maandblad voor Heeswijk en Dinther Nummer 2 Jaargang 3 Februari 2006 2 J 3 Pater Verkuijlen zestig jaar priester Een dag op pad met zingende frietboer Léon u er 3 Jaargang 02 Maart 2006 Op Maat maakt van parochiehuis showpaleis
3 Colofon D’n HaDeejer, maandblad voor inwoners van Heeswijk en Dinther Redactie: Annemieke van der Aa Jacques van der Meijden Harry Mikkers Ad van Schijndel Medewerkers aan dit nummer: Camiel Bissels Robert Deckers Kelly Dortmans Maartje van Eerd Henk Habraken Anita Jacobs Marko Konings Toon Konings Hans Lakwijk Tonny van Liempt Riet Mariën Cathelijn van der Meijden Jeroen de Mol René van der Pas Bart van Schijndel Jan Schuurmans Wim Smits Michel van de Wetering Vormgeving: Lobke van Aar Antje van Deursen Corina van Drunen Jan-Pieter Habraken Carlijn van der Steijn Monique van de Ven Fotografie: Astrid van den Broek René Kuijs Tamara Sigmans Trudy van de Wetering Piet van Zutphen Kopij/informatie: E-mail: redactie@hadeejer.nl Advertenties: E-mail: advertentie@hadeejer.nl Bel Harry Mikkers: 06-53222239 Vragen over bezorging: Bel Toon Konings 06-53584742 Jaarabonnement niet-inwoners: E 36,00 incl. verzendkosten Druk: Drukkerij Berne, Heeswijk Oplage: 3150 stuks D’n HaDeejer is een uitgave van Stichting Dorpsnieuws. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Bertje Wel eens geprobeerd? Op vrijdagmiddag rond de klok van vijf uur de Hoofdstraat oversteken met de fiets? Of ’s ochtends tijdens de spits? Een hels karwei is het. Om nog maar te zwijgen over het feit dat je je als fietser in diezelfde straat regelmatig opgejaagd voelt in de wetenschap dat er een hele rits ongeduldige chauffeurs met auto achter je zit die zich (bijna) allemaal zitten te verbijten. Want dertig kilometer per uur, dat halen de meeste fietsers nu eenmaal niet, inhalen is levensgevaarlijk dus zit er voor de automobilist niets anders op dan zich aan te passen aan het tempo van die fietser. Al jarenlang ergert menigeen zich groen en geel aan de verkeerssituatie in HaDee. Gelukkig is men ook in het gloednieuwe gemeentehuis wakker geworden en wordt er gezocht naar een oplossing. Een ontsluitingsweg van het Retsel naar de Kanaaldijk moet de verkeersdrukte enigszins weg gaan nemen. Hele mooie plannen liggen er. En ze liggen mooi te wezen, maar actie is er tot nu toe nog niet ondernomen. In deze HaDeejer veel aandacht voor deze problematiek. Niet alleen zetten we alles eens op een rijtje, we gingen ook de straat op om te vragen wat de mensen in HaDee van al deze plannen vinden. En iedereen is het er eigenlijk wel over eens: zo kan het niet langer. Wat zou Bertje Jacobs er eigenlijk van hebben gevonden, van die verkeersdrukte voor zijn deur? Al die automobilisten die dagelijks door de Hoofdstraat (proberen te) razen hebben er wellicht geen weet van: heel veel jaren geleden, toen er zo af en toe eens een auto voorbij kwam, was aan de Hoofdstraat tegenover de oude Boerenbond de oliehandel van Bertje Jacobs gevestigd. Riet Mariën maakte er een mooi artikel over. Het is het eerste deel in een vierluik over bedrijven die vroeger aan de Hoofdstraat bestaan hebben. Misschien is het iets om eens even bij stil te staan als je je weer eens zit te verbijten in je luxe bolide omdat die fietser niet wil opschieten. Bertje begon zijn oliehandel uit pure armoede. Om zijn acht kinderen in crisistijd te kunnen voeden. Olie om te overleven. Wedden dat je dan toch even anders tegen jouw ‘problemen’ van dat moment aankijkt? Veel leesplezier! De redactie Voorwoord
& & Heeswijk Dinther uw bank Rabobank Bernheze Maasland Bankwinkel Heeswijk-Dinther Torenstraat 1 5473 EK Heeswijk-Dinther Het is tijd voor de Rabobank. Op vrijdag 24 februari is de koop-/aannemingsovereenkomst van de nieuw te bouwen bankwinkel in het centrum van Heeswijk-Dinther getekend. Met het plaatsen van de handtekeningen onder de contracten, koopt Rabobank Bernheze Maasland een ruimte van 243m². In de vorige uitgave van de Hadeejer heeft u kunnen lezen dat de opening gepland staat in het najaar van 2007. Binnenkort wordt er bij de grond al een bord geplaatst met de tekst: “Hier wordt uw bankwinkel gebouwd”. Wim Bens, directievoorzitter van de bank, en Hans de Visser, directeur van aannemingsbedrijf Nieuwenhuizen-Daandels, tekenen met tevredenheid de overeenkomst, waar veel voorbereiding aan vooraf is gegaan. Bernheze Makelaars, in de persoon van Vincent Koudijs, is daar nauw bij betrokken geweest. Onze dienstverlening letterlijk dicht bij u Rabobank Bernheze Maasland, een bank met 9 kantoren en maar liefst 11 geldautomaten. En een bank met ruim 200 betrokken medewerkers, die niets liever willen dan ù van dienst zijn. Ook in onze bankwinkel in Heeswijk-Dinther staan onze medewerkers voor u klaar. We zijn en blijven met onze dienstverlening letterlijk dicht bij u. Binnen een straal van 3 kilometer beschikt u over een geldautomaat en binnen een straal van 5 kilometer vindt u een bankwinkel of servicekantoor. En op welk kantoor u ook bent, er zijn altijd diverse servicemedewerkers aanwezig om uw vragen te beantwoorden. In de kern Ook in de bankwinkel in Heeswijk-Dinther staat een team van medewerkers voor u klaar. Zo openen onze servicemedewerkers bijvoorbeeld een nieuwe rekening voor u, helpen ze u bij het overmaken van een geldbedrag naar een buitenlandse rekening of geven ze informatie over de werking van internetbankieren. De aankoop is rond Donderdagavond geopend U kunt gemakkelijk bij ons binnenlopen met al uw vragen. Sinds 1 januari zijn wij ook op donderdagavond voor u geopend. Voor bankzaken die meer tijd vergen, kunt u terecht bij een van onze gespecialiseerde adviseurs. Zij zijn op afspraak iedere werkdag van 9.00 tot 21.00 uur beschikbaar. U bent dus van harte welkom in onze bankwinkel in Heeswijk-Dinther! v.l.n.r.: Wim Bens, Hans de Visser en Vincent Koudijs Het team Heeswijk-Dinther, v.l.n.r.: Maaike Kars, Katja Heesakkers, Jacqueline Hanegraaf, Nancy Timmermans, Henk de Koning en Marijke den Otter
