d'n Hadeejer januari 2024

“Zoals zo vaak zaten we aan de keukentafel en lazen de krant,” vertelt Angelie. “Er stonden artikelen in over de eiwittransitie en dat sprak ons aan.” De eiwittransitie is het doel van de overheid om een omslag te realiseren van de consumptie van zestig procent dierlijke en veertig procent plantaardige eiwitten naar zestig procent plantaardige en veertig procent dierlijke eiwitten. Het is een onderdeel van de Nationale Eiwitstrategie (NES) van het ministerie van LNV, in lijn met het klimaatakkoord. De NES heeft als doel om de komende 5 tot 10 jaar de nationale zelfvoorzieningsgraad van nieuwe en plantaardige eiwitten te vergroten. Angelie wilde daar graag aan meewerken en besloot lupinebonen te gaan telen. Hommels Om een goede start te maken met de teelt, nam Angelie contact op met Lupeel, een telersvereniging van lupinebonen met telers uit het gebied rondom De Peel. “In het voorjaar van 2022 hebben we het een en ander uitgezocht en op onze grond in Loosbroek de eerste lupine gezaaid”, zegt Angelie. “Lupinebonen telen is niet makkelijk. We telen zonder chemi- caliën en mest. Daarnaast moet onkruid worden voorkomen. Lupeel heeft een appgroep, waar we met al onze vragen terecht kunnen. We hebben heel veel overleg gehad.” Naast uitdaging geeft de teelt ook veel voldoening. “Ik stond tussen de lupinebloemen en om me heen hoorde ik zoveel hommels zoemen. Waar kwamen die nu ineens allemaal vandaan?” De teelt had duidelijk bijgedragen aan de biodiversiteit in dat gebied. Bite “De lupineboon heeft het hoogste eiwitgehalte van alle bonen”, legt Angelie uit. Ze maakt een potje open om te laten proeven. “De peulvrucht behoudt zijn bite. In Zuid-Europese landen worden deze bonen vaak gekruid en als snack geserveerd in plaats van pinda’s.” Voor Angelie is het ook heel gewoon om bonen aan haar gerechten toe te voegen. “Ik maak witte bonensoep of voeg rode linzen toe aan mijn pompoensoep. En zelf witte bonen in tomatensaus maken is zo lekker! Het verzadigt en het doet niets met je suikerspie- gel. En er zit geen suiker in en weinig E-nummers.” Angelie houdt een zak gedroogde bonen in haar hand. “Dit is een kilo bruine bonen,” zegt ze en ze kijkt op haar laptop. “Hier betaal je ongeveer € 3,65 voor. Maar je moet ze nog weken en dan heb je ongeveer twee kilo voor dat geld.” Praktisch voegt ze eraan toe. “Je kunt in één keer een grote hoeveelheid klaar- maken en in kleine porties in de diepvries doen.” Veeteelt Inmiddels is voor Angelie het derde teeltseizoen begonnen. Zij heeft zich naast telersvereniging Lupeel ook aangesloten bij Productenorganisatie (PO) Eiwitboeren van Nederland. “Als erkende producentenorganisatie zijn we in staat om prijs- en duurzaamheidsafspraken te maken met ketenpar- tijen, zoals supermarkten en grote cateraars.” Als bestuurs- lid gaat Angelie mee op tournee door heel Nederland. Er worden presentaties gegeven aan mogelijk toekomstige eiwitboeren, zoals studenten van de mbo of hbo akkerbouw. Maar ook voor de veeteelt is informatie over plantaardige ei- witten interessant, legt Angelie uit. “Ook veehouders voeren hun dieren eiwitten”. De Bean Deal – het Bean Meal Op 14 juli 2022 is de Bean Deal getekend door 56 organisa- ties, samen de hele keten dekkend. De Bean Deal, onderdeel van de NES, heeft als doel om het voor Nederlandse boeren en telers aantrekkelijker te maken om meer plantaardige eiwitten te verbouwen. Ook gaan wetenschappers en boeren samen onderzoeken welke nieuwe rassen het goed doen op de Nederlandse bodem. Op 10 februari is het Wereld Peulvruchten Dag. In de week van 3 tot 10 februari kun je kennismaken met de peulvrucht door middel van het eten van een Bean Meal. Bij verschil- lende restaurants in Nederland staan die week gerechten met peulvruchten op het menu. 10 februari is carnavalszaterdag. Angelie is er zeker van dat er dan in HaDee een goed Bean Meal gegeten wordt… erwtensoep. Plantaardige eiwitten eten… dat werpt zijn (peul) vruchten af “De peulvruchten van Nederlandse bodem moeten weer de waardering krijgen die ze verdienen”, volgens eiwitboer Angelie Peters (56). Sinds enkele jaren teelt zij lupinebonen. Op haar keukentafel aan de Meerstraat in HaDee staan diverse zakken met gedroogde bonen. Het meest trots is ze op het potje lupinebonen van Lupeel en twee pakken van het merk BOON. “Mooi hè?! Daar zitten onze bonen in.” Tekst Angélique Dortmans Fotografie Eefje Voets Vormgeving Juul van den Heuvel d’n HaDeejer - 31