d'n Hadeejer maart 2012

Jaargang 9 Nummer 3 maart 2012 En óók: Bert Driessen - Toon - Judith Sleddens - Joke Pennings - Mirjam - Robert Deckers - En nog veel meer

Voor meer informatie en aanbiedingen: www.beugt.nl Showroom: Retselseweg 2 Heeswijk-Dinther Tel: (0413) 29 62 90 Er zit wel degelijk verschil in houten vloeren Fabricage uit eigen fabriek Bovenlaag 8, 6 of 4 mm massief hout met een onderlaag van 12 mm berkenmultiplex. • Fabricage uit eigen fabriek: naar eigen wens, op maat gemaakt • Houtsoorten: meer dan 25 soorten • Behandeling: olie/was/hardwax/lakken • Extra opties: verouderen/borstelen/roken Nova-Vloer® Werkingsvrije vloer Showroom open: ma t/m vrij 09.00-17.00 uur za 10.00-16.00 uur Schoolstraat 6b | 5473 GE Heeswijk-Dinther Tel. 0413-291695 | www.traabv.nl Ook voor uw onderhoud en reparatie

Inhouds opgave 3 Voorwoord 5 Een leven lang zingen Kerkzanger Bert Driessen 7 Een ‘verse’ Import En de column van Henk 9 Speciale voorstelling Theater voor het goede doel 11 Kunst aan huis Eerste Bernhezer Kunstroute 13 ‘Dikke bille, zinnie’ Toon over het achterwerk 15 De Wojstap Kroniek Zorg voor ouderen toen 17 Ingezonden Hogere wiskunde 18 Groot interview Het verhaal van Joke Pennings 21 Over de grens Mirjam in Zweden 22 Enquête voor het slapen gaan En de Dorpspraat 25 Dertig jaar boren Tandartsenpraktijk Dinther 27 Biljarten voor Kika Topspelers in de Toren 28 Voorbij de voordeur Thuis bij Robert Deckers 31 Zakelijk Bekeken Van den Akker Aquaservice 33 Een brug terug 50 jaar geleden in het nieuws 34 Agenda Adriaan van Dis naar HaDee! D’n HaDeejer, maandblad voor inwoners van Heeswijk en Dinther Redactie Annemieke van der Aa René Kuijs Tonny van Liempt Jacques van der Meijden Harry Mikkers Ad van Schijndel Medewerkers Robert Deckers Henk Habraken Marko Konings Toon Konings Matthijs van Lierop Cathelijn van der Meijden Jeroen de Mol Marijke van Oorschot Rene van der Pas Bart van Schijndel Noortje van Schijndel Jan Schuurmans Wim Smits Michel van de Wetering Vormgeving Antje van Deursen Corina Gloudemans Carlijn van der Steijn Monique van de Ven Henny Wijgergangs Fotografie Astrid van den Broek Lianne Gabriëls Trudy van de Wetering Jacques Worms Piet van Zutphen Kopij/informatie Uiterste inzenddatum: 1e van de maand E-mail: redactie@hadeejer.eu Kastanjedreef 3, 5473 SE Dinther Advertenties Uiterste inzenddatum: 15e van de maand E-mail: advertentie@hadeejer.eu Bel Jacques van der Meijden: 06-11472441 Vragen over bezorging Bel Toon Konings 06-53584742 E-mail: bezorging@hadeejer.eu Jaarabonnement niet-inwoners € 36,00 incl. verzendkosten Druk Drukkerij Wihabo, Geffen Oplage 3300 stuks D’n HaDeejer is een uitgave van Stichting Dorpsnieuws. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Foto voorpagina: René Kuijs Colofon 9 18 Voorwoord Samen Er is geen weg meer terug. Dat is wat burgemeester Jan Boelhouwer zegt over de voorgenomen fusie tussen Bernheze en Maasdonk. Beetje raar dat er dan toch nog een, ongetwijfeld kostbare, enquête moet komen waarin de HaDeejers en overige inwoners van Bernheze kunnen aangeven of ze voor of tegen een fusie zijn. Een verplicht nummer voor de bühne? Het lijkt er wel op. Want stel nu dat een kwart van de inwoners de moeite neemt zijn mening via de enquête te geven. En stel nu dat daarvan 75 procent tegen de herindeling is? Is het dan erg negatief om te stellen dat voorstanders van de fusie het argument dat ‘dus driekwart van de inwoners de herindeling wel goed zullen vinden omdat ze anders de enquête wel hadden ingevuld’ zullen aanvoeren? We vroegen Bart van Schijndel eens in het onderwerp te duiken en hij schreef er een vlammend betoog over. Zijn conclusie is te lezen op pagina 22. Een samengaan in heel andere zin is het interview met Joke Pennings in deze HaDeejer. Na zestig jaar kwam zij er achter dat ze twee halfbroers had. ‘Ik dacht dat de wereld op z’n kop stond’, vertelt Joke over het moment dat ze ontdekte dat ze broers had die in Canada wonen. Een bijzonder verhaal, mooi opgetekend door Jacques van der Meijden. Maar er is ook ruimte voor luchtiger nieuws. Adriaan van Dis die naar HaDee komt! Of de eerste Bernhezer Kunstroute met een grote inbreng uit HaDee! Of koorzanger Bert Driessen die al zeventig jaar Gods lof zingen het mooiste vindt wat er is. Veel leesplezier De redactie 3 | maart 2012

Tekst: Rene van der Pas Foto's: Lianne Gabriels bløf. theo maassen. les miserables. alice in wonderland. spinvis. stef bos. huub stapel. doornroosje. eefje de visser. go back to the zoo. gerard van maasakkers. Natuurtheater Kersouwe 2012 theater.muziek.cabaret. www.kersouwe.nl www.twitter.com/kersouwe www.facebook.com/kersouwe 7 april 10.00 uur start voorverkoop. Kaarten zijn te koop op www.kersouwe.nl, bij VVV Heeswijk-Dinther en UitPunt Veghel. In de bossen van Heeswijk ligt een bijzonder theater. Gedragen door vrijwilligers, geliefd bij bezoekers en artiesten. Waar bekend en onbekend tot grote hoogte stijgen. Zon en regen een toevoeging zijn. Een optreden geen show is. Muziek, cabaret en theater puur beleefd en gebracht worden. Niet te vatten in woorden. Je moet het ervaren. Genieten.