Het gilde: de idealen van dienstbaarheid zijn altijd blijven bestaan De geschiedenis van het gildenwezen in aanloop naar EST 2006 Op 25, 26 en 27 augustus 2006 vindt in Heeswijk-Dinther het Europees Schutters Treffen plaats (EST). Naar verwachting zullen ongeveer 10.000 gildenbroeders/zusters uit Europa deelnemen. De activiteiten worden gehouden op de weilanden langs de Gouverneursweg, met het Middeleeuws kasteel op de achtergrond. Voor de organisatie tekenen de vier Bernhezer gilden, die al ruim vier jaar bezig zijn met de voorbereidingen. In aanloop naar dit evenement zal d’n HaDeejer maandelijks haar licht laten schijnen over het EST 2006. In deze en volgende editie schrijven we over de historie van het gildenwezen. Als je door Dinther, Heeswijk, Nistelrode of Vorstenbosch komt, is er een grote kans dat je eens tromgeroffel hoort. En even later zie je de veroorzakers van dit soms monotone geroffel: een schuttersgilde. Een groep mannen, met soms vrouwen erbij, in uniformen of kostuums. Met tamboers en bazuinblazers, een vaandel, vendeliers en soms een vrouw die een patroonheilige uitbeeldt. En het geheel wordt wellicht voorafgegaan door een standaardruiter, die de weg baant voor zijn gilde. Schuttersgilden zijn zeer uiteenlopend samengesteld en verschillen onderling veel. Geen enkel gilde is hetzelfde. Ieder gilde heeft zijn eigen tradities en gebruiken. Maar ze streven allemaal naar het bewaren van oude tradities en de waarden waar die voor staan. Met een ‘gilde’ wordt een organisatievorm aangeduid die in West Europa in de Middeleeuwen ontstond en verscheidene doelen kon dienen. Rondtrekkende handelaren waren de eersten die zich aaneensloten in gilden om hun veiligheid te verzekeren. Ambachtslieden deden dat ook en binnen de kerk ontstonden de altaarbroederschappen, gesticht uit verering voor een heilige.Tenslotte kwamen er vanaf de 13de eeuw de schuttersgilden. Dit waren groepen burgers die zich verenigden om hun gemeenschap te dienen en waar nodig gewapenderhand te verdedigen. De schuttersgilden zijn, met name op het platteland, blijven bestaan. Hoewel ze hun bestaansreden als defensieve organisatie hebben verloren, zijn de schuttersgilden de wapens toch blijven hanteren, als liefhebberij. Ook de idealen van dienstbaarheid aan de kerkelijke en wereldlijke gemeenschap zijn gebleven. Kaart Schuttersgilden zijn dus oude verenigingen. Helaas is slechts bij uitzondering te zeggen hoe oud een gilde is. De oprichtingsstukken zijn zeldzaam. Zo’n stuk is de “kaart” of het reglement van het gilde, uitgevaardigd door het bevoegde gezag. De kaart bevat onder andere de bepalingen waaruit blijkt welke taak het gilde had ten opzichte van de gemeenschap. Het kwam voor dat men misdadigers mocht arresteren en uitleveren aan de heer. Dus dan moesten de gildenbroeders een wapen bezitten en ermee oefenen. Ziehier de achtergrond waarom de gilden heel lang typische man- nengemeenschappen zijn geweest. In de oudste kaarten komt ook de band met het geloof tot uiting. De gildenbroeders moesten op feestdagen gezamenlijk naar de kerk, processies bijwonen en zilvergeld offeren. Ook waren er sociale taken naar de eigen leden en hun gezinnen toe, maar ook naar buiten, zoals de zorg voor behoeftigen en zieken en het assisteren bij begrafenissen. Maar ook als er wat te vieren was, waren de gilden present. De gilden kenden een ongestoord bestaan tot circa 1800. Crisis De economische crisis die de afscheiding van België veroorzaakte, had ook een negatieve invloed op het gildenleven. In het ergste geval werden de kostbare attributen zelfs verkocht of gingen ze door verwaarlozing verloren. Maar het besef van de grote waarde van dit culturele erfgoed bleef op veel plaatsen levend en zo bleven vele gilden bestaan. In de jaren 1920/30 kwam de opleving dankzij een algemene herwaardering van de eigen identiteit en tradities. Talloze gilden die sluimerden of geheel ‘ingeslapen’ waren, werden weer tot leven gewekt. Na 1950 zette zich dit versterkt door. De belangstelling voor dit alles komt zeker ook van jongeren vanwege de ontspannende activiteiten die zij vinden in het schieten met geweer of kruisboog, in het trommelen en vendelen. Aan de oude idealen van dienstbaarheid aan de samenleving en aan elkaar wordt geprobeerd een nieuwe inhoud te geven. JvdM 5 kruisboog
Ophokken De dolle carnavalsdagen waren amper voorbij en velen waren nog niet nuchter of HaDee toog ter stembus voor de gemeenteraadsverkiezingen. Toen ik de kandidatenlijsten doornam, merkte ik dat nagenoeg alle OPG-ers uit HaDee komen. Wat nog meer opviel is dat ruim eenderde van hen iets te maken heeft met de harmonie. “Goh,” dacht ik, “de OPG is de partij van de Dintherse harmonie. Daar moet muziek in zitten!” De afgelopen maand heb ook ik mijn kippen op moeten hokken. Twee stokoude zwarte kippen, die overheerst worden door een jong wit haantje, scharrelden eerst vreedzaam rond in een hele grote ren en vertoefden ’s nachts in een hok van één bij anderhalve meter. Om ze in dat hokje op te sluiten vond ik niet echt erg diervriendelijk. Daarom hebben we de fietsen uit het fietsenhok gehaald en het ingericht als ophokcentrum voor mijn pluimveestapeltje. Houtkrullen op de vloer, een schaaltje water, een voederbak en een nieuwe stok, gemaakt van een bezemsteel. Hoewel de stok op een hoogte hangt van slechts twintig centimeter, is hij toch nog te hoog voor de oudste kip, die daarom maar mismoedig de nacht doorbrengt onder de stok. Daar wordt zij ondergescheten door de andere twee. “Stopt het virus, eet geen kip,” hoor ik Wim T. Schippers, namens Wakker Dier, op de radio roepen. Nou ja, mijn kippen zijn toch al niet te vreten. Ze zijn zo oud dat hun vlees, hoewel ze nog leven, al ruimschoots over de datum is. Er is, zelfs met alle geweld, geen soep meer van te trekken. En onze fietsen? Die staan buiten te roesten in de voorjaarsregen. Henk Habraken 7 Import over HaDee Peter ging na de lagere school naar de Havo en als beroepsopleiding doorliep hij de Hogere Laboratoriumschool te Oss. Hij werkt nu al 22 jaar bij Mars Masterfood Veghel. Hij is nu iets meer dan 1 jaar lid van de Koninklijke Fanfare St. Willebrord en blaast in het opleidingsorkest de schuiftrombone. Marianne is in de zorg gaan werken. Na het volgen van een HBO-opleiding heeft ze nu twee deeltijdbanen: avond-nachthoofd in Huize Barbara te Wijbosch en op de werkvloer bij Berne Zorg. Natuurlijk kenden Marianne en Peter elkaar als buurjongen/meisje. Maar hun beider passie bracht hen echt tot elkaar: de sport. Bij de Katholieke Plattelands Jongeren Vinkel bloeide hun liefde op. Beide echtelieden sporten nog regelmatig. Marianne is ook nog maatschappelijk betrokken. Zij is met anderen de schakel tussen basisschool “Het Mozaiek” en de Willebrordusparochie. Zij verzorgen de gezinsvieringen en de voorbereidingen en viering van de H.Communie. Hoe zijn jullie in HaDee terecht gekomen? Peter: ”We woonden samen in een boerderij op het “Ôllie-ent”in Schijndel. Deze huurden we van een oom van Marianne. Maar toen een van de kinderen de leeftijd had om op de boerderij te gaan, moesten we plaatsmaken. We hadden