken uit samenwerking tussen kinderen, vieringen en werken in de kring; - de inhouden van het onderwijs meer brengen in een thematische samenhang. Dat gold in 1986 en dat geldt nog steeds. Want hoewel een aantal zaken is gerealiseerd tot tevredenheid van de ouders,wordt er nog steeds verder gewerkt aan differentiatie, individualisering van het onderwijsproces, het verbeteren van het pedagogisch en didactisch klimaat. Daarbij wordt niet een bepaald systeem aangehangen, zoals bijvoorbeeld het Jenaplan-, Dalton- of Montessorionderwijs. Van alle bestaande systemen worden de krenten uit de pap gepikt en die worden dan in een eigen Bolderiks systeem verwerkt. Op die manier kan de school de missie van 20 jaar geleden nog steeds waarmaken en verbeteren. Twee voorbeelden Een tweetal voorbeelden geeft duidelijk aan hoe aan de zorg voor de zwakkere én voor de betere leerlingen aandacht wordt besteed. Op dit moment wordt hard gewerkt aan differentiatie in de instructie.Wat wil dat zeggen? Sommige kinderen hebben aan één keer uitleg niet voldoende, soms zelfs aan twee keer niet. Maar anderen hebben aan een half woord genoeg om zelfstandig aan de slag te gaan. Bovendien moet je het ene kind op de ene manier iets uitleggen (door het voor te doen bijvoorbeeld) en het andere kind op een andere manier (door het hem meer zelf te laten ontdekken). Dat houdt in dat je dus niet alle kinderen dezelfde uitleg en instructie moet geven. Je moet ze ook niet evenveel instructie geven, want de een gaat zich bij de tweede uitleg vervelen, terwijl de ander misschien nog wel een derde keer nodig heeft. Zo moet je in de hoeveelheid en de wijze van uitleg verschil maken.Deze verschillende instructie voor verschillende kinderen is niet eenvoudig te realiseren. Het vergt nogal wat van het organisatievermogen van de leerkracht. Maar binnen de Bolderik wordt er hard aan gewerkt. Schaken Een ander voorbeeld is dat kinderen op de Bolderik vakken als Toegepaste Wiskunde, Frans en Schaken kunnen volgen, als ze daar aan toe zijn en daar zin in hebben. Dat zijn gebieden die niet in de wet staan en die dus ook niet verplicht zijn. Maar kinderen die dat willen kunnen eraan meedoen. Dat zorgt dat ze zich zeker niet hoeven te vervelen en schept ook nog een voorsprong in het vervolgonderwijs. Niet dat ze daarmee al een stukje van de brugklas gedaan hebben, maar meer dat ze zich een manier van denken hebben eigen gemaakt, waar ze later alleen maar plezier van hebben. Vanaf het nieuwe schooljaar kunnen ook kinderen van de andere basisscholen Het Palet en Het Mozaïek meedoen aan Toegepaste wiskunde.Hier blijkt ook uit dat er een mooie samenwerking is tussen de verschillende scholen in Heeswijk-Dinther. De toekomst De Bolderik zal zeker een openbare school blijven, om zodoende de principiële keuze van ouders te kunnen honoreren. Daarnaast zal de school zich blijven profileren op de terreinen individualisering en vakkenintegratie. Gedifferentieerde instructie is hierboven al genoemd. De komende jaren wordt onder begeleiding van het KPC hard gewerkt aan een andere manier van integratie van de vakken. Het doel daarbij is om enerzijds hoge eisen te stellen aan de kinderen voor wat betreft kennis en werkhouding, maar anderzijds veel meer dan tot nu toe tegemoet te komen aan de belangstelling van de kinderen. Vanuit die eigen interesse moeten de kinderen leren om hoge eisen aan zichzelf te stellen. Kinderen zijn allemaal leergierig en willen soms het naadje van de kous weten. Maar het ene kind heeft meer belangstelling voor dingen uit de geschiedenis en een ander kind wil meer weten over techniek. Daarmee wil De Bolderik zich onderscheiden: ieder kind tot zijn recht laten komen en de talenten optimaal benutten. Op deze manier heeft De Bolderik zich een eigen plaats gezocht en gevonden in de HeeswijkDintherse gemeenschap. Het 20-jarig bestaan is bescheiden gevierd, de toekomst wordt met optimisme tegemoet gezien. Als het aan het personeel en de ouders ligt komen er nog vele vieringen van het zoveel-jarig bestaan. BvS