Op de Loosbroekseweg (de tegenwoordige Hommelsedijk) bij de familie Driessen was het al zingen wat de klok sloeg. Vader Tinus was bij het kerkkoor in Dinther en zowat alle twaalf kinderen moesten eraan geloven. Lid worden van het koor. Bert dus ook. “De dag van de eerste repetitie kan ik me nog goed herinneren. Ik was zestien jaar en op het land aan het werk bij Kubbeske van der Heijden aan de Zandkant. Vader kwam me er aan herinneren dat het die avond repetitie was. 'bEtÈts dur ÛtsKÈjE jongE, dÈ gE op tÈt bEnt Vur dE rEpEtiEsiE VunoVEnt!' Directeur-organist meester Croonen zou ons opleiden om zo snel als mogelijk bekwame koorzangers te worden. We konden direct lid worden van het koor, met dien verstande dat we na de cursus moesten slagen voor het examen. De gestelde eisen waar we aan moesten voldoen, waren niet alleen uiteraard een goede stem, maar ook kerkelijk muzikale en liturgische kennis. Toon Kuys was onze dirigent.” terug naar dinther In 1950 vertrekt Bert naar Marknesse. Hij wordt meteen lid van het eerste en pas opgerichte kerkkoor van de Noordoostpolder. In 1970 verhuist hij naar Oyen en zingt daar ook zoals hij het zelf zo mooi zegt ‘Gods Lof’. In 1986, na 36 jaar, keert hij terug op het oude nest, terug naar Dinther. “Van het koor uit 1950 waren nog drie leden uit die tijd over. Harrie van de Ven, Piet van Zutphen en Driek Konings. Driek was een van die elf ‘nieuwe’ leden uit 1941.” Krantenknipsels komen op tafel. De Dintherse bas vindt nog een lied uit 1932, gemaakt ter gelegenheid van het zestigjarig huwelijk van opa en oma Driessen. Hij begint te zingen. Herkent na al die tijd meteen de melodie. “Als het er eenmaal inzit, gaat het er ook nooit meer uit. Destijds zongen we wat we geleerd hadden op de repetitie op weg naar huis, en thuis werden er soms hele missen gezongen. Ik zong dan de baspartij, welke meestal ondersteunend is voor de melodie. Allemaal Latijnse gezangen. Geen woord Nederlands kwam er aan te pas. Nu de leeftijd wat gevorderd is, duurt het uiteraard wel wat langer, voordat de juiste noten goed in het hoofd zitten, en ook het lichaam stribbelt wat tegen.” Vernieuwing De 86 jarige koorzanger zingt de baspartij mee. Maar het blijft niet alleen bij het zingen. “Er zit meer in dan je zo zou denken. Het koor moet een eenheid zijn, geen individuen en geen onderscheid van wie of wat je bent. Er is zoiets als een gelijkheidsprincipe. Goed kunnen luisteren is erg belangrijk. Vroeger kreeg je nog een opleiding, ook liturgisch moest je onderlegd zijn. Bijvoorbeeld tijdens de vastentijd wordt het Gloria niet gezongen.” Het behoud van de Gregoriaanse mis, daar staat Bert Driesen voor. Maar ook in de liturgie is er door de jaren heen het een en ander veranderd. Ook daar heeft hij een duidelijke mening over. “Er is meer ruimte gekomen, en dat is op zich niet slecht. Men moet er wel voor waken dat men zich niet op glad ijs gaat begeven. Maar waar de moeite wordt genomen om vernieuwing een kans te geven en tevens ‘de show te mijden’, dan alleen kan men van een verantwoorde liturgie spreken. Door inzet, toewijding en overleg moeten we daarin kunnen slagen, want een kerk is niet zomaar een dak boven wat hoofden, waar mensen wat doen. Daarbij mag men zeker niet het eeuwenoude Gregoriaans vergeten en verloren laten gaan. Gods Lof zingen in het Gregoriaans is het mooiste wat er is.” Tekst: Rene van der Pas Foto's: Lianne Gabriels Bert Driessen is zeventig jaar kerkzanger 'Gods Lof zingen is het mooiste dat er is' Het was in het voorjaar van 1941 toen pastoor Lathouwers via de preekstoel een oproep deed voor nieuwe jonge koorzangers. Maar liefst elf jongemannen meldden zich aan, onder wie twee zonen van Tinus Driessen, Harrie en Bert. Bert zingt nog steeds en kreeg voor dit feit het ereteken voor Bijzondere verdiensten toegekend van de nederlandse sint gregorius vereniging, het overkoepelend orgaan van kerkkoren. Bert Driessen 5 | maart 2012

Tekst en foto: Jacques Worms  Bemiddeling bij aan- en verkoop van onroerend goed  Bemiddeling bij huur en verhuur van onroerend goed  Taxaties Hoofdstraat 42 5473 AR Heeswijk-Dinther Tel 0413 - 291523 E-mail: info@ketelaarsvanzutphen.nl www.ketelaarsvanzutphen.nl Kinderopvang goed geregeld. Gastouderopvang: vertrouwd, flexibel èn voordelig Het combineren van werk en de zorg voor je kinderen is niet altijd makkelijk. Gastouders, bijvoorbeeld opa en oma of iemand anders uit je vertrouwde omgeving, kunnen uitkomst bieden. En wist je dat je daar een vergoeding voor kan krijgen? Ontdek je financiële voordeel op www.viaviela.nl Altijd bij je in de buurt ViaViela is een landelijk opererend gastouderbureau. Met ruim 65 vestigingen door heel Nederland is er altijd een vestiging bij je in de buurt. Wil je ook voordelige en vertrouwde opvang? ViaViela helpt je daarbij. Neem voor meer informatie contact op met ViaViela Uden, 06-33035843 / 0413-230001, uden@viaviela.nl Of kijk op www.viaviela.nl

“Ik ben geboren in Den Bosch en woonde de laatste zeven jaar echt midden in de stad. Aan de Pensmarkt boven de Australian, de grote ijssalon. De Bossche markt lag letterlijk aan mijn voeten. Mijn zwager is eigenaar van de Australian en ik wilde zelfstandig gaan wonen. De bovenverdieping stond vrij en toen ben ik daar ingetrokken. Ik dacht midden in de stad, het uitgaansleven bij de hand. Dan kan ik vanuit de kroeg zo mijn bed inrollen.” “Op een gegeven moment was ik de drukte beu. ‘s Morgens vroeg om vijf uur het geluid van marktkramen die worden opgezet, geschreeuw, rumoer, altijd drukte en gedoe onder me. Het ging me irriteren. Als er grote festiviteiten waren dan ontvluchtte ik mijn appartement en ging ergens anders slapen. Rust wilde ik, en toen zag ik een advertentie in het blad ‘Woonservice’ . Ik kwam hier de eerste keer binnen, heb in stilte de omgeving in me opgenomen en voelde evenwicht en kalmte. Een lichte moderne woonruimte met uitzicht op de kerk. Als mensen hier binnenkomen, zeggen ze bijna allemaal: ‘Wauw Je hebt wel geluk gehad met deze woning’. En dat is ook zo.” Roos “Van Heeswijk-Dinther wist ik niets. Wel dat het bestond natuurlijk, want mijn tante heeft eens een expositie gehad in het kasteel. Dat is het enige. Ik laat het allemaal maar op me afkomen. Ik wil gaan sporten hier in de sporthal, dat is zeker. En ook als vrijwilliger dieren gaan verzorgen. Daar ligt mijn hart. Mijn vader is kynoloog , hondenopvoeder dus. De liefde voor dieren is me met de paplepel ingegeven.” Van beroep is Amy militair bij de infanterie in Oirschot. Dat wilde ze heel jong al. De spanning, sensatie, de fysieke uitdaging vindt ze heel aantrekkelijk. “En ik ga ook wel graag uit. Als ik mijn ‘housewarmingparty’ geef duik ik met mijn vrienden hier de kroeg in. Welk café weet ik nog niet, maar je kunt me dan herkennen aan de rode roos, die ik tussen mijn tanden heb geklemd!” Enigszins beduusd reageerde Amy Schraven op de vraag of ze als import in de Hadeejer wilde staan. Sinds 1 maart heeft ze de sleutel van haar appartement aan de Bovenmeester. ”Ik woon hier nu nog geen twee weken, dan kan ik toch niet vergelijken met waar ik vandaan kom. Maar, kom maar binnen dan.” tussen witkwasten, verfpotten, rondslingerend gereedschap en een tv toestel, net zo diep als het beeldscherm breed is (‘Ja, een aquarium, ik weet het), doet ze haar verhaal. Tekst en foto: Jacques Worms column henk import over Hadee Maart roert zijn staart, maar als u dit leest, is maart weer bijna voorbij. Ik schrijf dit op 8 maart, de internationale vrouwendag. Toen mij, jaren terug, bij Omroep Brabant werd gevraagd wat ik vond van vrouwendag, antwoordde ik: “Van mij mag het, want ze houden ook al dierendag.” U weet dat ik dierendag onzin vind en dat geldt ook, zeker in Nederland, voor vrouwendag. Jawel, ook voor mij zijn vrouwen de interessantste schepsels op deze aardkloot. Niets is zoveel beschreven als de vrouw, zowel negatief als positief. Zo staat in de Bijbel: “De schoonheid van een vrouw brengt vreugde op het gelaat en gaat elke lust voor het oog te boven” (Jezus Sirach 36,22), schreef Vondel: “Een vrouw is duizend mannen te erg” en Leon Tolstoi: “De vrouw is een onuitputtelijk thema: hoe men er ook op studeert, men vindt altijd iets nieuws.” Ondanks dat alles zijn er veel meer scheldwoorden voor vrouwen dan voor mannen, zoals doos, muts, slet, slons, sloerie, blaas, teef, taart, trut, bitch, hork en ik kan zo nog wel een tijdje doorgaan. Toch kunnen vrouwen, als sterkste argument in hun voordeel aanvoeren dat men ze niet kan missen. Het is niet zo dat men zonder een vrouw niet leven kan, maar zonder vrouw zou men nooit geleefd hebben. “Vrouwen zijn onmisbare mispunten,” zei mijn vader vroeger al. Nee, vrouwen zijn belangrijk en mogen gezien worden en daarom ben ik voor een boerka verbod. Hoewel ik ook vrouwen ken die beter altijd zo’n ding kunnen dragen. Ook de vrouwen in HaDee zijn niet mis, hebben een eigen mening en vinden, volgens mij, ook dat Heesch bij Oss hoort. Henk Habraken Vrouwendag 7 | maart 2012

