Frans Stephan uan den Brcek Op een prachtige plek, irr een van de laatste boerderijen van Heeswijk, achter op Rukven, is kalkoenhouderij van den Broek gevestigcl. Het is een van de vele farniliebedrijven in onze dorperr, Vooral in de agrarische sector zijn die nog veelvuldig te vinden, ln 1979 begon Frans van den Broek sanren met zijn vrouw Gerda van Nuland hier een bedrijfje en nu is dat uitgegroeid tot een volwaardig rniddelgroot bedrilf, waar zij samen met hun zoon Stephan en zijrr gezin de kost verdienen, Was het voorheen zo dat veel jonge boeren bi1 hun boerenbedrijf gingen 'werken', zoals dat lreette, Frans deed dat omgekeerd. Hij had een gewone baan en besloot samen met Gerda om er bij te gaan boeren, Bij het ouderlilk huis van Gerda kreeg lrij de gelegenheid van zijn schoonouders om met l<ippen te begirrnen, En zo ging Frans boeren bij zijrr werk irr plaats ,ran r,verl<en bij zilr gcbocr, In het beqin kwanr het werk overdag dus op Gerda neer, die dat naast haar gezin deed. Maar op de duur l<on Frans erop tlruisblijven, werden zij voltijdboer en werd lret een gezirrsbedrijf, VAN KIPPEN NAAR KALKOENEN Toen Frans en Gerda lret plan opvatten om in 04 I HaDeejer íOO de tachtiger jaren van de vorige eeuw uit te breiden rnet kalkoenen, verscheen net de nieuwe meststoffenwet, die roet irr het eten gooide, Noodgedwongen gingen ze naast de l<ippen poelepetaterr houden (parellroenders vooi. de niet-Brabanders, Het woord l<ornt uit het Frans waar een parellroen een pintade heet. Samen met poule (=kip) wordt dat dar r puule pirrlade, ltier verbasterd tot poelepetaat), nraar uiteindelijk kon hun plan in 1990 doorgang vinden en schakelden ze met het hele bedrijÍ over naar kalkoenen, Op dat moment waren er in Nededand ongeveer 1 25 kalkoenhouders, Dat zijn er nu nog sleclrts 50, Dat is een teken voor lroe de ontwikkeling van de agrarisclre sector is, Er is in Nededand ool< geerr slachterij meer. De kall<oenen worden als ze 'klaar' zijn allemaal naar Duitsland gebracht om daar verwerkt te worden tot lekkere hapjes. VERSGHIL Op de eerste plaats worden kalkoenen veel langer gelrouden dan vleeskippen, De l<uikens worden net als bij de kippen op dag 1 aangevoerd. Dan blijven de hennen I6 weken tot ze ongeveer 10 kilo wegen, De hanen blijven nog een maand langer en worden na 20 weken geleverd met een gewiclrt van omsireeks 20 kilo, "Volgens onze dierenarts," zegt Frans "zitterr de kalkoenerr helemaal anders in elkaar dan l<ippen. Ze lrebben een ander groei- en eetpa troon, rnaar ook heel andere ziektes," Daarom is het hor-rden van kalkoenen een specialiteit waar veel aandacht voor nodig is. SAMEN Frans en zoon Steplran werken samen op het bedrijf, Frans is nu 63 en Stephan 34, In 2003, toen Stepharr 25 was en lret er naar uitzag dat hij graag het bedrijf zou willen voortzetten, werd besloten tot een dusdanige uitbreiding, dat er twee gezinnen van zouden kunnen leverr, Op dit moment worden er tussen de 1B,OO0 en 20.000 kalkoenen gelrouderr, Eigenlijk vragen de omstandigheden alweer onr een uitbreiding. De ontwikkeling in de sector geeft ook aan dat groei noodzakelijk is om op de lange duur het hoofd boven water te lrouden. Stephan werkt ook als oproepl<raclrt bil een loonwerker als dat zo uitkomt, Bil rninder druk te thuis kan hi1 dat prima regelen. "Gezien mijn leeftild," zegt Frans "vind ik het heei plezierig orl, als ik daar behoefte aan lreb, lret af en toe eens wat kalmer aan te doen." Een groot voordeel daarbij is natuurlijk dat ter. wijl Frans en Gerda op nurrmer B wonen, het gezin van Stephan en zijn vriendin Marlies op BA clehuisvest is. Datzelfde geldt wederzilds voor vakantie en vrije tijd Al rraargelang de behoeí1e en de aard en hoeveelheid werk kunnen vader en zoon elkaar een plezier doen door vrerkzaamlreden van ell<aar over te nemen. ONDERNEMERSCHAP De voornaamste drijfveer, zowel voor vader Frans als voor zoon Stephan is het orrdernemerschap, Beide vinden het belarrgrijk 'eigen baas' te zijn, het werk zelf te kunnen indelen, zelf beslissingen te kunnen nemen. Dat leveft vele pluspunten op, maar ook zeker minpun ten, "Je moet stressbestendig zijn," zegt Stephan. "Wij hebben bilvoorbeeid te maken gehad met preventieve ruiming tijderrs de vogelpestcrisis, Nou, dan moet je wel even siil<ken en stevig in je schoenen staan. Wij zijn er weer goed bovenop gekomen, maar voor hetzelÍde geldt is jarenlange arbeid en investering lrelemaal voor niks geweest," "Ja," zegt Frans, "alle plussen en meevaliers zijn wel voor jezelÍ, Dat is geweldig als het goed gaat. Maar alle minnen en tegenvallers moet je ook zelf verwerken," OPVOLGING Voor Frans en Gerda is het samenwerken met Stephan niet alleen plezierig op dit moment, ze zijn ook blij dat ze een opvolger hebben, "Al je werk van meer dan 30 jaar krijgt zo ook een vervolg en wat je hebt opgebouwd wordt voortgezet," zegt Gerda. "Dat is een geruststellende gedachte. Steeds meer boeren zitten met lret probrleem van de opvolging en maken zich daar zorgen over. Dat zien wij om ons lreen, Gelukkig hebberr wij die zorg niet, Zo hopen wij nog enkele jaren verder te gaan, zi1 het dat Frans dat in toerremende mate in zijn eigen ter.npo en tijd wil doen,"
RkJQdWJsaXNoZXIy MjU2Mzc=