al wat rondgekeken in Berlicum en gingen uiteindelijk in Heeswijk-Dinther ons licht eens opsteken. Op audiëntie bij Coby v.d. Pas, toenmalig wethouder. Maar te weinig punten om voor bouwgrond in aanmerking te komen. Zitten we dit verhaal te vertellen op een verjaardagsfeestje.Tante Marie v. Santfoort wist een huis te koop staan in de Zijlstraat. “Mar ja, dè kunde gullie toch nie betoale”. We hebben toen toch maar eens ons oor te luisteren gelegd bij Annie en Sjef Ruyken, de eigenaren van het huis. En we hadden ons tante Marie toch verrast: We konden het wèl betoale! Dat was in 1992. Een jaar daarna zijn we getrouwd”. Wat moet en kan er beter in HaDee? Marianne: “De gemeente heeft een enorme kans gemist. Met het nieuwe centrumplan had men in één klap de versnippering van huisvesting van zowel het Heeswijkse als Dintherse verenigingsleven teniet kunnen doen. In een cultureel centrum aan de markt, op de plaats waar nu Ter Weer staat. Met een café-koffiehuis-eetgelegenheid erbij. Een flink terras ervoor, klaar is Kees. Maar ja, zo’n gelegenheid kost geld en in Heesch staat al een mooi cultureel centrum. Het financiële Bernhezer beleid is toch meer gericht op Heesch. Men zit daar toch korter bij het vuur en die het kortst bij het vuur zit... Merken jullie nog wat van de rivaliteit tussen Ha en Dee? Peter: “We merken het soms in kleine dingen en het ergert ons niet. Het is wel grappig, maar het doet ons niks. Marianne: “Maar bij sommige dingen zet ik toch mijn vraagtekens. Bijvoorbeeld Koninginnedag, dat moet Heeswijk en Dinther toch samen kunnen vieren. Met z’n allen naar de markt, jong en oud, en er één groot feest van maken, dat moet toch kunnen”. Nog wensen? Al met al hebben we het uitstekend naar onze zin in HaDee. We kijken nog wel steeds uit naar een huis in het buitengebied, dat is onze wens voor de toekomst. Maar als het even kan wel in Ha-Dee. RvdP In deze rubriek geven ‘immigranten’ maandelijks hun visie over het wonen in HaDee. Deze keer gingen we op bezoek bij de familie Van Santvoort – Van Heertum. Bij Marianne (44), Peter (44) en hun kinderen Bram (11), Kirsten (9) en Marlijne (7). Zij wonen in de Zijlstraat 7A te Heeswijk sinds 1 april 1992. Peter groeide op in de Brugstraat in Vinkel, Marianne in hetzelfde dorp, maar dan op Kaathoven. Vlnr.: Peter, Bram, Marlijne, Kirsten en Marianne.
Verkiezingen Bernheze van een andere kant bekeken De verkiezingen voor de gemeenteraad van Bernheze 2006 zijn weer historie. Aan sommigen ging het helemaal voorbij, anderen stemden bewust en volgden de verkiezingsstrijd en de uitslag met spanning en weer anderen hadden na vele slapeloze nachten geen nagels meer over. Over de politieke gevolgen van de uitslag is al voldoende gezegd en gepubliceerd. Laten wij de cijfers eens van een andere kant bekijken. Opkomst en stemmen Er werden 13.079 stemmen uitgebracht op 190 kandidaten van 7 lijsten/partijen. De opkomst was lager dan andere keren: in 2006 58,6 %, in 2002 60,7 % en in 1998 nog 68,1 %. Helaas neemt dus ook in Bernheze de belangstelling af. Is er geen band meer met de dorpspolitiek of gaat het te goed, zodat er geen belangen te verdedigen zijn? De 7 lijstaanvoerders waren niet voor niks bovenaan gezet, want zij waren ook degenen die individueel de meeste stemmen haalden. Het in hen gestelde vertrouwen werd niet beschaamd: Eric Daandels CDA 1.664 Rien Wijdeven NS 854 Toon van Vugt SP 840 Ad Donkers OPG 811 Hans van de Pas PP93 770 Adri de Jong VVD 659 Frans van de Ven ABB 505 Samen behaalden zij 6.130 stemmen oftewel 46,6 % van het totaal. Er waren 17 kandidaten die minder dan vijf stemmen haalden, waarvan 2 kandidaten met 0 stemmen, toevallig beide van de OPG, Bert Vermeulen en Cor van Nuland. Voor die twee gold dus zeker de Olympische gedachte: meedoen is belangrijker dan winnen! Vrouwen Er stonden 56 vrouwen als kandidaat op de lijst. Dat is 29,5 % van de kandidaten. Nogal wat vrouwen stemmen op een vrouw op de lijst van hun keuze. Heeft dat gevolgen? Jazeker! Op die 56 vrouwen werden 2.289 stemmen uitgebracht, 17,5 % van de stemmen. Op 6 vrouwen werden meer dan 100 stemmen uitgebracht. Twee daarvan hebben op basis van die voorkeurstemmen recht op een plaatsje in de raad: Christa Kolman (SP) en Astrid van Aken (PP93). Met Hannie van Uden zouden er zo drie vrouwen in de raad komen i.p.v. slechts 1 (Hannie van Uden) die op een verkiesbare plaats stond. Helaas, zo zult U verderop lezen, hebben Christa en Astrid zich teruggetrokken. Maar er is hoop. Hannie van Uden heeft haar plaats ingenomen. Als het CDA een wethouder levert komt Margriet Beeftink alsnog in de raad. Als NS een wethouder krijgt sluit Maria van Schijndel zich erbij aan en als PP93 een pluche stoel krijgt komt Astrid van Aken eveneens alsnog in de raad. Zo zouden er zomaar 4 vrouwen in de raad kunnen komen. Voorkeurstemmen Heeft het zin om voorkeurstemmen uit te brengen? Nee, eigenlijk niet. Bij Nistelrode Solidair haalde Pieter van Rooij 182 stemmen, ruim 10 % van de op NS uitgebrachte stemmen en ruim 6 % van alle Nistelrodese stemmen. Dat was voldoende om met voorkeurstemmen in de raad te komen. Adrid van Aken haalde voor PP93 172 stemmen, bijna 10 %, eveneens voldoende voor een raadszetel met voorkeurstemmen. Christa Kolman haalde voor de SP 180 stemmen binnen , ruim 9 %, en ook zij verwierf daarmee een voorkeurszetel. Maar door een onderlinge afspraak van de kandidaten van Nistelrode Solidair moest een kandidaat meer dan 25 % van de kiesdeler halen en zag Pieter af van de raadszetel waar hij recht op had. Christa Kolman had zich wegens tijdgebrek op plaats 7 laten zetten. Dat zij nu toch nog gekozen werd was een verrassing. Maar het tijdgebrek is er nog steeds en daarom zag zij af van een raadszetel. Voor Astrid van Aken geldt dat zij voorlopig afziet van een zetel. Mocht PP93 in het college komen, dan zal zij alsnog haar plaats innemen. BvS Politiek in HaDee 9 lees verder op pagina 11