tekst: Bart van schijndel Foto’s: trudy van de Wetering en igor corbau Uw speciaalzaak voor huishoudelijke artikelen en speelgoed www.marskramerhd.nl TE HUUR: Kantoorruimte Opslagruimte Ruimte voor ZZP-ers De Morgenstond 35 5473 HE Heestwijk-Dinther T. 06 21 66 61 28

Judith (dochter van Rob en Sabine Sleddens) is geboren en getogen in Heeswijk, maar woont tegenwoordig in Utrecht. Daar studeerde zij aan de acteursopleiding van de HKU waar zij in 2011 is afgestudeerd. Tijdens haar stage kwam ze in aanraking met Teatro Punto. Behalve dat ze bij deze theatergroep speelt is ze freelance actrice, speelt samen met haar afstudeerklas in de voorstelling "Games without frontiers", waarmee ze o.a. optreden op Tweetakt festival in Utrecht en het NEU/NOW festival in Porto, Portugal in juli. In het najaar gaat Judith enkele weken naar Gambia om er te spelen, maar ook om inspiratie op te doen uit de rituelen, verhalen en ervaringen van de Gambianen. Teatro Punto gaat dan naar Darsilami, een klein dorpje met ongeveer 3.000 inwoners. Hoewel de grond er vruchtbaar is, zijn honger, malaria en aids hier de zorgen van alledag. Er is een Stichting Darsilami, die onder meer bijdraagt aan het bouwen van waterputten en het verbouwen van het land, zodat de mensen ervan kunnen leven. Om een en ander te realiseren organiseren zij samen met Kasteel Heeswijk Theaterarrangement ‘dell’arte’. Teatro Punto Teatro Punto is een internationaal gezelschap dat tragikomische voorstellingen maakt en zich bezig houdt met het ontwikkelen van een hedendaagse Commedia dell’Arte. Het gezelschap houdt zich bezig met een moderne vorm van dit soort toneel. Het gezelschap toert o.a door Amerika, Engeland, Cyprus en Spanje. De workshops die ze geven zijn voor professionele acteurs, theatermakers, toneelacademies en universiteiten, zoals de Artez toneelschool in Arnhem en de American Academy of Dramatic Arts in New york Commedia dell'arte De toneelvorm die de acteurs gebruiken kende zijn hoogtepunt in de 16e en 17e eeuw. Het is een toneeltechniek, waarbij in principe geen geschreven tekst wordt gebruikt: de hoofdinhoud van het stuk ligt wel vast, maar de spelers improviseren, elk naar eigen smaak en talent. De figuren liggen eveneens min of meer vast. Zo kennen we allemaal Arlecchino (Harlekijn), Capitano (Kapitein), Colombina, Il Dottore (De dokter). Pulcinella leeft nog voort als onze Jan Klaassen. Enkele eeuwen lang is de commedia dell'arte uit beeld verdwenen, maar in het begin van de 20ste eeuw bloeide deze vorm weer op. Niet in het minst door toedoen van Dario Fo (in 1997 onderscheiden met de Nobelprijs voor literatuur) . Modern Natuurlijk wordt er in 2012 anders omgegaan met de vaste vormen dan 300 jaar geleden. De hedendaagse benadering van Teatro Punto bevat wel de archetypen uit de commedia dell’arte maar de thema’s van de verhalen die ze spelen zijn van deze tijd. Zo biedt deze toneelvorm nog steeds onuitputtelijke spelmogelijkheden, is universeel en springlevend. "Wij kiezen een eigen, hedendaagse benadering van een vast gegeven", aldus Judith Sleddens. Zij speelt een immigrant, weggevlucht uit een land waar oorlog en onderdrukking heersen. Ze komt in het westen te werken in een restaurant en wordt daar opnieuw onderdrukt. Maar nu als immigrant door de chef-kok. Voorstellingen De voorstellingen zijn op vrijdag 6 april van 19.00 tot 23.00 uur en op zondag 15 april van 18.00 tot 22.00 uur. Het arrangement heeft een informeel karakter, waarbij er na de voorstelling ruim gelegenheid is om in gesprek te gaan met de acteurs, waaronder Judith Sleddens. De prijs bedraagt 50 euro inclusief welkomstdrankje, theatervoorstelling en een 4-gangen walking dinner (exclusief overige consumpties). Judith Sleddens met Teatro Punto in speciale voorstelling op het kasteel Theater voor een beter leven in Darsilami Er is in onze dorpen altijd wel wat te doen op cultureel gebied. Het Kasteel speelt daarin een belangrijke rol. Maar dat een échte Heeswijkse actrice in ons eigen dorp te bewonderen is, dat gebeurt niet vaak. Op 6 en 15 april speelt Judith Sleddens met Teatro Punto op het Kasteel Heeswijk in een theaterarrangement 'dell'Arte', een combinatie van een diner en een theatervoorstelling. De scènes en taferelen worden tussen de diner-gangen door gespeeld, zodat er een aangename afwisseling ontstaat van toneel en lekker eten. Tekst: Bart van Schijndel Foto’s: Trudy van de Wetering en Igor Corbau Reserveren en betalen via www.kasteelheeswijk.nl 9 | maart 2012

tekst: ad van schijndel Foto: lianne gabriëls Bij aankoop van een nieuwe bril uit de nieuwe collectie! Bij aanschaf van een hoortoestel 1 jaar batterijen gratis v o e d e r s t u i n & h o b b y huisje, boompje, beestje! C. van Lieshout & Zn. B.V. - Agrarisch warenhuis Meerstraat 32, 5473 VW Heeswijk-Dinther Tel. 0413-291403, Fax 0413-293401, www.cvanlieshout.nl Heeft u een feestje aan huis en zoekt u een nette toiletwagen, dan bent u bij ons aan het juiste adres. MARI JACOBS bv T i m m e r f a b r i e k De morgenstond 5 Heeswijk-Dinther Tel. 0413-291962 fax 0413-292085 www.timmerfabriekjacobs.nl Kozijnen Ramen Deuren Hefschuifpuien