19 Op 28 juni namen we een kijkje op de verdieping van de vernieuwde kantine van het theater. Daar zetelt de kostuumgroep onder leiding van Corry Zeegers. Met Joke, Maria, Sabine, Ria, Andrea, Wilma, José, Inge, Gelske, Els, Regien en Fiers is ze daar al vier maanden bezig om de in totaal 140 kostuums te naaien, te passen en te verstellen. De nieuwe zolder is echt een luxe. In het midden staat een grote ronde tafel waar zes dames tegelijk met hun naaimachine vooruit kunnen, langs een kant staan nog twee f ab r i ek sma ch i ne s en aan de zijwanden is een ophangsysteem van zo’n 40 meter om alles op te hangen. Verder is er nog een dubbele stellage voor alle stoffen. Het belangrijkste vinden de naaidames nog dat alles kan blijven liggen. Apart Na een algemene bijeenkomst met decor en regisseur begint Corry Zeegers te ontwerpen. Ze leest eerst het stuk (‘wel 26 keer, de andere naaisters lezen het pas achteraf ’) en begint dan met de hoofdrollen. “Ik ontwerp alles op basis van de tijd, in dit geval de Gouden Eeuw. Met behulp van allerlei kostuumboeken en internet probeer ik een getrouwe weergave te maken. Er zijn zo’n 35 aparte kostuums, bv. van kardinaal Richelieu, de koning en de koningin, de vier musketiers natuurlijk, lady De Winter en Madame De Sécrève. Dan komen de groepen aan de beurt zoals de lakeien, de hoertjes, het Franse en Engelse hof, de gardisten, de dragers, de ninja’s, de lijfwachten, het gewone volk en de kinderen. Alles bijeen 140 kostuums, inclusief dubbelrollen.” Op maat Op dat moment komt de hoerenmadame even haar kostuum passen. Eerst een push-upband, dan een onderhoepelrok en daarover een roestbruinkleurig lijfje. Door drie kleedsters worden wat bloemen aangebracht en een bijpassend sjaaltje gezocht. Alleen nog een pruik, en ’t is af ! Ze krijgt nog de waarschuwing dat ze niet meer af mag vallen... Alle kostuums worden namelijk op maat gemaakt. En van allerlei soorten materiaal, liefst krijgertjes: gordijnstof, katoen, wol, linnen, velours, zijden en leer, glasgordijnen, kortom alles wat er voorhanden is. En allerlei boeiende restanten krijgt men van de groothandel. Volgens een naaister hebben de spelers wel eens spatjes: “Ze willen er allemaal mooi uitzien; de dames willen slank afgekleed worden en de heren zijn wel eens ijdel. Maar daar trekken we ons niks van aan”. Kersouwevirus Volgens Corry Zeegers heeft ze een enthousiaste groep: “Eigenlijk zijn ze stapelgek als je bedenkt hoe lang ze hier bezig zijn. We zitten de laatste tijd zo’n 15 uur per week hier op de zolder en de meesten werken thuis nog tien uur. Niks is te moeilijk, mijn ploeg kan alles maken!” En Maria licht toe: “Je ziet iets ontwikkelen en dat is prachtig. Met al die verschillende stoffen kun je prachtige kostuums maken. De stapel wordt steeds kleiner, hoewel... er komt ook regelmatig iets bij. Ik zal maar zeggen dat bij onze groep het Kersouwevirus heeft toegeslagen; en dat laat je niet meer los”. Af en toe komt iemand zijn kostuum passen. Buiten is intussen een zangrepetitie bezig, wordt er gewerkt aan het decor en fabriceert iemand rekwisieten. Dan rijdt er nog een koets met twee paarden over het speelplan, terwijl enkele jonge gardisten oefenen met hun degens. Er moet nog veel gebeuren voor de generale van De drie Musketiers op 5 augustus.Maar onder het motto ‘een voor allen en allen voor een’ komt dat wel goed. (Voor data en aanvangstijden van De drie Musketiers: zie Agenda-pagina). AvS Groep van vrijwilligers is maandenlang actief om kleding voor voorstellingen te maken Ook kostuumnaaisters ontkomen niet aan Kersouwevirus De drie Musketiers. Een historisch stuk uit de zeventiende eeuw, dat gebaseerd is op het wereldberoemde boek van Alexander Dumas. Dit jaar is het de grote voorstelling van theatergroep De Kersouwe. Achter de schermen zijn naaisters al maandenlang bezig om de kostuums voor de voorstelling in orde te maken. En dat is een uitdagende klus. De kostuumgroep is maandenlang bezig met het in elkaar zetten van de kleding.