11 33000 bakterieje per vierkante centimeter. Dè zèn ‘r nogal wè. ’t Skènt detter zo veul bakterieje op men toetsebord zitte. 265 kirres zoveul ès op unnen wc-bril. Dè stitter. Sjongejonge; dè wil ik hillemol nie wete. Mar ’t ston in de krant: ze hebben ’t onderzocht. Ik vroag muneige af wùrrum dè ze zoiets onderzuke. En hoe onderzuke ze dè? Bakterieje op oew toetsebord en op de wc-bril telle: dan bende toch geskift! Ik heb zelluf nameluk onderzocht, dè ès ge 33000 bakterieje op unnen vierkante sèntimeter moet telle, dè ge dan minstes tien ure bezig bent. Mèn toetsebord is 782 vierkante centimeter. Dòr zôde dan 7820 ure mi bezig zen. Iemes die aacht ure per dag werkt is doar dan bekant drie joar mi bezig. Dè houwt ’n normaal mens toch nie vol! Of ze telle mè haffels innins, mar dè is nie irlek. Bovendien, ès die bisjes dan doar mi z’n alle zitte: wè dan nog? Ik zit hier ôk mar aléén dees stukske te skrève. ’n Bietje gezelskap, dè vèin ik wel skôn. Vroeg me wel af hoeveul ik ‘r steeds kepot douw, es ‘k op de toetse tik: dè hebbe ze dan wir nie onderzocht, mar ’t zen ‘r zeker minder dan wanneer ‘k op de wc-bril gô zitte. ’t Blèf ’n arig onderzoek: wie vergelijkt ‘r nou z’n toetsebord mi unne wc-bril? En wè moetik dorùit konkludere? Moetik m’n toetsebord dan vort skônmake mi wc-eend? Wè zo dan trouwes smerriger zèn: nô dè ge ôn oew toetsebord het gezéte, nor de wc gôn? Of ùurst nor de wc gôn, en dan pas ôn oew toetsebord zitte? Ik vèin ’t mar ’n arig onderzoek. En d’r stôn gundureg van die arige onderzoeke in de krant worvan ik denk: wè moek ‘r mè? Mar ik heb nog nojt een onderzoek nor die onderzukers gezien. En juist dè zou ik nou wel is wille wete: Wè zen dè vur mense? Zèn ’t supergeleerde prefessors mi gerimpelde vùrkoppe en lang witte jasse die alles wete. Prefessers die dùr de jôrre heen zô gruwelek veul kennis opgedon hebbe, zodè ze van èrremoei mar bakterieje gôn telle? Of zô ‘t ’n aksie van Al-Kwajda zèn, ùmmar zo veul meugeluk onzinnige flauwekul in de krant te krège? Op die manier hebbe wij altèt wel iets um ons èige druk over te make: ’n taktiese afleidingsmeneuvre dus! Of zèn ’t tbs-ers die vur straf opgeslote worre in een groot labberetoriejum, en dan de mist vrimde dinger op vrimde vurwerpe moete onderzuke, of bakterieje moete telle? Ik zô ’t nie wete. TK Onderzocht partij man/vrouw plaats op de lijst naam plaats van herkomst H L N V HD Totaal Opmerking 1 CDA m 1 Eric Daandels HD 434 230 198 200 602 1,664 2 CDA m 2 Peter van Boekel H 257 9 3 9 17 295 3 CDA m 5 Wim van Lith V 8 3 10 223 2 246 4 CDA m 3 Ruud van der Linde N 23 3 171 4 4 205 5 CDA m 4 Harrie Tuerlings H 116 12 4 7 16 155 6 SP m 1 Toon van Vugt HD 271 24 100 31 414 840 7 SP m 2 Cor van Erp H 207 1 7 4 2 221 SP v 7 Christa Kolman H 154 5 15 - 5 180 met voorkeur gekozen 8 SP m 3 Theo van der Heijden H 133 - 9 - 7 149 in plaats van voorkeurstem 9 NS m 1 Rien Wijdeven N 11 6 816 10 11 854 NS m 5 Pieter van Rooij N 3 - 176 1 2 182 met voorkeur gekozen 10 NS m 3 Adri van Lokven N 1 - 85 - 1 87 in plaats van voorkeurstem 11 NS m 2 Gerard van Dijk N 6 - 70 1 2 79 12 PP93 m 1 Hans van der Pas H 474 18 53 13 212 770 13 PP93 m 3 Frank Geenen V 14 2 6 156 4 182 PP93 v 4 Astrid van Aken HD 54 8 3 2 105 172 met voorkeur gekozen 14 PP93 m 2 Theo van Overbeek L 20 30 4 2 89 145 in plaats van voorkeurstem 15 ABB m 1 Frans van de Ven H 401 18 28 15 44 506 16 ABB v 2 Hannie van Uden H 422 6 15 9 11 463 17 ABB m 3 Henk Wijnen H 58 1 4 - 3 66 18 OPG m 1 Ad Donkers HD 22 62 24 46 657 811 19 OPG m 2 Jan Bouwman HD 3 11 3 3 107 127 20 VVD m 1 Adri de Jong H 395 56 70 43 95 659 21 VVD m 2 Jack van der Dussen H 110 9 10 4 13 146 De 21 gekozenen en het aantal stemmen per kern (vervolg pag. 9)
13 Zijn vader Henny en broers Arno en Henry bedreven jarenlang niet onverdienstelijk dewielersport.Eigenlijkwas het dus wel logisch dat Mart van Zandbeek ook op de fiets stapte. Want hoewel hij begon met voetballen bij Avesteyn kroop het bloed toch waar het niet gaan kon en begon hij op zijn 15de met wielrennen. Inmiddels werkt hij hard aan een serieuze wielercarrière als semi-prof bij de Belgische wielerploeg Flanders. Naast het wielrennen volgt de 23jarige Mart een opleiding als leraar aan de Pabo. Je komt uit een echte wielerfamilie en toch ging je voetballen? “Vroeger ging ik als klein manneke met mijn broers mee die toen al fietsten. Vooral “onze Arno” stond regelmatig op het podium en dan mocht ik soms naast hem komen staan. Dat vond ik helemaal te gek! Toch begon ik te voetballen. Dat heb ik tot m`n 12de zo ongeveer gedaan bij Avesteyn, maar al snel bleek dat een teamsport niks voor mij was. Ik liep de benen onder m`n kont uit en de rest liep een beetje rond en die vonden het wel goed. Op 15-jarige leeftijd begon ik alsnog serieus met fietsen.” Hoe ben je begonnen en wat wil je uiteindelijk bereiken? “In het begin ging het heel moeilijk. Toen kon ik nog niet bij houden, maar nu na bijna tien seizoenen gaat het me goed af en het gaat steeds beter. Ik ben begonnen bij een club in Schijndel waar ik tot twee jaar terug bij ben gebleven. Toen het met de club bergafwaarts ging en ik toch klassiekers wilde blijven rijden, ben ik op zoek gegaan naar een andere club. Ik kwam toen terecht bij Villapark Lingemeer, een klein Nederlands team dat al snel uit elkaar viel door gerommel met sponsorgelden. Ik reed in die tijd al goede wedstrijden en viel toen op bij een andere ploeg. Ik ben toen samen met drie andere jongens gevraagd door de ploegleider van Flanders om daar te komen rijden. Dat was natuurlijk een goede kans en ik heb dat met beide handen aangepakt. Ook de sponsor is mee gegaan en de ploeg heet nu Flanders – Villapark Lingemeer. We rijden over het algemeen mooie, maar de wat kleinere klassiekers en mogen af en toe aan het grotere werk ruiken zoals KuurneBrussel-Kuurne en ‘De Omloop van het volk’. Daar staan toch renners aan de start zoals Tom Boone, Boogerd, Dekker en noem maar op. Dat is toch leuk als je daar tussen staat. Toen ik aan dit avontuur begon, had ik nog te weinig trainingskilometers in de benen, maar ik voel dat ik nu steeds beter word. Aan het eind van dit seizoen moet ik de balans opmaken en kijken waar ik sta. Kijk het is natuurlijk altijd mijn droom geweest maar ik moet ook reëel zijn en als het niet lukt, dan moet ik misschien wel kiezen voor mijn opleiding als leraar.” Hoe kijken je broers en je ouders nu tegen je aan? “De ene is misschien een tikkeltje jaloers en de andere is super enthousiast, maar ze gunnen het me zeker allebei en mijn ouders zijn natuurlijk kei trots.” Hoe vaak moet je trainen om bij de top van de wereld te komen? “Bij ons is het zo dat het seizoen begint, zeg maar eind februari begin maart. Dan is het de bedoeling dat we december, januari en februari heel veel kilometers gaan draaien, zeg maar zo’n 25 uur in de week. Als dan de wedstrijden beginnen die ongeveer 180 kilometer zijn, kun je iets gaan minderen qua afstand, maar ga je jezelf meer richten op de intensiviteit. Het is trainen, trainen en nog eens trainen, maar ja, je moet er iets voor doen om later mischien als prof uit de wielerbus te komen. Het liefst zou ik `t hele land enthousiast maken.” Mart van Zandbeek doet op 9 april mee aan de Ronde van Heeswijk. Voor meer informatie over hem en zijn team: www.flandersteam.be. JdM/MvdW “Het liefst zou ik ’t hele land enthousiast maken” Wielrenner Mart van Zandbeek heeft profambities