Heeswijk-Dinther is in de atelierroute flink vertegenwoordigd met twaalf kunstenaars van de Dintherse Hoek tot in de Liekendonk. Schrijver dezes maakte een rondgang langs een groot aantal ateliers en stond verbaasd over de werkdrift van de verschillende kunstenaars en vroeg zich af waar men al die inspiratie vandaan haalde en wat voor materialen en technieken men gebruikte. Inspiratie De bronnen van inspiratie zijn natuurlijk heel divers en daarbij speelt de eigen omgeving en ontwikkeling een grote rol. Ook de plaatsen en landen waar men veel geweest is zoals Toscane, Afrika, de zee komen steeds terug. Vrijwel alle kunstenaars hebben mensen geschilderd of geboetseerd, gekleed of naakt, als torso of als portret. De vrouw steekt hierbij de man ver naar de kroon. ‘Qua vorm en uitstraling is die tien keer interessanter,’ zegt men. Je komt vrouwen tegen in allerlei houdingen, vaak trots en uitdagend, maar ook ingetogen of heel elegant gekleed. De man wordt meer gebruikt als studieobject ‘om het vak te leren’. De inspiratie zit ook in alledaagse dingen, de emotie van de dag, het gevoel dat een bepaald seizoen oproept. Veel kunstenaars hebben ooit dieren af- en uitgebeeld, maar doen dat nu minder. Zo kwam ik honden, paarden en geiten tegen. De natuur speelt een grotere rol met prachtige bomen en bloemen of een uitgestrekt landschap. Techniek Elke kunstenaar heeft zijn eigen manier van werken. Er is vaak geen absoluut vooraf uitgezet plan, maar een werk ontstaat al schilderend of boetserend. Ik heb weinig schetsen gezien. Er gaan veel lagen op een doek. Vorm, lijn en kleur lijken hun eigen weg te zoeken. ‘Schilderen is het componeren van kleur, vorm en structuur, telkens opnieuw toevoegen, wegnemen en heroverwegen en overschilderen tot de juiste spanning is bereikt,’ zegt een van hen. Men gebruikt niet alleen olie- of acrylverf in een schilderij, maar ook zand, hout, papier en allerlei stoffen om een extra dimensie te geven. Ook de beeldhouwers gebruiken diverse materialen zoals brons, steen, keramiek en kunsthars. Wat je te zien krijgt tijdens de atelierroute, is realistisch of abstract, klassiek of modern, gedetailleerd of groots opgezet. Op sommige plaatsen zullen de kunstenaars tijdens de expositie aan het werk zijn. Bij een twintigtal werken heb ik me laten inspireren en er een gedicht bij gemaakt, o.a. ‘Danseres in de lente’. Dat was een heerlijke uitdaging. Ik denk dat de toeschouwer tijdens deze atelierroute ook zijn eigen inspiratie kan vinden, want ‘de kijker voltooit het werk’. Tekst: Ad van Schijndel Foto: Lianne Gabriëls Foto vlnr: Hans Koenen, Betsie van der Cammen, Leonie Dekker, Rina Hezemans, Marijke Schenk, Ans van Aar, Marieke Linders, Charles Steijger en Maryse van de Nobelen (niet op de foto Netty van Lieshout, Hilde Mestrom en Chris Hendriks)). Voor het eerst wordt op zondag 1 en maandag 9 april (tweede paasdag) een Bernhezer atelierroute gehouden met vijfentwintig kunstenaars uit de hele gemeente. Vrijwel overal kunnen de deelnemers aan huis in hun eigen atelier bezocht worden. Ook hebben de meeste kunstenaars nog een gast uitgenodigd, vaak van een andere discipline, en is men dus dubbel kunstig aanwezig. Er zijn posters en vlaggen ontworpen en in elk atelier liggen een stapel folders met plattegronden en alle adressen, zodat iedere bezoeker zijn eigen route uit kan zetten. Hopelijk nodigt mooi weer uit voor een prachtige fietstocht vol kunst. Atelierroute met hoog HaDee-gehalte Eerste kunstroute in Bernheze met twaalf deelnemers uit HaDee binnenkort laat ik je zachte beeld afgieten in brons dat ik zal polijsten met de liefde van toen maar in je open hand leg ik de harde splijtsteen van mijn eigenwijze spel in de kring van ons leven Lees verder op pagina 13 11 | maart 2012

Wij zijn de bank bij u in de buurt. Met persoonlijk advies en producten zonder poespas. Altijd een aantrekkelijke spaarrente. Wij zijn uw bank. Kom langs of doe de Rentevergelijker op regiobank.nl 2,0% 2,5% 3,0% RegioBank Spaar-op-Maat Vrij Renteontwikkeling bij saldo vanaf € 25.000 Rabobank InternetLoyaalSparen Gemiddelde rente op spaarrekeningen in Nederland Bron: MoneyView (2010) kantoor Heeswijk-Dinther Hoofdstraat 100A 5473 AT Heeswijk-Dinther T 0413-291980 E info@vangrunsvenhaerkens.nl I www.vangrunsvenhaerkens.nl Van Grunsven & Haerkens kantoor Middelrode De Berg 10 5258 KN Middelrode T 073-5032875 F 073-5036256 De Dageraad 19 Heeswijk-Dinther Tel (0413) 291458 Fax (0413) 293495 info@cranen.nl www.cranen.nl V I E R J AAR GARANTIE! Bij Cranen Autoschade nemen wij ons werk serieus. Uit liefde voor het vak, waardoor we met niets minder dan topprestaties genoegen nemen. Niet voor niets verzorgen wij als Schadenet lid en FOCWA eurogarantbedrijf het schadeherstel voor gerenommeerde verzekerings- en leasemaatschappijen. Wij geven dan ook vier jaar garantie op het uitgevoerde schadeherstel en stellen gratis vervangend vervoer ter beschikking. Al 40 jaar gespecialiseerd in schadeherstel DIENSTVERLENING OP MAAT Afhankelijk van uw wensen kunnen wij u de administratie van uw onderneming volledig uit handen nemen of bieden wij u professionele begeleiding bij de invoer van uw financiële administratie. U ontvangt een duidelijk overzicht van uw boekhouding, een professionele jaarrekening en een daadkrachtig financieel en fiscaal advies. Uw belastingaangiften verzorgen wij snel en zeker, zowel voor uw onderneming alsook privé. Bovendien bent u als ondernemer verzekerd van een goede salarisadministratie en wij adviseren u bij de praktische invulling van uw personeelsbeleid. Het team van Van Schayk adviseert u graag. Brouwersstraat 29 5473 HB Heeswijk-Dinther Telefoon 0413 29 28 94 WWW.VANSCHAYKVOF.NL Zijlstraat 1 5473 CJ Heeswijk Telefoon: 0413 29 81 00 e-mail: clientenservicebureau@bernezorg.nl www.bernezorg.nl Telefax: 0413 29 81 01 een welkom thuis Voor zorg en ondersteuning Thuis en in Cunera/De Bongerd