20 Lucille v.d. Burgt (38) Nee, daar heb ik nog helemaal niets van gehoord. Dat komt waarschijnlijk omdat mijn interesses daar helemaal niet liggen en ik woon op de camping en daar wordt geen enkel plaatselijk nieuwsblad bezorgd. Vroeger heb ik wel eens een zo´n soort processie van het gilde gezien waarbij een jong meisje meeliep en toen dacht ik al “zo jong en dan al zo´n taartenjurk aan, dat is niks voor mij”. Stien v.d. Berg (66) Ja, daar heb ik wel van gehoord, daar hebben ze het al zo lang over. Dat wordt heel groot en heel skôn. Het is heel skôn dat zoiets hier gebeurt.Het mag hier gerust vollopen, ze gaan ook weer weg, ze blijven hier niet. Ik heb geen kaartje, die zijn niet aan te komen maar ik ga op zondagmiddag zeker wel kijken. Simon v. Steenbergen (60) Het gilde gebeuren op 26 augustus, ja daar ga ik zeker wel eventjes kijken. Ik heb in 1965 in militaire dienst gezeten en de militaire kapel van toen schijnt hier nu te komen optreden dus dat wil ik zeker wel zien. Ik vind het prachtig dat het hier bij ons gehouden wordt en ik heb veel respect voor de mensen die dit organiseren. Dorpspraat vanuit de Jumbo: Het Europees Schut Het juiste jaartal van het verslag wordt niet vermeld, maar het zal enkele jaren na 1908 zijn. Op 31 december van dat jaar telde Heeswijk 1193 zielen, weinig groei ten opzichte van eerdere jaren. Het dorp was ruim 1530 hectare groot en bestond voornamelijk uit zand- en heidegrond. Mede hierdoor was het welstandsniveau voor de grotendeels boerenbevolking laag. De boerenbedrijven hadden een gemengde activiteit: landbouw en veeteelt. De landbouw begon steeds meer te kwijnen. Jaren daarvoor werd er nog op grote schaal lijnzaad geteeld, zoveel dat daar nog van uitgevoerd kon worden. Maar toen in plaats daarvan voornamelijk winterrogge werd geteeld, was de opbrengst amper genoeg om in eigen behoefte te voorzien. Gelukkig ging het met de veeteelt beter en kon menig boer rondkomen van de opbrengst van de aan de melkfabriek geleverde melk. Diverse faciliteiten In het begon van de twintigste eeuw was het met de wegen zeer slecht gesteld. Alleen de straatweg gelegen naast de rails van de stoomtram was redelijk, net als de weg die naar de abdij voer. De aanvankelijke paardentram werd in 1883 vervangen door de stoomtram die via het traject van Helmond naar Den Bosch door Heeswijk reed. Het goederenvervoer fleurde op toen vanaf 1861 via de Zuid-Willemsvaart de ‘Veghelse schroefstoombootmaatschappij’ Heeswijk passeerde. Ook per paard werden goederen vervoerd door een vrachtrijder die tweemaal per week vanuit Heeswijk Den Bosch aandeed. Wat de scholen betreft: in 1908 kende Heeswijk één lagere school met 64 jongens en twee onderwijzers. De meisjes hadden sinds 1907 een eigen school onder leiding van de zusters van JMJ, daarvóór kregen ze les in Dinther, van de zusters Fransiscanessen. De vakken die volgens de Onderwijswet van 1806 verplicht werden gesteld waren lezen, schrijven, rekenen en Nederlandse taal. Naast dit lager onderwijs werd er nog aan 60 leerlingen onderwijs gegeven aan het sinds 1886 aan de abdij verbonden gymnasium. De in 1893 opgerichte Boerenleenbank deed van meet af aan goede zaken, hoewel uitsluitend voor boeren. Middenstanders konden door de opgestelde statuten geen geld lenen, alleen geld beleggen tegen drie procent rente. Betreffende het verenigingsleven stelde Heeswijk nog weinig voor. Honderd jaar handel en industrie in Heeswijk In de afgelopen maanden hebben we een tocht gemaakt langs diverse, overigens nog niet zo lang geleden, verdwenen bedrijven in Heeswijk-Dinther. Maar hoe was het een eeuw geleden gesteld met de Heeswijkse middenstand? Was er toen al iets van handel en industrie en leverde dat nog wat op? Wellicht aardig om eens een verslag hierover op te duiken in het archief van Heemkundekring ‘De Wojstap’.