15 D’n HaDeejer: grensverleggend? Slapeloze nachten, hopeloos gepieker. Overleg, gedebatteer, advies, informatie. Ik zit met een gigantisch probleem, hetgeen mijn gemoedstoestand uiterst nadelig beïnvloed. Belast met de verspreiding dien ik ervoor te zorgen dat heel Heeswijk en Dinther voorzien wordt van d’n HaDeejer. Een zware taak, zeker als het gaat om ‘grensgevallen’, in het buitengebied. Mensen worden uitvoerig verhoord of zij wel binnen de grens wonen. Buurtbewoners worden aan de tand gevoeld om de waarheid boven tafel te krijgen. De bezorger wordt gevraagd om een grondig onderzoek in te stellen. Stapels documenten, rapporten, sporenonderzoeken en talloze telefoontjes behoren standaard tot deze procedure. Het blijven grenzeloze onderzoeken. Tientallen meningen en aanwijzingen aangaande de grens worden allemaal onderbouwd met krachtige argumenten, doch staan haaks op elkaar. Het is aan mij om hier een oordeel in te vellen. De druk is hoog: enerzijds wil ik de ‘grensgevallen’ graag voorzien in hun behoefte. Anderzijds vind ik het niet mijn taak om de dorpsgrens te verleggen. Ook wil ik niet als grensrechter optreden om geen verdeeldheid te zaaien in bepaalde buurtschappen. De discussies, over het wel of niet HaDeejer gerechtigd zijn laaien op. Stenen op en rond de grensstrook worden nu al preventief verwijderd. Zorgen, stress, Burn-out, hoever wil ik hier in gaan: waar ligt de grens. Help! TK Tweedehands kleding en speelgoed in de Toren Het voorjaar staat weer voor de deur dus worden kasten weer opgeruimd en is er wellicht weer veel kleding te klein en speelgoed dat niet meer wordt gebruikt. Voor buurtvereniging Oranje reden om een tweedehands kleding- speelgoed- en babybeurs te houden op woensdag 29 maart in de Toren. Verkopers kunnen er hun spullen kwijt, degenen die van alles nodig hebben kunnen hun slag slaan door op een voordelige manier kleding of speelgoed aan te schaffen. De beurs begint om 19.30 uur en de entree bedraagt 1,50 euro. Drempeldemocratie De bedoeling van de drempel is om het verkeer veiliger te maken, vooral voor omwonenden. Deze mensen klagen echter vaak over de drempel die bij hun huis ligt. Want naast meer veiligheid, zijn luchtvervuiling en geluidsoverlast ook drempeleffecten. De drempel leidt tot onnodig brandstofverbruik en bezorgt veel herrie en stank. Voor sommige drempels geldt daarom dat zij democratisch gezien beter niet konden bestaan. Toch krijgen de drempelgedupeerden geen voet aan de grond bij de gemeente. Om hun probleem kracht bij te zetten stel ik voor dat iedereen die een hekel heeft aan een bepaalde drempel, bij het passeren van die drempel, even claxonneert. Ik adviseer om dat niet meteen overal te doen. Kies gewoon een drempel die u echt tegenstaat. Als iedereen dit doet, dan kan de gemeente decibelmeetapparatuur plaatsen om te bepalen welke drempels het meest impopulair zijn. Drempels waar veel getoeter klinkt moeten verdwijnen en anderen mogen blijven. Zo kan er een democratisch besluit genomen worden over de drempels. Het is dan ook geheel in de trend van het lokale bestuur om eerst een probleem te creëren en vervolgens in poldermodelvorm een halfbakken oplossing te laten ontstaan. Zou ik nu rijp zijn om mee te doen met de volgende gemeenteraadsverkiezingen? Harrie Droesen Spreuk van de maand DOOR LENTE EN ZOMERTIJDWORDT HET LEVEN STUKKEN LICHTER HaDee Kupke Doortje van Zutphen, onderwijzend Kupke (kunstonderwijs en culturele reizen) Ingezonden
17 Kinderen zetten Sint Jozefhuis op z’n kop met Sjoobizzz Jeugdkoor Op Maat brengt op 21 en 23 april spetterende musical Het is een hele drukte in het parochiehuis van Heeswijk. Beneden in de kelder studeert Peter Smulders samen met een grote groep zangeresjes op de nummers die zaterdag in de gezinsviering gezongen gaan worden. Boven is Angela van Berloo met een kleiner clubje bezig om de eerste acteerprestaties van de meisjes op het podium te regisseren. Want naast zingen moeten de kinderen bij de uitvoering van de musical ‘Sjoobizzz’ ook toneelspelen en dansen. Nog een boel te oefenen en er zijn nog maar een paar repetities te gaan! “De kinderen hebben er echt zin in,” aldus Angela van Berloo. “Iedereen vindt het fantastisch om op het podium te staan. Sommigen zijn zenuwachtig, slapen slecht, zo zeer zijn ze er al bij betrokken. Iedereen mocht zelf aangeven welke rol men wilde, daarna gingen we kijken of alles paste. Dat klopte heel aardig. De oudsten hebben de grootste rollen, maar de kleinsten doen ook goed mee. Als er een paar op het toneel aan het spelen zijn zie je de rest geboeid meeleven in de zaal.”Angela is zelf ook begonnen als koorlid maar zit nu al een tijd in het bestuur. Nadat ze eerst de kneepjes van het regisseursvak heeft afgekeken bij haar voorgangster Els van Sleuwen voert ze nu al drie jaar in haar eentje de regie. De historie Het jeugdkoor bestond al langer, maar maakte op 26 februari 1985 een doorstart als jeugdkoor Op Maat. “De dirigent stopte er vlak voor de Kerst mee, de kerk was net gerestaureerd maar het koor kon niet meer zingen,” zo vertelt Peter Smulders, “ik heb dat toen een tijdje aangekeken maar riep toen dat als niemand het deed ikzelf wel voor het koor zou gaan staan. Nou, de volgende dag stond dus de pastoor bij mij op de stoep. Ik heb beloofd om het koor verder te helpen tot er een opvolger was. Nu 21 jaar en zo’n 200 tot 250 kinderen verder ben ik echter nog steeds de dirigent!” Peter beleeft er duidelijk plezier aan; muziek is zijn lust en zijn leven. Naast dirigent van Op Maat is hij ook muzikaal leider van De Juinders en muziekleerkracht bij het speciaal basisonderwijs in Den Bosch. Het koor Het jeugdkoor bestaat uit 28 leden, allemaal meisjes. “Jammer dat er alleen meisjes bij zitten en dat ze ook bijna alleen uit Heeswijk komen,” zegt Peter, “in Dinther is er geen jeugdkoor meer. Het zou fijn zijn als we één groot jeugdkoor uit HeeswijkDinther konden vormen,met jongens én meisjes.” Angela vult hem aan: “Nieuwe leden zijn van harte welkom, vanaf je communie mag je lid worden. De meeste kinderen zitten op de basisschool, maar je mag ook langer blijven zingen. Kom gerust eens langs tijdens de repetitie op donderdag tussen 18.30 en 19.30 uur.”Naast de jaarlijkse musical zingt het koor één keer per maand in de kerk en een paar keer per jaar in Cunera. Met Driekoningen trekken ze zingend door het dorp en ook het jaarlijkse kamp is een hoogtepunt voor velen. De musical Peter start de muziek en de kinderen beginnen direct te bewegen. “Het is hele leuke muziek om te zingen”, aldus Peter, “we hebben eigenlijk altijd moderne leuke liedjes.” De musical gaat over een artiestenbureau . “Hoe het verhaal precies loopt moeten de mensen maar zelf komen bekijken,” zegt Angela. Op vrijdagavond 21 april om 19.30 uur en zondagmiddag 23 april om 15.00 uur zijn de voorstellingen. “De toegang is gratis,” laat Peter weten, “maar de mensen moeten bij de bestuursleden of bij mij (292169) wel kaartjes reserveren. De repetitie is inmiddels voorbij, twee kinderen zijn jarig geweest en er wordt luidkeels voor hen gezongen. Na een traktatie op snoep door de feestvarkens gaat iedereen weer naar huis, het boek met de teksten voor de musical stevig onder de arm geklemd. MK