column toon Ik ben nie zònnen tuinman. Al dè gehaffel mè zèujkes, plèntjes en veul geskoefel, dè vèin ik minder. Mè unnen tuin ist ’n arig iets. Zonder dè ge d’r iets vùr hoeft te doen, groeit er venalles. Mar dè noeme we dan onkruid en op één of aander menier wille we dè nie; dus dè moeter ùt, zò noddig mè geweld. ’t is net tege ’t kreps in. in’t nederlands noeme ze zo’n tegestrijdigheid ‘n ‘paradox’. Want ‘t grèij wè ’t allerbeste groeit in oewen tuin, dè moet er nou krèk ùt. Zo keek ik in unnen gróte tuinwinkel nar wè plèntjes. Die noeme ze dan afrikaantjes. Mar die komme net zò min ùt afrika ès m’n klompe. afrikaantjes komme ùt Meksiko, dus ge zot ze béter Amerikaantjes kunne noeme. Afrika is heel èrm. Afrika li vol mè ontwikkelingslande ôk wel derde wirreldlande genoemd. afrika is groot en ’t ister nog licheluk erges òrlog. toch èster in ’n derde wirreldland òrlog is, dan hebbe we ’t toch nie over ’n derde wirreldòrlog. Bè ons op ’t wèrek werrekt unnen afrikaan. en hij is zò zwart ès ’n kaggelpèèp. ok dè vèin ik eigeluk mar eigenarig. Want ès ’t hier heet is, dan doe ik ’t liefst iets wits òn want dè is minder heet. Mar in Afrika ist altet gruweluk heet en toch is alleman door zwart. Dè moet toch nie te hauwe zen zo mè diejen Afrikaanse zon op oewen zwarten toekes. Mar hij hi me wel is verteld dè de miste Afrikaanse manne hauwe van vrouwe mè flink wè vlis op d’r botte, zogezeet. Doar moes ik ôk wir over noadenke want dès òk al zowiets. Hier hebbe we éte zat, en de miste kèrels hauwe van slanke vrouwe. In Afrika is alted te wèndig éte en toch wille ze dikke vrouwe. Dès toch eigenarig wanne? “Dikke bille,” zinnie, door hauwe ze van. Hoe vrimd is dè dan dè we dè hier juist nie wille hebbe. Denk mar is òn amanda Marchildon, de winnares van ‘holland’s next model’. ontslage weges te dikke bille. Zè hi moatje zesendertig en dè is unnen ùmtrek van ongeveer vèfenzestig sentimeter. Dès krek de ùmtrek van men soepburd. Mar nog zi me dè nie zo veul. Zodoende mar efkes wè gegoegeld en noa ’t bekèke van amanda’s bille von ik ’t zat meej valle. Mar ik geef wel toe, ’t piepklèin dingeske dèsse òn d’r achterwèrek ha, zaat wel erreg strak. toko Achterwèrek op de vurgrond “Dikke bille” vervolg van pagina 11 Danseres in de lente Schilderij, Leonie Dekker met een plein zo kaal - het zand verstuift in een wervel van zon en wind met langs de muren afgekloven takken – met de wegen kaal - het riool verzinkt in de grijze trottoirs en voetgangers kruisen uitlaatgassen – met de daken kaal - de pannen glanzen afgevreten door de mossen antennes vangen uitgekookte beelden – met de mensen kaal - in de hoofden krioelt zinloze consumptie in het netwerk van verloren passies – is het tijd voor nieuwe geuren, moeten de pleinen bevrucht met ander versgevonden water, de wegen bestrooid met rozen en mogen de huizen hun goten versieren met de lust van de morgen en in jouw tuin danst de lente mij tegen met de donkerrode kleuren van de lichtzinnige middag die bol staat van nieuwe passen; jouw hand op mijn schouder schildert een wereld van verlangen, liefde en geluk. Ad van Schijndel 13 | maart 2012

Tekst: Bart van Schijndel Aangezicht Oksels Bikinilijn Borst Armen Rug Benen Baard Gouverneursweg 6A - 5473 AP Heeswijk-Dinther - [T] (0413) 29 32 78 [I] www.huidverzorgingssalonmarja.nl Ongewenste haargroei?

Bij persoonslijsten uit de 19e eeuw, bijvoorbeeld die van 1840, staan bij een bepaald adres gezinnen vermeld. vaak staan daar dan “vreemde” namen bij van mensen die niet tot het gezin behoren. Meestal staat daar dan “meid” of “knecht” achter. Maar soms staat er niets bij. en het opvallende is dat die personen waar niets bij vermeld staat allemaal van oudere leeftijd zijn. Tekst: Bart van Schijndel De Wojstap Kroniek De WoJstap kroniek is het tljDschriFt voor historische pUBlicaties over Dinther, heesWljk en loosBroek van De heeMkUnDekring De WoJstap. Dit artikel verscheen eerder in dat tijdschrift als Een contract van huisvesting, Jan van der leest, Wojstap kroniek, 20e jaargang, 2000, nummer 3, pag. 32. In het verleden kwam het meermalen voor dat personen voor een bepaald geldbedrag bij andere mensen, vaak vreemden, werden ondergebracht. Dat gebeurde bijvoorbeeld met mensen die door “den Armen” moesten worden onderhouden. De gemeente was verantwoordelijk en bracht die mensen, tegen betaling, onder bij particulieren, vaak boeren. Bij opbod (of beter gezegd bij afslag, want wie zo’n persoon voor het minste geld onderdak wilde bieden werd zijn of haar “kosthuis”) werd zo’n persoon dan als het ware geveild. Ook mensen zonder familie die niet meer zelfstandig konden wonen, hadden vroeger vaak geen andere keus. Soms werd zo’n overeenkomst ook onderling geregeld. In 1869 kwamen Gerardus Vervoort en Antonie Vos met elkaar zo’n contract van huisvesting overeen. Vermoedelijk was er tussen beide personen een familierelatie. Gerardus was namelijk getrouwd met Maria Vos. Zij woonden aan de Dorpsstraat 23 te Loosbroek. Gerardus beloofde het volgende: 1. Antonie Vos gedurende diens leven van behoorlijke huisvesting, voeding en fatsoenlijke kleding te voorzien; 2. Hem elke zondagmorgen de som van vijfentwintig centen ter hand te zullen stellen; 3. Hem de nodige tabak en pijpen te zullen verschaffen. Hij zou dit doen tot de dag van het overlijden van Antonie en mocht Gerardus eerder overlijden dan Antonie, dan waren zijn erfgenamen verplicht diens beloften over te nemen en uit te voeren. Als tegenprestatie moest Antonie Vos beloven dat hij zijn testament, dat hij door notaris Masman had laten maken, nooit zou herroepen of veranderen zolang Gerardus zich aan de afspraak hield. Mocht Vos gegronde redenen hebben om dit toch te doen, dan moest hij al het geld dat reeds aan hem uitgegeven was, terugbetalen. Daarnaast gaf Antonie al zijn onroerende goederen aan Vervoort in gebruik om deze te bemesten, te beplanten en te verbeteren. Wanneer het contract verbroken zou worden, dan zou Vos ze terstond weer in eigen beheer terugkrijgen. De akte werd ondertekend door beide personen, met dien verstande dat Antonie Vos een kruisje zette in plaats van zijn naam. Getuigen waren A. Kerkhof en J. v.d. Zanden. Iedereen die geïnteresseerd is in dit onderwerp kan meer informatie vinden in de Heemkamer van HKK De Wojstap Zorg voor ouderen, maar dan anders ... 15 | maart 2012

Doctor Heijmanstraat 4 5473 DA Heeswijk-Dinther Stefan Hoedemakers T 0413 - 28 09 56 M 06 - 41 39 54 65 Kleuradvies Decoratie Behang Totaal Techniek b.v. Heeswijk T: 0413-292765 www.vanschijndeltotaaltechniek.nl •verwarming •loodgieterswerk •dakbedekking •sanitair •elektra •meet en regeltechniek •klimaatbeheer Voor al uw textieldrukwerk, bedrijfskleding, etc. Uw foto op een t-shirt in full colour. Speciaal cadeau voor bij geboorte, verjaardag, H. Communie e.d.? Vraag naar de mogelijkheden. Julianastraat 12 5473 EJ Heeswijk-Dinther Tel: 0413-293794 E-mail: info@esgedesign.nl Website: www.esgedesign.nl Nieuwe en jonggebruikte Bromfietsen en Scooters, ook onderdelen. Dealer van RIEJU, KEEWAY, BENELLI, SACHS en GENERIC Bromfietsen en Scooters. ZA. EN MA. DE HELE DAG OPEN - DI. EN VR. NA 13.30 UUR - GRAAG VOORAF BELLEN RETSELSEWEG 5, HEESWIJK-DINTHER