21 Hans Verbaan (50) Ja natuurlijk en ik ga ook zeker kijken, samen met mijn schoonbroers. Mijn schoonvader (Theo Verkaar) was samen met de baron een van de oprichters van het vernieuwde gilde van Heeswijk. Ik wil niet te hoog opgeven over tradities maar ik vind het in stand houden van wat folklore prima, er wordt al zoveel weggegooid. Wendy (41) en Jantje(9) Strik Ja, dat is het Europese Gilde treffen, dat lijkt me wel leuk en ik ga zeker wel kijken. Ik ben een echt optochtenmens. Het gilde heeft een beetje een komische uitstraling maar ik vind het vooral heel erg kleurrijk, ze moeten wel wat vrolijker kijken. Ik vind het wel gemakkelijk dat het hier te doen is, overal op de fiets naar toe en zo zetten we Heeswijk én Dinther op de kaart. Fransje Tax (52) Nee daar heb ik nog niets van gehoord, dat komt denk ik omdat het me helemaal niks interesseert. Het kan best mooi zijn maar ik houd niet zo van dat soort folkloristische activiteiten alhoewel ik vendelzwaaien toch wel een leuk onderdeel vind. Dat deden ze ook altijd in de St. Jan in de meimaand, misschien ga ik toch nog wel even kijken. AJ tterstreffen, weet u wat het is en wat vindt u ervan? De middenstand In het begin van de twintigste eeuw bestond de industriële middenstand uit een stoelenmaker, enkele houtbewerkers, klompenmakers, timmerlieden, schoenmakers, smeden, drie bakkers, drie slagers en twee molenaars. Sommige van hen voerden bij hun nering een winkel en herberg. Ook stukadoors verdienden er de kost, net als metselaars, strodekkers, huisschilder, kleermaker en huisnaaisters. Geen van allen volgde hiervoor een opleiding, slechts lager onderwijs tot de leeftijd van twaalf/dertien jaar of korter stond er op hun c.v... De meesten hadden het vak geleerd van hun vader of als knecht bij een andere baas. Daarnaast was er de handeldrijvende middenstand, bestaande uit een graanhandel, zeven handelaars in koloniale- (koffie, suiker, thee) en kruidenierswaren en vier manufacturen (stoffenzaken). De opleiding hiervoor werd eveneens verkregen door lager onderwijs en praktijk. De middenstandhandel deed het echter veel minder goed dan de graanhandel waarvan de mais en rogge in Rotterdam of Antwerpen werd aangekocht en doorverhandeld aan bakkers en boeren in Heeswijk. De omzet hiervan werd geschat op plusminus 1600 last (oorspronkelijke maat: 1 last = 30 hectoliter). Geen fleurige situatie Uit het verslag, door Kamer van Koophandel of overheid opgesteld, kwam de conclusie naar voren dat uitgezonderd graanhandel en houtbewerking, de middenstand in een verre van fleurige toestand verkeerde. Reden hiervoor was een minimaal afzetgebied en het feit dat de boeren veelal alles zelf deden, zoals het maken van eigen kleding, het zelf broodbakken, het zelf slachten, et cetera. Bovendien kochten de beter gesitueerden en veel boeren hun spullen op de markt in Den Bosch die ze met de tram bezochten.De manufacturenhandel had daarnaast nog veel concurrentie van venters langs de deur die ook nog aan ruilhandel deden: waren tegen eieren. De mensen moesten hard werken om het hoofd boven water te houden. Van sparen was geen sprake en hoewel er geen directe armoede bestond, was tegenspoed of ziekte zeer onwelkom. Bij de gemeente viel er niets te halen, bij de kerk nog enigszins. De kwijnende toestand werd vooral toegeschreven aan het gebrek aan vakopleiding, te weinig kapitaal, geen investering in betere werktuigen, een slechte administratie en onvoldoende handelskennis. Als eindconclusie werd gesteld dat een verbeterde voorlichting en opleiding, samenwerking en goed kredietadvies een aanzienlijke verbetering in Heeswijk zou kunnen optreden. En volgens scribent is er in een eeuw tijd danig wat veranderd want Heeswijk maakt nu een aanzienlijk welvarender indruk! RM De stoomtram die vanaf 1883 door Heeswijk loopt. De kerk van Heeswijk zoals die er oorspronkelijk uitzag.