18 Pater Marinus Verkuylen is geboren in 1919 op Hoog Beugt in Dinther. Op 21-jarige leeftijd is hij ingetreden in het Kruisherenklooster te Uden. 16 Maart 1946 was de dag van zijn priesterwijding. Ruim een jaar later vertrok hij als missionaris naar Brazilië zonder ook maar éénwoord Portugees te kennen. Parochiewerk, directeur van een gymnasium, ‘ronselen’ van kandidaat-priesters en het bouwen van kerken en een kindercrèche, dat waren zijn belangrijkste activiteiten in 57 jaar Brazilië. Pater Verkuylen is een Nederlander, maar toch ook een Braziliaan. Zijn zestigjarig priesterfeest viert Verkuylen op tweede paasdag met onder meer een mis in de Dintherse kerk. We hadden een gesprek in het klooster in Uden. Is 60 jaar priesterfeest te vergelijken met 60 jaar huwelijk met ups en downs? “Nou, er is wel veel gebeurd in die 60 jaar (maar ik heb geen vrouw gehad hoor, haha). Er zijn in al die jaren nogal wat veranderingen geweest in de kerk. Veranderingen om bij de tijd te blijven. Het tweede Vaticaanse Concilie in de zestiger jaren heeft behoorlijk wat teweeg gebracht. Ik mag wel zeggen dat het een warboel is geweest. Eerst was het allemaal erg traditioneel en alles bleef altijd hetzelfde. Maar daarna kwam er veel los en bleek er van alles mogelijk te zijn. Het was wel positief, maar tegelijkertijd ook moeilijk. Want waar moest je naar toe? De hele geloofsvisie werd op zijn kop gezet.Op zich is het wel een spannende tijd geweest. Maar velen konden er niet mee overweg en vandaar de vele uittredingen in de jaren ’70. Ik heb er zelf nooit zoveel moeite mee gehad en ik heb er ook echt nooit over nagedacht om uit te treden.” Zijn de Kruisheren te vergelijken met de Witheren? “Op zich is het verschil niet zo groot. Beiden zijn in dezelfde tijd ontstaan en hanteren dezelfde regels van Augustinus. Het lag uiteraard voor de hand dat ik voor de Witheren zou kiezen, maar toevallig kwam ik in aanraking met de Kruisheren. Ik heb twee broers gehad die hier knecht waren. Eén broer was ingetreden als broeder en zodoende had mijn familie al veel contact met de Kruisheren. Een verschil is wel dat wij kloosters hebben en de Witheren abdijen. Een Witheer kiest voor een bepaalde abdij en blijft daar in principe (tenzij hij wordt uitgezonden naar een missiegebied). Wij Kruisheren hebben verschillende kloosters en kunnen dus overgeplaatst worden.” Brazilië, wat is dat voor een land? “Het was een kolonie van Portugal en daarom is het Portugees de voertaal. Toen ik daar in 1947 aankwam kende ik nog geen woord Portugees. Maar och, de missen waren toch in het Latijn… en het Portugees leerde ik daar geleidelijk aan. Van de oorspronkelijke bevolking is nog maar weinig over (nog maar enkele honderdduizenden indianen). Uiteraard zijn er heel veel Portugezen geëmigreerd naar Brazilië, maar ook uit andere Europese landen emigreerden er vele mensen. Zo is er ook een Hollandse kolonie. Maar allereerst werden veel slaven het land binnengehaald. De Brazilianen Een leven lang parochiewerk in Brazilië Pater Marinus Verkuylen, zestig jaar priester ‘het thuisfront heeft altijd medeleven getoond’. Pater Verkuylen tijdens de dienst
19 van nu zijn toch een heel ander soort volk. Het is religieus en traditioneel gevoelig en veelal gegroepeerd in allerlei verenigingen. Er wordt veel aan armenzorg gedaan en de mensen zijn over het algemeen gemoedelijk en vrolijk. Brazilië is onmetelijk groot en is qua inwonertal gegroeid naar ongeveer 170 miljoen mensen. Waar heeft u gewerkt en hoe? “In Belem (Noord-Brazilië) hadden de Kruisheren een vestiging en vandaar uit bedienden we verschillende parochies. In één van die parochies werd ik pastoor. Toen wij daar kwamen, waren er al bisdommen en wij hielpen de bisschop vanwege het geringe aantal priesters. Daarom was het daar ook geen gewoonte om elke zondag naar de kerk te gaan. Als er geen priester was, werd er een gebedsdienst gehouden. Ik heb daar drie jaar gewerkt, waarvan twee jaar in het binnenland. In 1950 zakte ik af naar het zuiden en kwam terecht in Belo Horizonte. Toen een stad van 300.000 inwoners, nu inmiddels 3 miljoen. Ook daar heb ik ongeveer drie jaar parochiewerk gedaan in een parochie waar de kerk nog in aanbouw was. In 1953 ben ik naar Campo Belo vertrokken en heb ook daar een parochie overgenomen en een gymnasium. Vervolgens begon ik een klein seminarie en werd er directeur tot 1961. Toen werd ik benoemd voor een andere functie. Tot 1968 reisde ik de gehele streek af om voor roepingen te gaan zorgen. Eerst met het openbaar vervoer en daarna in een Volkswagen Kever (daar heb ik 30 jaar in gereden). Ik bezocht alle lagere scholen en maakte propaganda voor het seminarie. Maar na het Concilie ging het ook daar allemaal anders en werden vooral vele kleine seminaries gesloten.” Bracht dat veel veranderingen met zich mee? “In zekere zin wel. Van 1969 tot 1979 heb ik weer in Belo Horizonte gewoond en daar parochiewerk gedaan in een arme wijk, ongeveer 10 km. buiten de stad. Eerst stonden er twee kerken en wij hebben er nog twee bijgebouwd. Samen met drie mede-Kruisheren heb ik van ’79 tot ’82 in diverse parochies van Campo Belo en omgeving gewerkt. Meestal ging ik om de drie jaar even naar Nederland, maar in 1982 kreeg ik wat gezondheidsproblemen en ben toen ruim een jaar in Nederland geweest voor de behandelingen. Weer terug in Brazilië ben ik gaan werken in Juiz de Fora. In twee grote buitenwijken hebben we met vijf personen gewerkt. Ieder had daar zijn eigen parochie. In 1985 ben ik daar begonnen met een crèche. Ik kocht een armoedig huisje van 10 x 30 meter. Daar mochten alleen maar arme kinderen komen van