spreUk Van de maand hoGere WiSKunde Als je wat achtergrondinformatie leest, dan ontdek je dat elke supermarktketen claimt een unieke zaligmakende formule te volgen. nu zie ik wel het verschil tussen de producten en bediening in een AH en die in een Aldi en zie ik dat de c1000 kleurtjes anders zijn dan die van de Jumbo, maar voor de rest zijn die formules hogere wiskunde voor mij. Ik haal dit aan, omdat de Nederlandse mededingingsautoriteit (nMa) heeft besloten dat van eerd de c1000 of Jumbo in HaDee moet verkopen. De NMA heeft het trouwens besloten, omdat ze bang is voor te weinig variëteit voor de consument? Maar, waarom zorgt de NMA dan niet voor een extra slager of opticien? Waarom mocht de slijterij überhaupt haar deuren sluiten? Waarom geen ikea naast hedi meubelen? en waarom mogen Jan van erp, in d’n ollie en de toren van de NMA allemaal dezelfde muziek draaien? omdat de Jumbo pas de hele winkel door de war gegooid heeft en ik mijn boodschappen niet kan vinden, mag die van mij verkocht worden. Maar, ik denk niet dat mijn mening telt. Mijn mening past niet in de formule. natuurlijk weten u en ik al lang wat er met een van de supermarkten gebeurt. Er wordt er een plat gegooid en er zal een braakliggend terrein voor in de plaats komen. Toch, als het goed is, gaat de NMA daar een stokje voor steken. Want we hebben al genoeg van dat soort terreinen. door Harrie Droesen BaSKetBalCluB ZoeKt SPORTIEVE MEIDEN Ben je op zoek naar een leuke sport in een leuk team!? Of ken je iemand die nog een leuke sport zoekt? Dan is deze oproep wellicht iets voor jou! Dames 1 van Basketbalclub BC Tenderfeet in Heeswijk-Dinther is op zoek naar meiden van 17-25 jaar die het leuk vinden te sporten in een gezellig team. Basketbalervaring of niet, iedereen is welkom! Lijkt het je wat voor jou of iemand die je kent? Kom dan een keer kijken of meedoen tijdens een training! Wil je meer informatie, kijk dan op www.tenderfeet.nl of stuur een mailtje naar voorzitter@ tenderfeet.nl. Hopelijk mogen we je binnenkort ontmoeten op onze training! Een fanatieke speelster FranK Van liEshout 'Geniet van het leven in HaDee' HaDee kupke Foto: Astrid van den Broek Het is écht waar: de Goede Week begint op 1 april! heb je iets leuks te melden of wil je je mening kwijt over een van onze artikelen. schrijf een brief of mail dan naar de HaDeejer... Ingezonden 17 | maart 2012

Het verhaal van Joke is er een vol met emotie. Je valt van de ene verbazing in de andere. De woorden ongelofelijk, vermoeden, verrast, vliegen over de tafel. Maar ook de twijfels: wat moet ik er mee, wil ik wel verder? Omdat hier en daar de zaken erg gevoelig liggen is het een lang en soms moeilijk verhaal geworden. Joke’s moeder, Miet Manders, werkte in Keldonk op een boerderij in de huishouding, terwijl haar vader, Marinus Kusters daar als boerenknecht werkzaam was. Uit hun kortstondige relatie werd op 1 juni 1950 Joke geboren. Tot een huwelijk kwam het nooit tussen die twee en Marinus vertrok al snel naar Canada. In november 1952 trouwde Miet met Willem van der Sangen (weduwnaar met kinderen) en gingen zij aan de Hommelsedijk wonen. canada “Maar”, vertelt Joke, “het enige wat ik wist, was dat mijn biologische vader in Canada woonde. Dat was alles. Ik wist niet dat hij daar was getrouwd en twee zonen had. Ik wist ook niet dat zij af en toe in Nederland waren en logeerden in Veghel bij een neef van mijn vader. Ik kende niemand van mijn vaders familie en had dus ook geen contact met hen. Als zij in Nederland waren bezochten ze altijd de familie op de boerderij in Keldonk waar mijn vader had gewerkt. Dat viel die neef wel op, maar ja, wat moest hij er mee? Hij wilde, of durfde daarover geen vragen te stellen. Toch bleef het maar aan hem knagen, tot hij ….” en Joke schenkt nog maar eens koffie in om de zichtbare spanning op haar gezicht even te maskeren. “Acht jaar geleden kreeg die neef van iemand te horen dat er nog een dochter in het spel was.” Van wie die neef dat had gehoord, weet Joke niet. “Ik heb daar wel eens naar gevraagd, maar daar gaf hij geen antwoord op.” Met de wetenschap dat er dus nog een dochter in het spel was, heeft die neef nog vijf jaar lang geaarzeld hoe hij verder zou handelen. Het hierbij laten of de zaak helemaal uitzoeken? VEghEl “Drie jaar geleden” zegt Joke, “waren mijn vader en zijn vrouw en mijn halfbroer Martin en zijn vrouw Joanne weer in Veghel op vakantie. Op ’n avond zat Wie wel eens kijkt naar tv-programma’s als spoorloos of Dna onbekend, weet wat een impact het kan hebben als je na jaren familieleden terugvindt. iets wat daarop lijkt heeft zich afgespeeld in Dinther. aan de hommelsedijk wonen Joke en ad pennings. Joke, nu 61 jaar, hoorde pas in mei 2010 dat zij nog twee halfbroers in canada heeft wonen. Foto’s: Jacques Worms Foto’s: ingezonden door Joke Pennings Tekst: Jacques van der Meijden na 60 jaar hoort Joke pennings voor het eerst dat zij twee halfbroers heeft in Canada HaDeeinterview ‘ik dacht dat de wereld op zijn kop stond’ 18 | maart 2012