23 Wil en Mien: Mag ’t wè méér zen? Wil: Mien! Hee, Mien! Stopt ‘s! Mien: (*!@@+&@!!) Tjuu,Wil, wè laotte me toch weer ver- schiete! Waar ik wéér bekant van m’ne fiets gevalle, mee al m’n bodschappengerei tegen de grond! As ge daor ‘n gewoonte af makt, dan doe ik nie meer mee, dan makte-gij oew stukskes mar alleen! Wil: Och, alweer bekant gevalle Mien, sorry. Gij verschiet ok nogal lichtelijk. Mar ik wou oe iets vraoge, as echte Hadeese. Mien: Nou, ’t zal d’r dan toch van moette komme. Vraogt mar, Wil, wè woude wete? Wil: Wa zoude gij nou zegge, as ik zin: “Kam pieng”? Mien: Hè ? Zeg ‘t nog ‘s !? Wil: Kam pieng? Wa zoude gij dan zegge? Mien: Tja, ik zou zegge: sambal bij? Wil: Och, neej, mens, da is immers Frans, kam pieng. Wij zegge kemping. Mien: O, kemping, zeg dè dan. Ik zou zegge: de Wildhorst in de Meerstraat. Wil: Ja, ziede nou, da zin ik ok. Toen dieje Fransman mee z’ne kerreven neffe men stopte en vraogend zin: “Kam pieng, mesjeu?”. Toen zin ik: “Wildhorst, Ruu de pluu”. Mien: Ruu de pluu? En verkope ze dè hier in HaDee? Nie, dè ik wit. Wil: Och neej, Mien, da is Meerstraot op z’n Frans. Rue da is straot, en pluu, da wit ik nog van school, da is meer. Ge schrèft “plus” en da is bij ons ok “meer”, nie dan? ‘Pluu gran’ bevobbeld, da is ‘meer groot’. Grotter, zegge wij. Snapte? Mien: Jaja. Ik heb ok op skool gezete. Nie um oe af te valle, Wil, mar meinde nie, dè ’t dan “Rue du Lac” zou moete zen? Meer, dè is toch ‘lac’ in ’t Frans? Wil: Nou, daor zedde nou zoiets, Mien. Mar welk meer zou da dan moete zen, vruug ik m’n eige af. Toch nie da venneke op de kemping? Vruuger ston d’r nog zo’n skon verkeers burdje langs de weg mee “uitkijken, over- stekende indjes!” Mien: Ja, mojjer ind en drie van die indekuikes. Is dè bord weg? Wil: Ja, en waor ’t nou um gaot, da is, da nie enkelt an heel de Meerstraat gin meer meer te veinde is… Mien: De Meerstraat is lang,Wil, dè is veul méér straat dan gij denkt, haha! Wil: Meer dan vier kilometer, Mien, ik heb ’t naogemete mee de kilometerteller. Vandaor Ruu de pluu. Mar ik zin dus, datter nie enkelt geen meer meer is, mar d’r is ok ginnins ‘ne kemping meer! De Wildhorst, da is vort ’n recreatie-oord!! Mien: Ja, Landgoed de Wildhorst, hiet ’t vort. Mar toch hedde abuis,Wil. D’r is wel ’n kemping an de Meerstraat. De kunst-kemping! Wil: Prebeerde gè daor nou mar ’s op te komme mee oewe kerreven! En zo ging ik an ’t naodenke over kampere in Hadee.Want dieje Harrie Droesen kan da wel wille, hier in Hadee blève, mar waor moette dan terechte? Mien: In de Zandkant, daor hedde d’r tweej! D’n echte kem- ping, zeg mar, “de Meerdonk”. Wil: Jao, de Meerdonk… Mien: Neeje, nou nie nog ’s over dè ven beginne of over ’t zwembad! Wil: Ik meinde enkelt te zeggen, da da ‘ne tiepische kemping is, wa ik d’rvan wit. Mien: Tiepiesch? Wil: Ja, mee die wigwamme a’maol. Da zen toch tipi’s, nie dan? Mien: …En dan hedde nog de kampeerboerderij Zandkant. Wil: Ja, da is an den andere kant van de Zandkant. En op d’n Heibloemsedijk, bij Welten, da is van kampere