moeders die moesten werken. Het was gratis, maar er werd wel een vrijwillige bijdrage gevraagd, maar dat bracht nauwelijks iets op. Met behulp van giften en subsidies hebben we het huisje kunnen opknappen en uitbreiden. In 1995 ben ik gepensioneerd, maar daar wel blijven wonen. Dan kon ik het allemaal nog een beetje in de gaten houden. In 2004 ben ik definitief naar Nederland gekomen.” Hoe ziet de toekomst van Brazilië er uit? “De huidige president is een man van het volk. Hij is een gewone arbeider en heeft geen enkel diploma. Hij heeft de Volkspartij opgericht en de armoedebestrijding staat hoog in zijn vaandel. Maar het hangt in Brazilië zoveel van anderen af. Je moet iedereen mee hebben en de corruptie is enorm groot. Hij heeft veel goeds gedaan, vooral economisch gezien, maar het grootste gedeelte van de bevolking profiteert er niet van. Wat de honger betreft wordt er veel aan de nullijn gedaan. Het programma werkt tamelijk goed. In onze kerken ontvangen wij voedsel wat wij uitdelen aan geregistreerden.” Hoe waren de contacten met Dinther? “Het thuisfront heeft altijd medeleven getoond. Zo heb ik al eerder mijn 40- en 50-jarig jubileum gevierd in de Dintherse parochiegemeenschap. Het vroegere PMC (parochieel missie centrum) heeft mij veel ondersteund. Telkens als ik van vakantie weer terugging naar Brazilië ontving ik een geldbedrag, wat ik vooral de laatste jaren heb kunnen besteden aan de crèche.” Is het werk overgenomen door een collega? “Inlandse Kruisheren zijn er niet zoveel.Dat is na 1968 allemaal achteruit gelopen. Jongeren zagen allemaal een andere toekomst. Zelfs jongeren die al ver gevorderd waren met hun studie zijn alsnog vlak voor hun wijding weggegaan. Na die tijd hebben we een periode gehad waar we geen roepingen hebben gehad. Het is een moeilijke situatie voor de Kruisheren. Momenteel zijn er nog vier Braziliaanse priesters in onze parochies en we hebben al zoveel parochies noodgedwongen moeten afgeven aan wereldheren. Maar de liefdadigheid gaat altijd door.” Humor of altijd serieus? Pater Verkuylen begint te lachen en steekt nog een sigaretje op. “Op zijn tijd natuurlijk serieus, maar het is toch wel leuk om af en toe iemand een beetje voor de gek te houden. En zoals ik al zei: Brazilianen zijn vrolijke mensen en feesten veel.” Hoe wordt uw 60-jarig priesterfeest gevierd? “Op maandag 17 april is het tweede paasdag. Dan is er om 10.00 uur een plechtige H.Mis in de Dintherse parochiekerk. Aansluitend is er in het Cultureel Centrum een receptie waarvoor iedereen bij deze is uitgenodigd. En daarna feesten we natuurlijk verder met genodigden.” AvS/JvdM ‘Maar het is toch wel leuk om af en toe iemand een beetje voor de gek te houden’. Pater Verkuylen tussen ‘zijn’ kinderen ‘Brazilië is onmetelijk groot’.
21 Ontsluitingsweg Retsel – N279: welke variant wordt het? Speciale commissie heeft nog geen besluit genomen over nieuwe weg De verkeersdrukte in Heeswijk-Dinther neemt steeds meer toe. Grote vrachtwagens rijden door het dorp en ook steeds meer ‘vreemd’ verkeer maakt gebruik van Heeswijk-Dinther om snel naar Veghel of Middelrode te rijden. Vooral in de spitsuren is het zo druk in het dorp dat het bijna onmogelijk is om te fietsen of over te steken, tenzij je heel veel geduld hebt. Om het centrum van het dorp te ontzien, wordt er al jaren gepleit om een ontsluitingsweg te maken van het Retsel naar de N279. De ontsluitingsweg zou de verkeersdruk in het centrum van Heeswijk-Dinther verlichten, waardoor het dorp leefbaarder wordt. Een tweede reden is dat het industrieterrein Retsel in de toekomst gaat uitbreiden. Er zal dan meer verkeer naar Retsel komen, waardoor er ook een betere infrastructuur moet zijn. Op dit moment zijn er twee opties voor de ontsluiting van het Retsel met een aantal varianten. De eerste optie gaat van het Retsel via de Boterweg richting het kanaal. Bij twee van de varianten op dit plan komt er een aansluiting op de bestaande plek waar nu de Laverdonk op de N279 uitkomt. De derde variant sluit bij de proefboerderij aan op de N279. Bij deze plannen wordt er gebruik gemaakt van de bestaande wegen. Deze wegen zouden dan wel opgeknapt moeten worden en er zou een nieuwe brug over de Aa moeten komen, maar er hoeft nauwelijks nieuw asfalt gelegd te worden. De tweede optie voor de ontsluiting is een parallelweg langs de A50. Er komt dan een nieuwe weg langs de snelweg naar het kanaal toe. Daar sluit de weg dan aan op de N279 en op de A50. Als er voor deze optie gekozen wordt, moet er een geheel nieuwe weg gelegd worden. Dit gaat weer gepaard met grote kosten omdat er grond gekocht moet worden, bij de eerste optie is dat minder het geval omdat die uitgaat van bestaande wegen. Ook is er bij een parallelweg langs de A50 overleg nodig met de gemeente Veghel en Rijkswaterstaat. Er moet dan onder meer gekeken worden naar de wensen van de gemeente Veghel en of ze bereid is om mee te werken. Ook moet er nagedacht worden over waar de nieuwe weg aan zou moeten sluiten op de N279. De eerste optie met de drie varianten heeft op dit moment de voorkeur van het college. Zij hebben dan ook dit voorstel neergelegd bij de commissie die zich bezighoudt met de ontsluiting van het Retsel. De commissie heeft nog geen besluit genomen, omdat zij meer onderzoek wenst naar andere mogelijkheden om het Retsel te ontsluiten en de verkeersdruk in Heeswijk-Dinther te verlichten. Er moet echter zo snel mogelijk een besluit worden genomen, zodat, als het Retsel dadelijk uitbreidt, de infrastructuur in ieder geval op orde is. Binnenkort vergadert het college over de plannen en het advies van de commissie. Wordt vervolgd dus… MvE