die neef alleen nog maar met mijn halfbroer Martin te praten. De anderen lagen al in bed. Toen kwam het hoge woord eruit en heeft die neef tegen Martin gezegd: volgens mij heeft jouw vader hier in Nederland nog een dochter. Martin reageerde daarop zeer heftig. Zijn vader had namelijk nooit verteld dat hij in Nederland een dochter had. De volgende ochtend, tijdens een wandeling, vroeg Martin aan zijn vader of hij een dochter had in Nederland, waarop een bevestigend antwoord kwam.” Joke zucht even en neemt een korte pauze. Die neef ging op onderzoek uit om de moeder van Joke te vinden. Bij het gemeentehuis dreigt het spoor dood te lopen. Maar dan bedenkt hij zich dat zijn oom, als hij hier op vakantie was, altijd even naar Keldonk ging en dus toog hij naar de boerderij. Zo is hij achter het adres van Joke’s moeder gekomen en bracht in mei 2010 een bezoek aan haar. “Hij vertelde zijn verhaal aan mijn moeder, die zei dat het waar was. De volgende dag bezocht ik mijn moeder en hoorde wat er daags tevoren was gebeurd. Dat er iemand was geweest die vragen had over 60 jaar geleden. “Oh”, zei ik, “daar wil ik niets van weten.” briEF Vervolgens was het een hele tijd stil en leek het of er niets gebeurd was. “Maar op 16 oktober 2010 kreeg ik een brief van die neef uit Veghel. Hij schreef dat hij in mei naar Canada was geweest en dat hij had verteld dat hij mij had gevonden, maar nog geen contact met mij had opgenomen. Ook liet hij weten dat mijn vader in september 2009 was overleden. Verder stond in de brief dat mijn halfbroer Martin en zijn vrouw Joanne in november 2010 naar Nederland zouden komen en mij graag zouden willen ontmoeten, als ik er voor open stond.” En dan reageert Joke heel heftig : “Ik dacht dat de wereld op z’n kop stond. Ik wil geen contact met hun hebben. Wat moet ik er mee? Ik heb echt een paar hele slechte weken gehad. Toen ik ongeveer 10 jaar was wist ik pas dat mijn vader in Canada woonde. Zijn vrouw en zonen hebben nooit eerder geweten dat ik bestond en ik wist niet dat ik nog halfbroers had. Moest ik dan nu contact met hen gaan hebben? Ik had al eerder gezegd er niets van te willen weten.” En dan gebeurt er iets wat Joke niet kan verklaren. “Waarom ik toch besloot om hen te ontmoeten weet ik niet, maar 6 november 2010 zal ik nooit vergeten. Met lood in mijn schoenen ging ik naar de ontmoetingsplek en daar stond hij dan, mijn halfbroer Martin. Ik kan moeilijk uitleggen wat er toen door mij heenging. Het is zó ontzettend raar, zó wildvreemd, elkaar nooit gezien en toch… het klikte meteen. Het was net of we elkaar al jaren kenden. Wat je voelt is niet te omschrijven.” Vervolgens werd er urenlang gebuurt en foto’s bekeken. De volgende dag kwamen ze bij Joke thuis op bezoek en maakten ze kennis met Ad. “Bij het afscheid nodigden ze ons uit om naar Canada te komen, maar ik zei dat ze mij nooit een kist in zouden krijgen.” sKYpE Er ontstond een levendig contact tussen hen, eerst telefonisch en later via skype. Martin had intussen aan zijn kinderen, broer, moeder en andere familieleden uitvoerig verteld over zijn ontmoeting met Joke. Telkens werd gevraagd wanneer Joke en Ad zouden komen. Uiteindelijk kwam het er toch van en op 25 mei 2011 vlogen zij naar Canada (“Het vliegen viel achteraf toch wel mee”). “Toen heb ik daar voor de eerste keer mijn halfbroer Frank ontmoet. Uiteraard was dit zeer bijzonder. We hadden al wel eens via skype met elkaar gesproken. In Canada hebben we een fantastische tijd gehad. Door alle familieleden werden we heel hartelijk ontvangen. In januari 2012 hebben wij ons 40-jarig huwelijk gevierd en mijn halfbroers waren daar speciaal voor overgekomen. Zij hebben toen ook kennis kunnen maken met onze kinderen en kleinkinderen en met mijn moeder.” Joke vindt het jammer dat zij haar vader nooit heeft ontmoet. Ze kijkt tegenwoordig heel anders naar de programma’s Spoorloos en DNA onbekend en adviseert iedereen die betrokken is in zulke situaties te praten. “Praat, praat, praat asjeblieft .” ‘En daar stond hij dan, mijn halfbroer Martin’ Joke Pennings met links Martin en rechts Frank 19 | maart 2012

Voor al uw Verbouwingen, Onderhoud en Reparaties Timmerwerken, Metselwerken, Tegelwerken, CV installaties, Schilderwerken, Stukadoorswerken, Loodgieterswerken, Electrische installaties, Bouwkundige advisering, Bouwkundig tekenen, Bouwkundige beveiligingen, Tuinaanleg en Bestratingen. Tel. 0413 29 24 37 www.vandennieuwenhuijzen.nl VAN DEN B.V. 0413-293706 Lieke Schuts

NIEK VERSTEEGDE (27) STUDEERT GENEE SKUNDE EN WIL GRAAG TROPENARTS WOR DEN OM IN ONTWIKKELINGSGEBIEDEN TE KUNNEN GA AN WERKEN. HET AFGELOPEN JAAR HEEF T HIJ IN TANZANIA STAGE GELOPEN. Ik ben Niek Versteegde, in 1984 geboren als z oon van Gerrrie v.d. Pas en Pieter Versteegde . In Dinther heb ik voornamelijk gewoond op Laag Beugt 6 . Met veel plezier heb ik het onderwijs gevolgd op de St. Servatiusschool en later op het Zwijsencollege . Na mijn middelbare school heb ik een blauwe maandag werktuigbouwkunde gedaan, maar al snel bes loot ik dat geneeskunde beter bij mij past. Nu, 7 jaar later, heb ik dit diploma bijna op zak en gaat het ech te werk beginnen. Op 3 oktober ben ik begonn en als tropenarts in opleiding op de afdeling kinderg eneeskunde van het Gelre ziekenhuis in Apeldoorn. Na de lange jaren van studeren ben ik erg blij om ein delijk te gaan werken. Het is mijn ambitie om tropenarts te worden, zodat ik over ongeveer 3 jaar ontwikkelingsh ulp kan gaan doen met een brede basiskennis van ver schillende specialisaties. Ondanks dat ik mij z eer sterk aangetrokken voel tot ontwikkelingswerk en het buitenland, verwacht ik dat mijn basis alt ijd in Nederland zal blijven. Hoe dit precies eruit gaat zien weet ik nog niet, maar wie dan leeft wie dan zorgt, dus daar ho ud ik me beperkt mee bezig. De interesse voor de ontwikkelingshulp is iets wat altijd bij mij heeft gehoord, maar pas de laatste 5 jaar realiseer ik me dat dit iets is wat ik zelf kan en wil doen. Mijn belangstelling hiervoor is alleen maar toegenomen na verschillende reizen die ik ondernomen he b, waarvan de laatste twee de aanleiding vormen voor het verschijnen van mijn verhaal in d’n HaDeejer. Het afgelopen jaar ben ik voor mijn opleiding namelijk twee keer naar Tanzania gegaan; een keer om coschappen te lopen in het ziekenhuis van Sengerema; de tweede keer om onderzoek te doen naar malaria in Moshi. Al met al heb ik het afgelopen jaar 8 maanden in dit land gewoond, gewerkt en geleerd en kan ik zonder twijfel zeggen dat het een fantastisch land is met geweldige mensen en een spectaculair mooie en indrukwekkende natuur. Wat ik het leukste heb gevonden aan deze tijd is dat ik, doordat ik er zo lang was, uitgebreid de kans heb gehad om de taal (Swahili) te leren en mee te doen als deel van de samenleving. Na een Swa hili cursus van een maand op Zanzibar (toen waren de boten nog veilig) wa arin ik bij een gastgezin sliep en met hen mee heb gedaan aan de Ramadan, wa s ik goed in staat ommezelf te redden en vervolgens snel meer te leren over de mensen, de taal en het land. Tanzania is een land in Oost Afrika dat rijk is aan grondstoffen en in tegenstelling tot veel andere Afrikaanse lande n geen geschiedenis heeft van uitgebreide (burger) oorlogen of geweldadige dictaturen. Ondanks dat is het een erg arm land, waar een groot deel van de bevolking van minder dan 1 dollar per dag moet leven. Gevolg (of oorzaak?) hiervan is dat belangrijk e zaken, zoals veilig voedsel, schoon drinkwat er en wegen, lang niet overal voor handen zijn en op veel g ebieden de ontwikkeling achter is gebleven. Mensen worden hier gemiddeld maar 51 jaar oud en 12% van alle kinderen sterven vóór de 5e verjaardag. D it soort cijfers in combinatie met mijn ervaringen ter plaatse zorgen ervoor dat ik mij verbonden voel met dit land. In de volgende editie vertel ik hier graag meer over . Groet, Niek Versteegde in de rubriek “haDeejers over de grens” krijgen jongeren de gelegenheid iets te vertellen ov er hun verblijf in het buitenland. Wil jij je ervaringen me t ons delen of ken je iemand die we kunnen benaderen ? Stuur een berichtje naar: redactie@hadeejer.eu Hadeejers over de grens ZWEDEN Start Van het JaChtSeiZoen alS hooGtePunt Van het Jaar ‘Het enige wat je hoort is je eigen ademhaling' Ik ben Mirjam van der Linden-Scheepers en woonde tussen 1972 en 1982 in Heeswijk-Dinther. Daar ging ik naar de basis- en de huishoudschool. Mijn man Tonnie woonde in Lo osbroek en heeft na zijn schoolopleiding nog enkele jaren bij de Nelis op Beugt gewerkt. Hoe het precies kwam dat we wilden emig reren weet ik niet. De eerste keer dat we e rover spraken was in 2000. Een mooi jaartal om een nieuwe uitdaging aan te ga an, maar telkens stuitten we op iets om he t niet te doen. Het bleef aan ons knagen e n met regelmatige tussenpozen kwam het o nderwerp weer op tafel. In 2006 emigreerd en wij naar Zweden. Het eerste jaar heb ik hier en cursus Zwe eds voor buitenlanders edaan. Daar a no g een jaar om op hetzelfde niveau te kom n als klas 9 van de basisschool. Verv olgens heb ik an erhalf jaar verpl egkunde gestudeerd. Uiteindelijk heb ik in de thuiszorg een baan gevond n. Tonnie had a een maand al e baan bij een trapfab riek in het orp. Zweden is een uitgestrekt land wat dun be volkt is. De gemeente Ljungby is even gro ot als de hele provincie Utrecht. Het heeft maar 26.000 inwoners, waarvan de helft in de s tad woont. Wij wonen in een dorpje, 15 kilome ter verderop. De dorpsschool heeft zo’n 4 5 leerlingen plus 20 opvangkinderen tussen de 1 en 5 jaar. Kinderen gaan hier pas naa r de basisschool als ze 7 jaar worden. De eerst e 6 jaar gaan de kinderen in het dorp naar school. De laatste 3 jaren (hier heeft een basissch ool 9 klassen) gaan ze naar e stad en wo rden ze door en schoolbus opgehaald. Alle kin deren krijgen op school en warme maaltij d a geboden. B sis- en gymnasiumschole n zijn gratis, inclusief boek n b s. Ons dorpje telt zo’n 500 inwoners. Het be gin van het jachtseizoen is voor velen het hoogtepunt van het jaar. Dan mag er gejaa gd worden op elanden en reeën. Op wilde zwijnen mag het hele jaar gejaagd worden. Het jag en op konijnen, hazen of fazanten schijnt n iet zo interessant te zijn. Daar hoor je nooit iemand over praten. Verder houdt men hier van vissen. Zelfs als het ijs 30 cm. dik is gaat men nog ijsvissen na het zagen van een gat in het ijs. De Zweden houden van buitenactiviteit n en zien bij a altijd w l een gelegenheid om te barb cueën. V rder vinden ze bessen e n p ddenstoelen die ze zelf geplukt h bbe n rg l kker, eve als de zelf gebakken taart. Sommigen brouwen hun eig n jong klare, wa t hier gedronken wordt als bier. Eten en drinken staat hier erg in het middelpunt. De Zweedse taal is op zich niet zo moeilijk te verstaan of te lezen. Het is een mengse l van Duits, Engels en Nederlands met wa t leenwo rden van Frankrijk. Maar het uitsp reken is een stuk lastiger. Tonnie en de kin eren hebben aar geen probleem mee. Bij mij kli kt h t een beetje raar. Soms ergere n de kids zich er aa , of vermaken zich met mijn uitspraak. De natuur is geweldig: heuvelachtig met v eel bossen, meren en moerassen. Het is h ier nog echt stil en het enige wat je hoort i s je eigen ademhaling. Soms is het zó donk er dat je niet eens ziet waar de bomengren s ophoudt en de lucht begint. In de winter is het om 08.00 uur licht en om 16.00 uur pikdonker. Maar niet als er sneeuw ligt en de maan schijnt. Dan kan je zelfs kleuren onderscheiden. In de zomer is het juist lan g licht. Dan begint het pas om 22.00 uur wat donkerder te worden, maar het duurt dan nog bijna twee uur voordat het echt d onker is. Om 03.00 uur begint het echter a l weer licht te worden. Het nadeel van dit gebied is dat er soms wel erg veel mugge n en vooral veel knotten komen plagen als het weer een beetje minder mooi is. Groeten van Mirjam 21 | maart 2012

