d'n Hadeejer februari 2024

d’n HaDeejer - 33 De titel “Beslikt Swaantje” verwijst enerzijds naar Clara en haar woonstede Zwanenburg, anderzijds betekende “beslikt Swaantje” in de 18e eeuw zoiets als “niet zo snuggere hoer”. Op het schilderij zien we een scène uit het toneelstuk: Clara en haar baron (rechts in beeld) hebben de bakkersknecht Drooge Fobert (links), gedaagd om hem te dwingen het kind van Clara te erkennen. In het midden de advocaat van Drooge Fobert (met lange pruik), die een pleidooi houdt voor schout en schepenen. De man met de driehoekige steek in het midden is de rechter, in de persoon van een zelfportret van Cornelis Troost. Als je goed kijkt, ontwaar je in de schort van Clara een zwaan. Carel, de advocaat van Drooge Fobert is omgekocht door de baron. Dit wordt onder andere verbeeld in het schilderij boven de haard: We zien hier een half ontklede “Vrouwe Justitia”, die bovendien niet geblinddoekt is. Haar zwaard is afgenomen door een aapje, dat tevens door geld in het weegschaaltje te leggen het evenwicht verstoort. Roddel en achterklap, chantage, corruptie en omkoping, het is allemaal niet alleen van onze tijd! Titelpagina van het toneelstuk van Abraham Alewijn (1725) 1. “Huis Zwanenburg” jaarboek van Vrienden van het Brabantse Kastelen, komt begin mei dit jaar uit en zal onder andere te koop zijn bij Paperpoint. 2. J.C. Weyerman, Den Echo des Weerelds, vol I nr 47 pag 376. 3. Lijst eigenaren van Frisselstein van Heemkundekring Vehchele. 4. J.C. Weyerman, “De sleutel van de Gehoornde broeders” (1727) pag 87 e.v. 5. Titia Lange- van der Meulen, “De wereld van Cornelis Troost, Cryptische boodschappen van een kunstschilder” uitgeverij Verloren, Hilversum 2021 (ISBN 978 908704 9102) Schilderij van Cornelis Troost 1727. Beslikte Swaantje en Drooge Fobert, Amsterdam Museum, foto Amsterdam Museum Monique Vermeulen