Ton van Boxtel (73) Ik weet het nog niet. De situatie in de Hoofdstraat is verschrikkelijk maar er zal eerst onderzocht moeten worden om hoeveel verkeer het gaat én of de situatie dan ook daadwerkelijk zal verbeteren. Als er toch een rondweg komt dan kies ik voor optie 3 (zie kaart p.21). De eerste twee opties worden te kriegelig en bovendien worden deze veel gebruikt door wandelaars en fietsers. Anneke van de Rijdt (60) Ja, ik ben er niet voor maar ik denk wel dat het moet. Het verkeer wordt alleen maar meer. Ik vind het wel moeilijk om dit te bepalen want ik heb er zelf geen last van. Als het dan toch moet dan kies ik voor optie 3, dat lijkt me de kortste weg. Als de ontsluitingsweg korter en sneller is dan denk ik zeker dat dit zal helpen. Ginny van der Slikke (42) Ja, ik vind het wel een goed iets. Of het ook echt zal helpen hangt af van de manier waarop de weg gemaakt gaat worden. Door de ogen van een vrachtwagenchauffeur gezien kies ik voor optie 3, deze ontsluitingsweg heeft de minste bochten. Zelf heb ik niet zoveel last van het verkeer in de dorpskern, ik doe bijna alles per fiets en neem dan meestal de binnenwegen. Dorpspraat vanuit de bibliotheek: 22 Enkele grote borden nemen het zicht op de twee huizen-onder-één-kap, gelegen op de hoek van Hoofdstraat en Plein 1969 bijna weg. De borden die aangeven dat deze huizen binnenkort tot het verleden gaan behoren. Ze worden afgebroken net als de twee huizen om de hoek aan het Plein 1969 en het vroegere postkantoor om plaats te maken voor appartementen en winkels. Om de vooruitgang te dienen en het dorp Heeswijk meer statuur te geven. En de bewoners van de huizen? Ja, die moesten dus verhuizen. In de huidige voortuin aan de Hoofdstraat van deze in 1959 gebouwde huizen, waarin ook de familie Martinus van Padua-Jacobs woonde, was voorheen de oliehandel van Bertje (Albertus) Jacobs gevestigd. Bertje was vlak vóór de Tweede Wereldoorlog met deze nering begonnen. Uit pure armoede. Want in die crisistijd heerste er, net als elders in Nederland, ook in Heeswijk grote werkloosheid en armoede. Menig werkloos man in dit dorp had jarenlang geprobeerd om aan de kost te komen in Holland om aldaar de boeren te helpen met de oogst van tarwe en rogge. Er moesten immers de nodige monden gevoed worden, en dat waren er heel wat in die tijd met de talrijke kroostrijke katholieke gezinnen. Zo ook in het gezin van acht kinderen van de nog op 43-jarige leeftijd getrouwde Bertje. Op een gegeven moment gaf hij de brui aan het graanoogsten en begon voor zichzelf met een oliehandel.Toentertijd was dit minder moeilijk dan nu met al die ingewikkelde regels. Van de maatschappij Esso betrok hij de petroleum die hij opsloeg in een tank gelegen tussen zijn huis en de achterliggende schuur. Onder de naam ‘De Automaat’ werd aan het avontuur van een eigen bedrijf begonnen dat op den duur heel aardig floreerde. Bertje werd bij de verkoop aan huis bijgestaan door zijn vrouw Grada. Ook hun kinderen konden aardig met de petroleumkan overweg. In die tijd was petroleum een alledaags gewild product. Iedere huisvrouw had in haar keuken wel een petroleumstel waarop soep werd getrokken en de stamppot opgewarmd. Dochter Marietje Dochter Marietje (Miet) Jacobs die inmiddels met man Martinus al vier jaar aan de Willebrordstraat woont, heeft er nog veel herinneringen aan. Ze weet nog goed hoe haar vader naast de huisverkoop, ook met een kar driemaal per week de diverse adressen in Heeswijk-Dinther en Rukven afging om de cliëntèle van De oliehandel van Bertje Jacobs in het ‘hûske ten halve’ ‘De tweekapper aan de Hoofdstraat waar in de voortuin vroeger de oliehandel van Bertje Jacobs gevestigd was’.
Renzo van Dijk (13) Ja, ik ben er wel voor maar het maakt me eigenlijk niet zo heel veel uit. Ik heb zelf niet zo heel veel last van het vrachtverkeer. Ik denk dat de eerste optie de beste is want dat is zo te zien de kortste weg. Ik denk wel dat het zal gaan schelen want ze hoeven er niet voor om te rijden. Helma ter Heerd (37) Ja, ik ben zeker voor een ontsluitingsweg, dan wordt het bij ons in de Abdijstraat misschien ook wat rustiger. Ik denk ook zeker dat er dan minder vrachtverkeer in het dorp komt. Optie 3 lijkt me de meest gunstige optie, deze geeft het minste overlast voor mensen. De andere twee opties worden ook veel gebruikt door fietsers die naar het kanaal toe willen. Rien Scheffers (60) Ja, een heel verstandig idee, zo snel mogelijk naar het kanaal. Wat hier dagelijks door de Hoofdstraat boldert is wel heel veel en dan kunnen ook gelijk de drempels weg. Ik kies voor optie 3, de snelste weg. De mensen die daarvoor weggekocht moeten worden dienen wel goed schadeloos gesteld te worden. Verantwoord verkeer gaat boven de natuur, ik vind de mens belangrijker dan de natuur. AJ Ontsluitingsweg: goed idee of niet? 23 petroleum te voorzien. Aanvankelijk gebeurde dit met kannetjes van vier liter, naderhand kwam de jerrycan. De petroleumkar, in de beginperiode voortgetrokken door een hond, werd naderhand vervangen door een duwkar. In een later stadium kocht de olieman een vrachtfiets waarmee hij langs de deur ging. Het was zwaar werk, maar hij was nooit ziek en bovendien beresterk, ondanks het feit dat hij maar klein van stuk was. Het huis met het rieten dak dat het gezin Jacobs bewoonde was klein en telde naast een kamer, keuken en bijkeuken (de geut) drie bedsteden voor de kinderen. Het echtelijk bed stond een trapje hoger. In die tijd hadden alle bedden een strooien matras dat dagelijks opgeschud werd. Van een allergie voor stro had in die tijd niemand ooit gehoord, laat staan last van hebben. Marietje, die aanvankelijk op een atelier in Den Bosch werkte, moest haar baan opzeggen omdat in de petroleumhandel haar hulp geboden was. Ook tijdens haar huwelijk bediende ze nog regelmatig de jerrycan. En dat kon ook makkelijk, want ze ging wonen in het huis achter de oliehandel van haar vader. In de tweekapper die nu gesloopt gaat worden en die haar man Martinus als metselaar in 1959 bouwde samen met haar broer, Antoon Jacobs. Het ‘hûske ten halve’ De situatie van toen is nu nog nauwelijks voor te stellen. Een oliehandel vlak tegen de Hoofdstraat aan met daarnaast een ‘Eigen weg’ geflankeerd door twee lindebomen. Omdat het huis van Bertje Jacobs precies op de grens van Heeswijk en Dinther lag, werd het ‘hûske ten halve’ genoemd. Op deze plaats werd naderhand in 1969 het gezamenlijke Plein 1969 aangelegd. Tot ongeveer zijn 85e heeft Bertje gewerkt en in 1966 werd de petroleumhandel opgeheven.Toen was het op voor hem. Zijn vrouw was inmiddels in Bakel opgenomen en ook hijzelf kwam later terecht in het bejaardenhuis in Dinther waar zijn vrouw zich naderhand bij hem voegde. De twee huizen op de hoek van de Hoofdstraat/Plein 1969 zijn binnenkort geschiedenis. Voor het echtpaar Van Padua was het aanvankelijk bepaald niet makkelijk om dit huis te moeten verlaten, zeker niet voor Marietje wier wieg op deze plaats stond. Maar ze hebben zich met de situatie verzoend en wonen nu met grote tevredenheid aan het speeltuintje waar het veel rustiger is dan in de nu zo hectische Hoofdstraat. In de Willebrordstraat waar ze hopen dat ze samen nog vele jaren in goede gezondheid mogen doorbrengen. RM ‘Het huis van oliehandelaar Bertje Jacobs. Op de foto links Willem Snelders, rechts Bertje Jacobs’. ‘Er moesten immers de nodige monden gevoed worden, en dat waren er heel wat in die tijd’
www.hadeejer.nlRkJQdWJsaXNoZXIy MjU2Mzc=