'Ik doe net alsof ik gek ben. Het mag van mij blijven zoals het is. Een drankenwinkel is niks, ik drink niet, verkoop het alleen maar. Maar een andere supermarkt is goed voor de concurrentie en dat is het allerbelangrijkste. Dan doe maar bijvoorbeeld een Aldi, dat is een echte prijsvechter, dan houden de Jumbo en Aldi elkaar goed in de gaten. Ik had altijd gedacht om aan de dorpspraat te kunnen ontkomen, maar helaas, mislukt.' 'Voor ons soort mensen is een kledingzaak wel wenselijk, maar dat zal wel niet rendabel zijn. Voor mij is de C1000 een gemakkelijke plek, omdat ik met mijn scootmobiel ben. Ik word hier altijd prettig geholpen, zelfs mijn boodschappen worden naar mijn vervoermiddel gedragen. Ik zie wel wat er allemaal gaat gebeuren. Zo, heb ik nu genoeg opgebiecht?' 'Wij vinden het een beetje raar, er zijn altijd twee winkels geweest. Maar een schoenenwinkel of V&D zou wel iets zijn, daar heb je dan van alles`. Myrna: “Ik werk sinds twee jaar bij de C1000 en heb van mijn baas nog helemaal niks gehoord. Ik heb in de krant moeten lezen dat de Jumbo de C1000 heeft gekocht, dat vind ik toch wel vreemd.' dorpsPRAAT MOETEN ER WEL TWEE SU ZR. CHRISTIEN LENDERINK (82) MAARTEN LAHElj (40) tekst: Marijke van oorschot Foto’s: piet van Zutphen MYRNA VOETS (17) EN MARIEKE VAN BEEK (18) De voorstanders van een fusie van de gemeente Bernheze met de gemeente Maasdonk schijnen alleen in de gemeenteraad te zitten (en dan nog niet eens de hele raad). Het bracht verslaggever Bart van Schijndel tot het volgende commentaar: BURGEMEESTER BOELHOUWER: 'Er is gEEn wEg tErug' nog even een enquête voor het slapen gaan Tekst: Bart van Schijndel Behalve de burgemeester(s), de wethouders, een meerderheid van de raadsleden en natuurlijk de voorbereidende ambtenaren- en adviescommissies, zijn er in Heeswijk-Dinther amper mensen te bespeuren die voor deze fusie zijn. Hoogstens hebben ze zich erbij neergelegd, wijs geworden door het democratisch gehalte van onze bestuurders in het verleden. "Ik ben er niet voor, maar het zal zonder ons toch wel doorgaan." Toch zegt onze burgervader: "Er is geen weg terug." Het zal dus inderdaad wel doorgaan, ook zonder onze instemming. De aanhangers van groot, groter, grootst, hebben nu het volgende bedacht: ze gaan een enquête houden! Als ze dan beticht worden van het doordrukken van plannen tegen de wens van de bevolking in, dan kunnen ze altijd zeggen: "Wat klagen ze nou? We hebben toch een enquête gehouden!" Verdeeld Aangezien bij de laatste verkiezingen bijna 70% van de HaDeejers stemde op Progressief Bernheze, de SP en de OPG, hebben we die drie partijen maar eens enkele vragen gesteld. De SP is vooralsnog tégen de fusie, vóór een uitgebreide raadpleging van de bevolking en wil haar oordeel daarvan af laten hangen. Als de bevolking overwegend negatief is, moet onmiddellijk de stekker uit dit plan; indien de bevolking in grote meerderheid voor de fusie is, zal de SP dit respecteren en zich erbij neerleggen. Voorlopig ziet oPinie 22 | maart 2012

Made with FlippingBook

RkJQdWJsaXNoZXIy MjU2Mzc=