bij den boer. Daor kunde ok terechte! Mien: Ja, as ge d’r over naodenkt, dan he’n wellie hier nogal wè adressen. Walter Wijnen in de Koffiestraat… Wil: Ik gao nie meer in op de naom van de straot, Mien, of de kombinasie van wijn en koffie. Walter heet evel gin kemping, da is meer ’n akkemodaasie. Mar Verkuylen an de Botterweg, die heet ‘r wel ooit tente staon, mein ik. Mien: Ruu du beur. Zeg, Wil, ik doe gauw op huis an, want mee al dè gebuurt hier in d’n hèt is zo medinne m’n botter weg. Aolling gesmolte. Houdoe! Wil: Ja, houdoe, Mien, tot nao de vekansie.Wa zin ze nou… ruu du beur? Da zal wel echt Hadees zen.
24 Mijn favoriete plekje Ons favoriete plekje in HD is de soos. Dat is een disco voor kinderen van groep 8 tot 15 jaar. De soos is in Dinther aan het Raadhuisplein 21a, en is open vanaf acht uur ’s avonds en sluit om 11 uur! Bij de soos werken alleen maar vrijwilligers. Je kan ook in de soos chillen boven in de chilroom. Je kan ook naar de spelletjes kamer daar staan allemaal spellen zoals poolbiljart flipperkasten enz. en er is ook een discozaal die is het leukst vinden wij. Entree: Met pasje 0,50 euro, zonder pasje 1 euro!! De site van de soos is: www.imeet.nl. Bolderik bestaat twintig jaar! In mei bestond de Bolderik alweer twintig jaar. Daarom ging de hele school feestvieren in De Kersouwe. Daar ging de onderbouw naar het grote theater en daar konden ze allemaal spellen doen en ponyrijden en er stonden veel springkussens ze hadden veel lol.De bovenbouw ging op het veld en daar stonden heel veel dingen zoals de rodeo stier en een klimwand en een springkussen. Het was heel leuk. Die avond gaven de juffen en de meesters een voorstelling. Het toneelstuk heette Griezelland. Het ging over twee meisjes die in Griezelland terechtkwamen. De griezels bleken bang te zijn voor de mensen! Het was een hele leuke dag. Mare en Ruth. Jessie en Felix. Een rubriek in D’n HaDeejer! Kinderen uit de groepen 7 en 8 van de basisscholen in HaDee krijgen in ‘HaDee@school ’ de kans om twee pagina’s te vullen met dagene dat hen bezig houdt. Deze keer is het de beurt aan leerlingen van de Bolderik. Ans van de Middegaal, gek op olifanten Ans van de Middegaal spaart graag spullen van olifanten. Ze doet dit al 35 jaar en ze heeft er nog steeds plezier in. Er was geen speciale reden waarom ze is begonnen met sparen. Ze is gewoon in eens erbij gekomen en heeft nu al heel veel. Eigenlijk spaart ze alles van olifanten bijv. sieraden, beeldjes, glas in lood, enz. enz. Olifanten stinken niet volgens Ans, en ze heeft er zelfs al een keer op gezeten. Volgens haar is het helemaal niet moeilijk om spullen van olifanten te vinden. Ze vindt het nergens op slaan dat olifanten worden gedood voor hun ivoor. Ze vindt het een indrukwekkend en dier. Ze heeft de laatste jaren veel gespaard van olifanten. Er zijn veel mensen die spullen van olifanten sparen. De bekendste was wel prins Bernard, de vader van koningin Beatrix. Die had een half paleis vol olifantenspullen.
www.hadeejer.nlRkJQdWJsaXNoZXIy MjU2Mzc=